Πουπουλένια σύννεφα

Τελειώσαμε πια την Αλφαβήτα! Και πλέον πετάμε σε Πουπουλένια σύννεφα:




Σας ενημερώνουμε ότι στο φόρουμ της τάξης έχουν ανέβει πολλά βίντεο με υλικό για την Αλφαβήτα και κατάλληλα για επαναλήψεις στα γράμματα. Η παρακολούθηση να γίνει με μέτρο και όχι όλα μαζί.

Αρκετά από τα βίντεο συνοδεύονται από τα τραγούδια του υπέροχου cd ΛΑΧΑΝΑ ΚΑΙ ΧΑΧΑΝΑ και συνοδεύονται από σχετικές εικόνες που τα κάνουν σαν μικρά παραμυθάκια. Τα παιδιά σίγουρα θα τα λατρέψουν αλλά αυτό δε σημαίνει - το ξαναλέω - να δουν πολλά βίντεο μαζί.

Κάντε κλικ εδώ

http://faros.fforumfree.com/f41-forum

για να δείτε τον κατάλογο των αναρτήσεων, ο οποίος και θα εμπλουτίζεται διαρκώς.

Σας δίνω και ξεχωριστά τα λινκ για τα θέματα που έχουν ανεβεί μέχρι στιγμής:

http://faros.fforumfree.com/t628-topic  ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΜΕ ΚΑΡΤΕΛΕΣ

http://faros.fforumfree.com/t630-topic  ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ (βίντεο για επανάληψη της Αλφαβήτας)

http://faros.fforumfree.com/t627-topic  ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ - βίντεο για τα γράμματα της Αλφαβήτας (Μια πρωτότυπη σειρά κινουμένων σχεδίων που στοχεύει στη μάθηση μέσα από την ψυχαγωγία. Η γνωριμία του παιδιού με τα γράμματα και τους ήχους της γλώσσας γίνεται μέσα από 24 έμμετρες χιουμοριστικές, σουρεαλιστικές ιστορίες, οι οποίες συνδυάζουν την παιδαγωγική με την παραμυθική και την τηλεοπτική γλώσσα. Το κάθε επεισόδιο λειτουργεί σε ένα πλαίσιο διαθεματικής και ολιστικής προσέγγισης της γνώσης στηρίζοντας το Αναλυτικό Πρόγραμμα με μία καινοτόμο, πρωτότυπη και ελκυστική διάσταση. - Ιδέα - Σενάριο: Σοφία Μαντουβάλου - Παραγωγή: Διεύθυνση Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης - Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων © 2009-2010 - www.edutv.gr )

http://faros.fforumfree.com/t629-topic Λάχανα και Χάχανα (βίντεο για το μάθημα της Γλώσσας) ΣΕΛΙΔΑ 1

http://faros.fforumfree.com/t629p15-topic Λάχανα και Χάχανα (βίντεο για το μάθημα της Γλώσσας) ΣΕΛΙΔΑ 2

Μικρές ιστορίες στο φόρουμ για εξάσκηση στην ανάγνωση

Στον ακόλουθο σύνδεσμο του φόρουμ της τάξης μας:

http://faros.fforumfree.com/t612-topic

θα βρίσκετε μικρές ιστορίες κατάλληλες να διαβαστούν από τα παιδιά.

Οι ιστορίες αυτές θα περιέχουν κάθε φορά λέξεις που τα παιδιά θα μπορούν να διαβάσουν με βάση όσα θα έχουν ήδη διδαχτεί και θα τα βοηθούν να κάνουν εξάσκηση στην ανάγνωση, δίνοντάς τους τη χαρά να διαβάσουν μοναχά τους ολόκληρες ιστορίες!

Φυσικά βρισκόμαστε δίπλα στο παιδί κατά την ανάγνωση της ιστορίας και όπου χρειαστεί του δίνουμε τη βοήθειά μας.

Τα κείμενα θα συνοδεύονται από  κατάλληλες δραστηριότητες ώστε να αναπτυχθεί ευρύτερα η αναγνωστική ικανότητα των παιδιών καθώς και γενικότερα ο λόγος τους.

Άσκηση για τα άρθρα η και ο και εξάσκηση στην ανάγνωση

Μια όμορφη δραστηριότητα για τη διδασκαλία του γράμματος η είναι το παιγνίδι με τα βαφτιστικά ονόματα και την επιλογή του κατάλληλου άρθρου. Καλούμε το παιδί να διαβάσει το όνομα και το ρωτάμε αν είναι αγόρι ή κορίτσι. Αν κάποιο όνομα του φανεί παράξενο και δεν μπορεί να καταλάβει το φύλο, του το λέμε εμείς. Στη συνέχεια καλούμε το παιδί να βάλει το άρθρο ο στα αγόρια και το άρθρο η στα κορίτσια. Φυσικά δεν αναφέρουμε τον όρο άρθρο, λέμε μόνο να βάλει ο ή η.

Μια τέτοια άσκηση σε μορφή hot potatoes θα βρείτε εδώ:

https://sites.google.com/site/prwtakia/glossa/1o-biblio/mia-parastase-sten-plateia/mela-kai-kamela

Η άσκηση έχει το όνομα: Άρθρο ο και η 1.htm

Πατήστε ΛΗΨΗ και καλέστε το παιδί να συμπληρώσει τα κενά.

Η συμπλήρωση γίνεται με το ποντίκι.   Κάνουμε κλικ στο άδειο κουτάκι και εμφανίζονται οι επιλογές. Διαλέγουμε αυτή που θεωρούμε σωστή.

