26 Φεβρουαρίου: Συμπληρώνονται σήμερα 100 χρόνια από την απελευθέρωση όλης της Θεσπρωτίας

Στο πανελλήνιο σίγουρα κάνει περισσότερη εντύπωση η απελευθέρωση των Ιωαννίνων στις 21 Φεβρουαρίου 2013 και πιθανόν να νομίζουν ότι την ίδια μέρα απελευθερώθηκε αυτόματα και η υπόλοιπη Ήπειρος. Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια. Και για να βάλουμε τα πράγματα στη σειρά και να θυμηθούμε την ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας μας αξίζει να αναφέρουμε τα εξής:

Η Ήπειρος δεν απελευθερώθηκε ολόκληρη το 1913. Ένα τμήμα της, η περιοχή της σημερινής Άρτας, ελευθερώθηκε από τον τούρκικο ζυγό πολύ νωρίτερα. Όχι βέβαια την εποχή που ελευθερώθηκε η νότια Ελλάδα, αφού η ατυχής έκβαση της μάχης στο Πέτα, το 1822, εμπόδισε τα σχέδια των Ελλήνων να διώξουν  τους Τούρκους και από την Ήπειρο. Όμως στα 1881 - 24 Ιουνίου -  η Άρτα ενσωματώνεται στην ελεύθερη Ελλάδα, της οποίας τα βόρεια σύνορα εκτείνονταν εκείνη την εποχή από τον Αμβρακικό μέχρι τον Παγασητικό.

Ατυχέστατος για τους Έλληνες υπήρξε και ο πόλεμος του 1897. Έτσι η μεν Άρτα παραμένει ελληνική και ελεύθερη όμως η υπόλοιπη Ήπειρος συνεχίζει να στενάζει κάτω από τον τουρκικό ζυγό.

Η λευτεριά για την πέρα από την Άρτα Ήπειρο θα αρχίσει να έρχεται το 1912 και θα ολοκληρωθεί το Φεβρουάριο του 1913, αφήνοντας όμως απέξω το βόρειο τμήμα που τελικά θα παραχωρηθεί στην Αλβανία κατόπιν πιέσεων των μεγάλων δυνάμεων εκείνης της εποχής.

Συγκεκριμένα η απελευθέρωση ξεκινά από την περιοχή της Φιλιππιάδας που έγινε από τις πρώτες μέρες της κήρυξης του πολέμου, στις 12 Οκτωβρίου 1912. Το πώς ακριβώς ελευθερώθηκε η περιοχή μάς το αποκαλύπτει το ακόλουθο βίντεο από το ΓΕΣ (Γενικό Επιτελείο Στρατού):

Επικεφαλής του ελληνικού στρατού στην Ήπειρο  την περίοδο αυτή είναι ο υποστράτηγος Σαπουντζάκης. Πρωθυπουργός της Ελλάδας και υπουργός των Στρατιωτικών ο Ελευθέριος Βενιζέλος ο οποίος και σπεύδει στη Φιλιππιάδα και εκεί εγκαθιστά το γενικό στρατηγείο των ελληνικών δυνάμεων. 

Ο ελληνικός στρατός προχωρά τώρα προς την Πρέβεζα. Τα μεσάνυχτα της 20ης προς 21η Οκτωβρίου 1912 παραδίδεται και η Πρέβεζα. Με βάση τη συμφωνία που υπογράφτηκε οι Τούρκοι στρατιώτες αναχωρούν με πλοία από το λιμάνι της Πρέβεζας για την Τουρκία... 

Τρεις μήνες αργότερα, στις 21 Φεβρουαρίου 1913, πέφτουν και τα Γιάννενα. Και στις 22 του μηνός μπαίνει στην πόλη ο ελληνικός στρατός.

Στις μέρες που ακολούθησαν απελευθερώθηκε και η δική μας Θεσπρωτία. Σχετικό το βίντεο που ακολουθεί:

Στις 23 Φεβρουαρίου απελευθερώνεται η Παραμυθιά. 

Και στις 26 Φεβρουαρίου 1913, σαν σήμερα δηλαδή, ο ελληνικός στρατός φτάνει και στους Φιλιάτες. 

Ολόκληρη η Θεσπρωτία είναι πια ελεύθερη. 

Όσο για την Ηγουμενίτσα, που σήμερα είναι η πρωτεύουσα της Θεσπρωτίας, τότε ήταν ένα μικρό χωριό *  και δεν έχουμε ακριβή στοιχεία ποια ακριβώς μέρα του Φεβρουαρίου του 1913 ελευθερώθηκε. Ούτε και το Ηρώο της πόλης μας αναφέρει κάτι σχετικό:

και περιορίζεται στην Επανάσταση του Διονυσίου του Φιλοσόφου, το Σεπτέμβριο του 1611, στα ηρωικά γεγονότα του Σουλίου λίγο πριν και λίγο μετά το 1800 και στα γεγονότα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, την περίοδο 1940 μέχρι και το 1944. 

Πάντως στους δύο γειτονικούς μας δήμους, του Σουλίου με έδρα την Παραμυθιά, και των Φιλιατών, έγιναν τις μέρες αυτές αρκετές εκδηλώσεις για να τιμηθούν τα 100 χρόνια από την απελευθέρωσή τους το Φεβρουάριο του 1913:

Διαβάστε περισσότερα εδώ ΔΗΜΟΣ ΣΟΥΛΙΟΥ

Περισσότερα για τις εορταστικές εκδηλώσεις στους Φιλιάτες διαβάστε στο σάιτ του Δήμου Φιλιατών.

Πλούσιο υλικό για την απελευθέρωση της Ηπείρου θα βρείτε στο επετειακό ιστολόγιο που δημιούργησε ένα δημοτικό σχολείο των Ιωαννίνων, το δημοτικό σχολείο Σταυρακίου:

http://21february1913.blogspot.gr

Επίσης στο ειδικό αφιέρωμα του ΓΕΕΘΑ:

http://www.geetha.mil.gr/index.asp?a_id=3568

Και στον ακόλουθο σύνδεσμο θα βρείτε αφιέρωμα στη δράση της ναυτικής μοίρας Ιονίου κατά τους Βαλκανικούς πολέμους:

http://perialos.blogspot.gr/2012/07/blog-post_09.html

____________________

* Η μόνη αναφορά που εντοπίσαμε στο σάιτ του Δήμου Ηγουμενίτσας σχετικά με την απελευθέρωση του 1913 και πως η πόλη ήταν τότε ένα μικρό χωριό είναι η ακόλουθη:

"http://www.igoumenitsa.gr/content/view/31/47/  Νεότερη ιστορία: Μέχρι την απελευθέρωση της Θεσπρωτίας (1913), η Ηγουμενίτσα ήταν ένα μικρό χωριό που στην απογραφή που έγινε εκείνη τη χρονιά, αριθμούσε 292 κατοίκους και έφερε το όνομα Γράβα. Υπήχθη στην Υποδιοίκηση "Φιλιατών και Γουμενίτσης" του νομού Ιωαννίνων."