Όταν συμπληρωθούν όλα τα κενά, πατάμε στο κάτω μέρος της σελίδας το κουμπάκι που λέει ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ. Μαθαίνουμε έτσι πώς τα πήγαμε.

Αν κάπου υπάρχει λάθος, μπορούμε να το διορθώσουμε και να ξαναπατήσουμε ΕΛΕΓΧΟ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ. Βέβαια δε θα καταφέρουμε να πάρουμε το 100% (δηλαδή το Άριστα) καθώς το σύστημα θα μας αφαιρέσει βαθμούς για την αποτυχία της πρώτης φοράς.

Μπορούμε όμως να κάνουμε ανανέωση σελίδας και να ξαναπαίξουμε το παιγνίδι με τα άρθρα, φροντίζοντας αυτή τη φορά να διαλέξουμε τα σωστά και να κερδίσουμε το Άριστα!

Τα βαφτιστικά ονόματα της συγκεκριμένης άσκησης αποτελούν ταυτόχρονα και επανάληψη όλων των διδαχθέντων ως τώρα γραμμάτων, και των κεφαλαίων και των πεζών. Θα πρέπει λοιπόν ο μαθητής να είναι σε θέση να τα διαβάσει, εφαρμόζοντας βέβαια το μηχανισμό ανάγνωσης (αναλύοντας τη λέξη σε συλλαβές και τις συλλαβές σε γράμματα). Όπου το παιδί συναντήσει δυσκολία, το βοηθάμε αλλά φροντίζουμε να ξαναπαίξουμε την άσκηση και να του δοθεί η ευκαιρία να διαβάσει τελείως μόνο του τα ονόματα.

Μπορούμε επίσης να παίξουμε παρόμοια άσκηση και στο πρόχειρο τετράδιο. Κάντε κλικ εδώ

http://faros.fforumfree.com/t610-topic

για να δείτε στο φόρουμ της τάξης και άλλα κατάλληλα ονόματα για το επίπεδο που βρίσκονται τώρα τα παιδιά καθώς και πρόσθετο υλικό για εξάσκηση στην ανάγνωση.

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! 

__________________________

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το υλικό που ανεβάζουμε στο διαδίκτυο ως τάξη δεν απευθύνεται μόνο στα παιδιά που έχουν ίντερνετ στο σπίτι. Το χρησιμοποιούμε και στο σχολείο που ευτυχώς διαθέτει εργαστήριο πληροφορικής. Επίσης παρόμοιες ασκήσεις κάνουμε καθημερινά και στην τάξη. Πχ το παιγνίδι με τα άρθρα το παίξαμε ήδη στον πίνακα της τάξης μας.

Θ, θ όπως λέμε Θεσπρωτία και όπως λέμε θάλασσα!

Θ! ένα γράμμα θεϊκό!

Θ! ένα γράμμα θεόρατο!

Θ! ένα γράμμα θαλασσί! 

Θ! ένα γράμμα θυμωμένο!

Θ! ένα γράμμα που μυρίζει θυμάρι!

Θ! ένα γράμμα που του αρέσουν τα θρανία!

Θ! όπως λέμε Θάνος, Θεοπούλα, Θωμάς, Θωμαΐς, Θοδωρής, Θεοχάρης, Θεανώ, Θέμης, Θεοφανώ, Θεολόγος και Θεόφιλος!

Θ! ένα γράμμα που ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη και στη Θήβα.

Θ! ένα γράμμα που όλο θέλει!

Θ! ένα γράμμα θαρραλέο!

Θ! ένα γράμμα που ψωνίζει στις θερινές εκπτώσεις, πηγαίνει στα θερινά τα σινεμά και έχει πάντα στο ρολόι του το θερινό ωράριο!

Θ, ένα γράμμα που θερίζει!

Θ! ένα γράμμα που τρώει θρούμπες και μέλι θυμαρίσιο!

Θ! ένα γράμμα που κάνει παρέα με τους θαλασσαετούς!

Θ! ένα γράμμα που κάνει πολύ θόρυβο!

Θ, γράμμα γράμμα τρομερό σαν θηρίο!

Θ, ένα γράμμα που βλέπει θέατρο!

Θ, ένα γράμμα που θροΐζει όπως τα φύλλα των δέντρων!

Θέλετε να σας πούμε και άλλα για το Θου; Α, ναι, μας θυμίζει τον πράκτορα Θου Βου!

Και μια χώρα μακρινή που τη λένε Θιβέτ!

Μα κυρίως το Θ είναι για μας η πατρίδα μας η Θεσπρωτία και η μεγάλη μας αγαπημένη, η θάλασσα!




Κατεβάστε το αρχείο και εδώ https://sites.google.com/site/prwtakia/glossa/1o-biblio/e-parea

Ι ι ι ι

Ρ, όπως λέμε Ρωμιοσύνη!

Το βιβλιαράκι του Ρ, ρ

Ρ, όπως λέμε Ρωμιοσύνη και Ρωμιός και Ρωμιοπούλα...

Ρ, όπως λέμε τόσα άλλα που βλέπετε στο βιβλιαράκι που φτιάξαμε για το καινούργιο γραμματάκι!

Άλλα που τα ξέρουν τα παιδιά και άλλα που μπορούμε να διαλέξουμε να τους διδάξουμε και να τους γνωρίσουμε με την ευκαιρία της διδασκαλίας του Ρ,ρ...

Μπορούμε για παράδειγμα να τους βάλουμε να ακούσουν τη Ρωμιοσύνη του Ρίτσου.

Να τα πάμε επίσκεψη στο Ράι (πύργο Ραγίου).

Να τους μιλήσουμε για τα ρυτά των μουσείων μας.

Να τους δείξουμε πώς ράβουν.

Να παίξουμε μαζί τους ρακέτες.

Να μας βοηθήσουν να φτιάξουμε ρυζόγαλο.

Να σπάσουμε ένα ρόδι και να εξηγήσουμε στα παιδιά για το σχετικό έθιμο.

Να επισκεφθούμε ένα ρέμα της περιοχής μας και να κάνουμε ρεπορτάζ για την κατάστασή του.

Ευκαιρία να κουβεντιάσουμε με τα παιδιά και για το επάγγελμα του ρεπόρτερ...

Να πάμε με τη γιαγιά να μαζέψουμε ραδίκια (μακάρι να ήταν η εποχή της ρίγανης... )

Να φτιάξουμε κατασκευές με τον κύλινδρο που πετάμε από το ρολό του χαρτιού υγείας...

Να αναζητήσουμε πληροφορίες για τη ραμόνδα (τη σερβική).

Να δούμε κάρτες από τη Ρώμη ή να διαβάσουμε ρώσικα παραμύθια!

Να ακούσουμε μουσική του Ραβέλ ή να βρούμε στο διαδίκτυο πίνακες του Ραφαήλ...

Να ακούσουμε ραδιόφωνο ή να μάθουμε την ώρα στο ρολόι!

Αρκεί να ρέει η φαντασία μας και να μην είμαστε ράθυμοι και σε ραστώνη!!!

Ρ, λοιπόν. Όπως λέμε Ρωμιοσύνη, και όπως λέμε Ρίτσος... 

Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις

εκεί που πάει να σκύψει

με το σουγιά στο κόκαλο

με το λουρί στο σβέρκο

Νάτη πετιέται από ξαρχής

κι αντριεύει και θεριεύει

και καμακώνει το θεριό

με το καμάκι του ήλιου

Η ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΣΤΟ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΚΗΠΟ - ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

Σε συνέχεια του πρώτου μέρους της Αλφαβήτας στο Ζωολογικό Κήπο:

http://prwtakia.blogspot.gr/2012/11/blog-post_15.html




αναρτήθηκε και το δεύτερο μέρος που περιλαμβάνει ασκήσεις για τα γράμματα που διδάχτηκαν (και θα διδαχτούν και τις επόμενες μέρες) στο κεφάλαιο Η ΠΑΡΕΑ.




Ήδη έγινε η παρουσίαση του αρχείου στα παιδιά ώστε να μπορούν και στο σπίτι με τους γονείς τους να επαναλάβουν τις ασκήσεις. Το αρχείο θα το βρείτε εδώ:

https://sites.google.com/site/prwtakia/glossa/1o-biblio/e-parea

Πατήστε λήψη στο Η ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΣΤΟ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΚΗΠΟ 2.ppt  και αποθηκεύστε στον υπολογιστή σας. Ανοίξτε μετά το αρχείο και ακολουθήστε τις οδηγίες που περιέχονται σε αυτό. Να μη γίνουν ασκήσεις σε γράμματα που ακόμη δεν έχουν διδαχθεί (δηλαδή στο ρ και στο ι).

Μερικές χαρακτηριστικές διαφάνειες του αρχείου:




Η διαδικασία της άσκησης γίνεται με το ποντίκι. Κάνουμε αριστερό κλικ στο γράμμα που θέλουμε να μεταφέρουμε και το κρατάμε πατημένο κατά τη διάρκεια της μεταφοράς. Για να γίνει η άσκηση είναι σημαντικό να μην έχουμε πατήσει το πλήκτρο f5.




Και πάλι με το ποντίκι ο μαθητής "σέρνει" τη σωστή λέξη μέσα στο γαλάζιο πλαίσιο. Θα χρειαστεί να διαβάσει πρώτα τις λέξεις για να βρει ποια είναι η σωστή.




Εδώ η λέξη εντοπίζεται με βάση την πρώτη φωνή της και το πρώτο γράμμα. Η άσκηση αποσκοπεί σε επανάληψη και των διδαχθέντων στη Γλώσσα και όσων διδάχτηκαν στα πρόσφατα μαθήματα των Μαθηματικών.



Αυτή η εργασία που περιλαμβάνει το γράμμα ρ, θα γίνει από αύριο και μετά που θα διδαχτεί το ρο. Με το ποντίκι και πάλι το παιδί βάζει στη σωστή σειρά τα γράμματα για να δημιουργήσει το όνομα του ζώου (ρινόκερος). Το βοηθάμε αν δυσκολευτεί να βρει τα γράμματα και κατόπιν ανακατεύουμε και πάλι τα γράμματα και το αφήνουμε να επαναλάβει την άσκηση μόνο του.



Προσοχή. Το αρχείο πρέπει να το κατεβάσετε στον υπολογιστή σας για να μπορέσετε να κάνετε με το ποντίκι τις ασκήσεις που περιλαμβάνει. Πατήστε λοιπόν download!

Η ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΣΤΟ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΚΗΠΟ!

Η κυρία Αλφαβήτα αποφάσισε σήμερα να επισκεφθεί το ζωολογικό κήπο. Για να την ακολουθήσετε στη βόλτα της, κάντε κλικ εδώ:

https://sites.google.com/site/prwtakia/glossa/1o-biblio/e-parea

Κατόπιν πατήστε ΛΗΨΗ στο αρχείο:

Η ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΣΤΟ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΚΗΠΟ.ppt

Αφού το κατεβάσετε στον υπολογιστή σας, πατήστε το πλήκτρο f5 και ανοίξτε τα ηχεία. Εστιάστε το ενδιαφέρον των παιδιών σε όσα γράμματα έχουν προς το παρόν διδαχτεί, δηλαδή μέχρι το Ο,ο (όρκα).

Ενδεικτικές σελίδες:






Καλή βολτίτσα σας εύχομαι! Και μην ξεχάσετε τα ηχεία! Η παρουσίαση διαθέτει και κίνηση και ήχο!

Δημιουργικές δραστηριότητες στην Πρώτη Τάξη

Γράμματα…, Λέξεις…, Ιστορίες…


ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ SITE ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
   
 Γενικές Δραστηριότητες 

• Δημιουργία πινακίδας στην τάξη με θέμα «Η παρέα μας», με τη φωτογραφία και το όνομα κάθε παιδιού. Παράλληλα, τοποθετούνται σε μεγέθυνση οι φωτογραφίες των ηρώων του βιβλίου με το όνομά τους.
• Ακρόαση μαγνητοφωνημένων διαλόγων, τραγουδιών, συνοδευτικών κειμένων.
• Δραματοποίηση σκηνών  και δημιουργία αυτούσιων καταστάσεων επικοινωνίας.
• Επεξεργασία εικόνας του βιβλίου και εξαγωγή των προτάσεων ή βασικών λέξεων από αυτή. Τα παιδιά διατυπώνουν υποθέσεις για τη συνέχεια της ιστορίας ή τον πιθανό διάλογο ανάμεσα στους ήρωες. Επίσης, μπορούν να κάνουν υποθέσεις για τα συναισθήματα των ηρώων.
• Δίνονται στις ομάδες κουτιά με φιγούρες συναισθημάτων σε ξυλάκι. Τα παιδιά διαλέγουν ποια φιγούρα ταιριάζει με τα συναισθήματα είτε κάποιου ήρωα είτε με τα δικά τους, αφού ακούσουν/διαβάσουν το κείμενο.
• Εικονογράφηση ιστοριών ή κειμένων του βιβλίου ή άλλων και καταγραφή ατομικής πρότασης του κάθε παιδιού. Οι εργασίες μαζεύονται και δένονται σε ένα βιβλίο.


 Δραστηριότητες εξοικείωσης με το γράμμα  και φωνολογικής επίγνωσης

1. Σχηματισμός του γράμματος που κάθε φορά διδάσκεται με τo σώμα τους, με κινήσεις στον αέρα με πλαστελίνη ή με άλλα υλικά.
2. Εντοπισμός λέξεων από το οπτικό λεξιλόγιο της τάξης που περιλαμβάνουν το γράμμα που διδάσκεται κάθε φορά π.χ. «Μμ».
3. Εντοπισμός από τους μαθητές λέξεων που περιέχουν το υπό επεξεργασία γράμμα και δημιουργία του άξονα του γράμματος. Πρόκειται για ένα κατάλογο με λέξεις που αρχίζουν ή περιέχουν το υπό επεξεργασία γράμμα σε ένα κάθετο γράμμα. Παρόμοια θα μπορούσε να ήταν το σπιτάκι του γράμματος.
4. Δημιουργία του βιβλίου του γράμματος (με κολλάζ και γραφή των λέξεων - ατομικό ή συνεργατικό).
5. Ανάλυση και σύνθεση λέξεων π.χ. «σαλάμι» , καθώς και άλλες λέξεις με «Μμ» (με  κομμένα τα γράμματα – τυπογραφείο).
6. Ανάλυση λέξεων που περιέχουν το υπό επεξεργασία γράμμα ή και τα άλλα γράμματα που διδάχτηκαν.
7. Αφαίρεση του αρχικού ή του τελικού γράμματος μιας γραμμένης λέξης και εντοπισμός διαφορών των δύο λέξεων. Ανάγνωση της καινούριας λέξης π.χ. παλάτι – αλάτι.
8. Εντοπισμός του γράμματος που διδάσκεται π.χ. το «Μμ» στα ονόματα των αγοριών ή των κοριτσιών της τάξης , καθώς και σε άλλα ονόματα του περιβάλλοντός τους.
9. Εντοπισμός γραμμάτων σε έντυπο υλικό (εφημερίδες, περιοδικά, διαφημιστικά έντυπα, επιγραφές, εξώφυλλα λογοτεχνικών βιβλίων), σε διάφορα μεγέθη και γραμματοσειρές.
10. Δημιουργικά παιχνίδια εξοικείωσης με το γράμμα ή φωνολογικής επίγνωσης:
• Σακουλάκια – γράμματα. Ο/Η εκπαιδευτικός ρίχνει σε κάθε παιδί ένα διαφορετικό σακουλάκι-γράμμα καλώντας το κάθε παιδί να πει μια λέξη που να ξεκινά από το συγκεκριμένο γράμμα και να έχει σχέση με το μάθημα (μπορεί να παιχτεί με διάφορες παραλλαγές, π.χ. ο/η εκπαιδευτικός ρίχνει διαδοχικά το ίδιο σακουλάκι-γράμμα σε όλα τα παιδιά και πρέπει να πουν από μια διαφορετική λέξη με το γράμμα της ημέρας).
• Τόμπολα. Η δασκάλα λέει μια λέξη και τα παιδιά σβήνουν τις συλλαβές ή τα γράμματα που πρέπει για να σχηματιστεί η λέξη.
• Παιχνίδι - Το στεφάνι. Τα παιδιά τρέχουν γύρω από το στεφάνι με τη συνοδεία μουσικής. Μόλις η μουσική σταματήσει σταματούν κι αυτά μπροστά από μια λέξη την οποία στη συνέχεια καλούνται να διαβάσουν ή να αναγνωρίσουν με διάφορους τρόπους, π.χ. Ποιο είναι το πρώτο της γράμμα ή αν περιέχει ένα συγκεκριμένο γράμμα κλπ.
11. Παζλ εικόνας και λέξης – Αντιστοίχιση εικόνας και λέξης ή τα παιδιά κόβουν και κολλούν την κατάλληλη εικόνα δίπλα από την κατάλληλη λέξη.
12. Ομαδικά παζλ (με τη συμμετοχή ολόκληρης της τάξης)
 εικόνας – λέξης
 εικόνας ή λέξης με άρθρο
 ζευγάρωμα λέξεων που δημιουργήθηκαν με τις ίδιες συλλαβές (π.χ. σώμα, μασώ)
13. Τα παιδιά λένε το όνομά τους ή άλλες λέξεις ρυθμικά, χωρίζοντάς τις σε συλλαβές.
14. Επανάληψη λέξης, παραλείποντας κάποια από τις συλλαβές ή παραλείποντας τον πρώτο ήχο της λέξης.
15. Ασκήσεις φωνολογικής επίγνωσης. Αλλαγή κατάληξης ή τόνου ή αρχικής συλλαβής σε μια λέξη:
Π.χ. λεμόνι – λεμονιά – λεμόνια
        σαλάμι – καλάμι
         παλάτι – αλάτι
16. Εντοπισμός άλλων λέξεων που αρχίζουν με τον ίδιο ήχο ή τον περιέχουν.
17. Αλλαγή γράμματος ή συλλαβής σε λέξεις γνωστές και δημιουργία καινούριων λέξεων π.χ. αχ – χα, λάμπα- μπάλα.
18. Πρόσθεση ή αφαίρεση γραμμάτων ή συλλαβών π.χ. κάπα – καπάκι, σέλα – κασέλα.
19. Αντιστροφή γραμμάτων ή συλλαβών και παραγωγή «λέξεων» με ή χωρίς νόημα π.χ. γάλα – λάγα.
20. Εντοπισμός λέξεων που κρύβονται μέσα σε άλλες π.χ. παλάτι – αλάτι
21. Ετοιμασία καταλόγων με λέξεις που περιέχουν ή αρχίζουν ή τελειώνουν με ένα συγκεκριμένο γράμμα.

22. Ανάλυση και σύνθεση λέξεων σε συλλαβές και γράμματα (καρτελοθήκη, τυπογραφείο τάξης ή ατομικό τυπογραφείο).
23. Παιχνίδια με δακτυλόκουκλες ή γαντόκουκλες όπου κάθε δάκτυλο αντιπροσωπεύει και μία συλλαβή ή γράμμα και σύνθεση λέξεων και απλών φράσεων.

 Δραστηριότητες εξοικείωσης με το βασικό λεξιλόγιο - ορθογραφίας

1. Παιχνίδι με τον κροκόδειλο. Ο κροκόδειλος τρώει ανακατεμένα κάποιες λέξεις του κειμένου και διαβάζονται προτού τις φάει.
2. Η μυστική πρόταση του κύριου Μπερδεμένου. Ο κύριος Μπερδεμένος δείχνει ανακατεμένα λέξεις οι οποίες δημιουργούν μια νέα πρόταση (μπορεί να είναι και αστεία) και τα παιδιά καλούνται να τη διαβάσουν.

3. Ο Πινόκιο διαβάζει προτάσεις του κειμένου. Ανάλογα αν είναι σωστά αυτά που διαβάζει τα παιδιά χειροκροτούν ή κτυπούν το θρανίο τους.
4. Το τρενάκι. Πάνω στα βαγόνια του τρένου, υπάρχουν λέξεις, που δημιουργούν μια πρόταση. Τα βαγόνια σπάζουν και οι μικροί μηχανικοί ξαναφτιάχνουν την πρόταση (ΥΡΑ).
5. Ο Άκης Οκταποδάκης μεταφέρει κάποιες εικόνες και τα παιδιά τον βοηθούν να τις βάλει στις αντίστοιχες λέξεις του κειμένου.
6. Δασκάλα και παιδιά αριθμούν τις προτάσεις του κειμένου. Κατόπιν κάποια παιδιά ρίχνουν ζάρι και διαβάζουν την πρόταση με τον τυχερό αριθμό.
7. Τα παιδιά εργάζονται ατομικά ή ομαδικά και σχηματίζουν λέξεις του βασικού λεξιλογίου ή καινούριες λέξεις προσθέτοντας συλλαβές σε δοσμένο λεξιλόγιο ή ενώνοντας  συλλαβές ή/και γράμματα.
8. Τα παιδιά καλούνται να διαβάσουν κάποιες προτάσεις που τους δείχνει η δασκάλα, μετά από αντικατάσταση των σημείων στίξης. Μέσα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα τα παιδιά παρατηρούν και σχολιάζουν τη διαφοροποίηση που προκύπτει από την αλλαγή των σημείων στίξης.
9.Παιχνίδι - Το στεφάνι. Τα παιδιά τρέχουν γύρω από το στεφάνι με τη συνοδεία μουσικής. Μόλις η μουσική σταματήσει σταματούν κι αυτά μπροστά από μια λέξη την οποία στη συνέχεια καλούνται να διαβάσουν ή να αναγνωρίσουν με διάφορους τρόπους, π.χ. Ποια παιδιά στέκονται μπροστά από μια λέξη που δείχνει πουλί, φαγητό, παιχνίδι κλπ.
10. Μέσα από κρυπτόλεξα ή σταυρόλεξα τα παιδιά ανακαλύπτουν και παράλληλα εξασκούνται με το βασικό λεξιλόγιο του μαθήματος.
11. Τα παιδιά σχηματίζουν λέξεις του βασικού λεξιλογίου ή τη λέξη της ορθογραφίας μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες συμπλήρωσης γραμμάτων ή συλλαβών.
12. Παιχνίδι τύπου τόμπολας. Τα παιδιά ακούνε από τον/την εκπαιδευτικό διάφορες λέξεις και όποτε ακούσουν κάποια λέξη που περιέχει η κάρτα τους την καλύπτουν. (Παραλλαγή: Η κάρτα περιλαμβάνει εικόνες αντί λέξεις. Ο/Η εκπαιδευτικός γράφει στον πίνακα λέξεις διαδοχικά και τα παιδιά καλύπτουν την εικόνα της λέξης που εντοπίζουν στην κάρτα τους).

13. Παιχνίδι – ταχυδρόμος. Ένα παιδί υποδύεται τον ταχυδρόμο και μοιράζει γράμματα σε όλη την τάξη (ένα φάκελο σε κάθε θρανίο). Σε κάθε φάκελο υπάρχουν δύο καρτέλες (μία για κάθε παιδί) με μία λέξη στην καθεμιά. Κάθε ζευγάρι διαβάζει τις λέξεις του. Όποιοι διπλανοί έχουν τις ίδιες λέξεις κερδίζουν. Μπορεί να παιχτεί με διάφορες παραλλαγές.

Δραστηριότητες παραγωγής λόγου και δημιουργικής γραφής

1. Παιχνίδι δημοσιογράφος. Ένα παιδί κάνει το δημοσιογράφο και απευθύνει ερωτήσεις σχετικά με το κείμενο, την πρόταση ή λέξεις.
2. Η κυρία Αντίθετη. Δείχνει μια λέξη και τα παιδιά καλούνται να βρουν την αντίθετή της.
3. Ο κύριος Συνώνυμος. Δείχνει μια λέξη και τα παιδιά καλούνται να βρουν τη συνώνυμή της και να την αντικαταστήσουν.
4. Σύνθεση ιστορίας, με αφορμή και το κείμενο «Ιστορίες» του βιβλίου (εικόνα – πρόταση ή λέξεις γνωστές):
 Το ταξίδι των χελιδονιών
 Τι είδε ο παπαγάλος
 Η ιστορία του ιπποπόταμου
 Η παράσταση του Καραγκιόζη
 Χάθηκε η γάτα
5. Δημιουργία εξώφυλλου παραμυθιού (Τίτλος- εικονογράφηση)
6. Συμπλήρωση λέξεων σε κείμενο.
7. Συμπλήρωση λέξεων σε κείμενο όταν δίνονται οι λέξεις δίνονται εικονογραφημένες.
8. Δημιουργία λίστας με δοσμένες ερωτήσεις:
 Τι τρώει ο παπαγάλος;
 Τι τρώει η Τιτίνα η κότα;
 Τι πουλά ο πωλητής;
 Τα έχει το πακέτο;
 Τα αγαπημένα μου γλυκά.
 Οι ήρωες του θεάτρου Σκιών
 Από ποια ζώα ζητά ο σκύλος την ουρά τους;
9. Γραφή τραγουδιών ή δίστιχων ή αινιγμάτων με αφορμή το κείμενο της ημέρας.
10. Συμπληρωματικά κείμενα (Δημιουργία από το δάσκαλο παράλληλων κειμένων βασισμένων στο κείμενο της ημέρας ή στο δευτερεύον κείμενο).
11. Αλλαγή του τέλους της ιστορίας. Αλλαγή της αρχής της ιστορίας.
12. Αναδιήγηση της ιστορίας από τη μεριά άλλου ήρωα.
13. Χρήση λέξεων – κλειδιά και ανασύνθεση της πλοκής του κειμένου ή σύνθεση νέων ιστοριών.
14. Σταυρόλεξα ή Κρυπτόλεξα
 Ήρωες του Καραγκιόζη
 Φρούτα
 Ζώα
15. Ετοιμασία απλών χρηστικών κειμένων:
 Πρόσκληση
 Επιγραφή
 Λίστες
 Ανακοίνωση
 Ευχετήρια κάρτα
16. Δημιουργία ατομικών ή ομαδικών συλλογών:
 Γλωσσοδέτες
 Παροιμίες
 Αινίγματα
 Δίστιχα
17. Παιχνίδια εξοικείωσης και διαισθητικής αντίληψης των γραμματικών φαινόμενων:
 Το σπίτι ή το κουτί του ο- αρσενικό
 Το σπίτι ή το κουτί του η- θηλυκό
 Το σπίτι ή το κουτί του το- ουδέτερο
18. Το κείμενο διαβάζεται χωρίς τίτλο και τα παιδιά εισηγούνται τους δικούς τους.
19. Διαφορετικές προτάσεις του κειμένου του τύπου ΥΡΑ ενώνονται σε μια με τη χρήση του «και».
20. Το συνοδευτικό κείμενο παρουσιάζεται και διαβάζεται μεγαλόφωνα από τη δασκάλα. Μετά, παρουσιάζεται δεύτερη διαφάνεια στην οποία μπορεί να λείπουν λέξεις, γράμματα ή το υπό έμφαση γραμματικό φαινόμενο. Τα παιδιά καλούνται να τα συγκρίνουν και να τα συμπληρώσουν. Σε επόμενο στάδιο, μπορούν να δημιουργήσουν και νέο κείμενο που προκύπτει από τις αλλαγές στις λέξεις. Το συνοδευτικό κείμενο, στόχος του οποίου είναι να χαλαρώσει τα παιδιά, μπορεί να εικονογραφηθεί ή να μελοποιηθεί.

Οι κατάλογοι, οι ιστορίες που έχουν συνθέσει τα παιδιά και διάφορα άλλα κείμενα καθημερινής χρήσης είναι καλά να παραμένουν αναρτημένα στους τοίχους της τάξης, για να λειτουργούν ως σημεία αναφοράς.

Μύριαμ Σεργίου - Τσολάκη
Νικολέττα Κουντούρη

Άννα Σταυρινίδου – Παναγή

Ρένα Μεγάλεμου - Πίτα

Άντρη Σολομωνίδου

Ρεβέκκα Αγγελίδου

______________________________

Δείτε εδώ σε μορφή power point το σχετικό υλικό των δημιουργικών δραστηριοτήτων που προτείνουν οι συνάδελφοι από την Κύπρο:

https://sites.google.com/site/prwtakia/glossa/demiourgikes-drasteriotetes

Γλώσσα: Ασκήσεις επανάληψης hot potatoes

Το πρώτο κεφάλαιο της Γλώσσα κοντεύει να τελειώσει. Ώρα για ασκήσεις επανάληψης με τη βοήθεια των hot potatoes! Η μορφή των ασκήσεων δεν επιτρέπει να ανέβουν στο ιστολόγιο, κάντε λοιπόν κλικ στον ακόλουθο σύνδεσμο

https://sites.google.com/site/prwtakia/glossa/1o-biblio/pou-einai-o-ares

και πατήστε ΛΗΨΗ σε όποια άσκηση σας ενδιαφέρει...

Είναι οι πρώτες που ανεβάσαμε, τις επόμενες μέρες θα προστεθούν και άλλες.

Γράμμα Α (παρουσίαση του γράμματος)

Σε λίγες μέρες μπαίνουμε σε καινούργιο κεφάλαιο στη Γλώσσα, στο "Αντίο θάλασσα". Και αρχίζει η κανονική πλέον διδασκαλία των γραμμάτων. Πρώτο γράμμα το Α. (θυμηθείτε ότι δεν αποκαλούμε ακόμη τα γράμματα με το όνομά τους στην αλφαβήτα αλλά με τη φωνούλα τους, δε λέμε λοιπόν άλφα αλλά σκέτα Α)

Η παρουσίαση του νέου γράμματος στα παιδιά θα γίνει με πολλούς τρόπους. Μας ενδιαφέρει να το εντοπίζουν και ακουστικά και οπτικά, και στον προφορικό λόγο δηλαδή και στο γραπτό. Και βεβαίως να μάθουν να το γράφουν.

Μικρό δείγμα της εργασίας που θα ακολουθήσουμε μπορείτε να δείτε εδώ

https://sites.google.com/site/prwtakia/glossa/alpha

και κάνοντας ΛΗΨΗ του αρχείου αλφαβήτα.ppt - στη συνέχεια πατήστε F5 για να δείτε το αρχείο σε προβολή. Και υπογραμμίζουμε, πρέπει να πατήσετε το πλήκτρο F5 του υπολογιστή σας για να δείτε το αρχείο σε σωστή προβολή! 

Αξιόλογο υλικό για όλα τα γράμματα και τη διδασκαλία της πρώτης ανάγνωσης και γραφής σας θυμίζουμε ότι μπορείτε να βρείτε στον κόμβο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου:

http://www.pi-schools.gr/software/dimotiko/

Επιλέξτε το

10.	Εκπαιδευτικό Λογισμικό (CD-ROM) Γλώσσα Α΄& Β΄ Δημοτικού (Μέγεθος 94MB)

και όταν ανοίξει επιλέξτε τη Μαγική Γραμμούλα. Ανάμεσα στα άλλα της κατορθώματα η Γραμμούλα διδάσκει και τη σωστή φορά των γραμμάτων, από πού δηλαδή ξεκινάμε το γράψιμο κάθε γράμματος. Βασικός κανόνας είναι η φορά να ακολουθεί το από πάνω προς τα κάτω και από αριστερά προς τα δεξιά.

Σημασία επίσης πρέπει να δίνουμε στο πώς κρατάει το παιδί το μολύβι και γενικότερα στη στάση του σώματος όταν γράφει και διαβάζει. Ας προσπαθήσουμε τώρα να αποκτήσουν καλές συνήθειες που θα τα συνοδεύουν μια ολόκληρη ζωή...

Οι φθόγγοι και τα γράμματα (σημαντικό για γονείς παιδιών πρώτης τάξης δημοτικού)

Η αγωνία των γονιών και ειδικά των μαθητών της Πρώτης τάξης του Δημοτικού είναι δεδομένη για την πρόοδο των παιδιών τους. Ενίοτε όμως λειτουργεί ως τροχοπέδη καθώς ο γονιός βιάζεται να βοηθήσει το παιδί στο σπίτι χωρίς όμως να έχει τις απαραίτητες γνώσεις. Ένα σημαντικό σημείο που οι γονείς μπορεί να ζημιώσουν το παιδί είναι και το θέμα των γραμμάτων.

Πρώτο και σημαντικό. Δεν αναφέρουμε αυτή την περίοδο, δηλαδή στην αρχή της πρώτης δημοτικού, τα γράμματα με το όνομα που έχουν στην αλφαβήτα. Δε λέμε δηλαδή κάπα, άλφα, δέλτα κλπ. Αποκαλούμε τα γράμματα με το φθόγγο που αντιστοιχούν, δηλαδή κ, α, δ κλπ.

Κι εδώ είναι που πρέπει να κάνουμε τη διάκριση, τι είναι τα γράμματα, τι είναι οι φθόγγοι.

Τα γράμματα είναι τα γραπτά σύμβολα που χρησιμοποιούμε στο γραπτό λόγο για να παρουσιάσουμε τις λέξεις. Η ελληνική γλώσσα διαθέτει 24 γράμματα, 24 κεφαλαία και 24 πεζά (μικρά) ενώ για το σίγμα έχουμε και το τελικό σίγμα: ς

(Να σημειώσουμε ότι ο γραπτός λόγος έχει και άλλα σύμβολα εκτός από τα γράμματα, πχ τα σημεία στίξης και που επίσης πρέπει να διδαχτούν στα μικρά παιδιά ώστε να μάθουν να διαβάζουν και να μην τα συγχέουν με τα γράμματα.)

Κατά μία άλλη εξήγηση τα γράμματα είναι τα σημεία του γραπτού λόγου που παριστάνουν τους φθόγγους. Τι είναι όμως οι φθόγγοι; Οι φθόγγοι  είναι ήχοι! δεν είναι γραπτά σύμβολα! Και με συνδυασμό φθόγγων δημιουργούμε λέξεις στον προφορικό λόγο.

Με λίγα λόγια. Τα γράμματα τα γράφουμε και τα βλέπουμε. Τους φθόγγους τους ακούμε και τους λέμε.

Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος να πιστέψει ότι οι φθόγγοι είναι όσοι και τα γράμματα. Μα δεν είναι έτσι. Με τη σημείωση πως τους φθόγγους τους αναφέρουμε συνήθως μέσα σε αγκύλες όταν θέλουμε να τους "γράψουμε" , πχ [α], [μ] κλπ. (για να τους ξεχωρίζουμε από τα γράμματα) σας παρουσιάζουμε την εξής διαφωτιστική εικόνα από το βιβλίο της Γραμματικής των μεγάλων τάξεων του δημοτικού σχολείου, φροντίζοντας μάλιστα και να τους αριθμήσουμε:

Οι φθόγγοι λοιπόν της ελληνικής γλώσσας είναι 23 και επιπλέον κάποιοι από αυτούς χρειάζονται δύο γράμματα για να αποδοθούν γραπτώς (πχ το [μπ], [ντ], [γκ] που λέγονται για το λόγο αυτό δίψηφα γιατί χρειάζονται δύο γράμματα για να αποδώσουν έναν φθόγγο) ενώ παρατηρούμε ότι από τους φθόγγους απουσιάζουν κάποια γράμματα καθώς ο δικός τους φθόγγος αποδίδεται από το σύμβολο άλλου γράμματος μιας και έχουν τον ίδιο ήχο (πχ το γράμμα η αποδίδεται με το φθόγγο [ι]).

Αξίζει επίσης να προσέξουμε ότι το ου θεωρείται φθόγγος και μάλιστα εντάσσεται στα φωνήεντα και καθώς χρειάζεται δύο γράμματα για να γραφτεί λέγεται δίψηφο φωνήεν. Δίψηφα φωνήεντα είναι και το αι που αποδίδεται με το φθόγγο [ε], καθώς και τα ει, οι και υι που αποδίδονται και τα τρία με τον ίδιο φθόγγο, το [ι].

Ας δούμε τώρα και έναν πίνακα από τη Γραμματική των μεγάλων τάξεων στον οποίο φαίνεται ποιο γράμμα αντιστοιχεί με ποιον φθόγγο:

Και τα γράμματα και οι φθόγγοι χωρίζονται σε φωνήεντα και σύμφωνα. Ενώ όμως στα γράμματα ισχύει το περίφημο σχολικό τραγουδάκι:

Τα φωνήεντα είναι επτά και φωνάζουν δυνατά!

καθώς 7 γράμματα από τα 24 της αλφαβήτας  αποδίδουν φθόγγους - φωνήεντα, στους φθόγγους τα πράγματα αλλάζουν:

Τα πραγματικά λοιπόν φωνήεντα, αφού η διάκριση γίνεται με βάση τον ήχο, είναι 5!!! 

Το θέμα μάλιστα αυτό, πως τα φωνήεντα είναι 5, προκάλεσε το περασμένο μόλις καλοκαίρι μια αναστάτωση άνευ λόγου και ουσίας σε σημείο που οι ειδικοί γλωσσολόγοι, πχ ο καθηγητής Μπαμπινιώτης, να κάνουν ακόμη και λόγο για ντροπή για όσους αγνοούν τόσο βασικά θέματα για τη γλώσσα μας. 

Πώς δημιουργήθηκε η αναστάτωση είναι απορίας άξιον αφού εδώ και δεκαετίες η Γραμματική είναι η ίδια στο σημείο αυτό και λογικά κάθε απόφοιτος λυκείου οφείλει να την ξέρει...  Κι αν τέλος πάντων υπάρχει κάποια διαφορά ως προς την κλασική γραμματική του Μανόλη Τριανταφυλλίδη δεν είναι στα φωνήεντα αλλά στο συνολικό αριθμό των φθόγγων της ελληνικής γλώσσας που ο μεγάλος μας γλωσσολόγος τους αναφέρει ως 25, εντάσσοντας στους φθόγγους και τα δίψηφα τσ και τζ. Η αλλαγή στις σημερινές γραμματικές που αναφέρουν 23 φθόγγους έχει την αιτία της σε επιστημονικές θεωρίες των γλωσσολόγων και δεν είναι αντικείμενο του παρόντος άρθρου να τις αναλύσει. Πάντως ως προς τα φωνήεντα του προφορικού λόγου όλοι οι γλωσσολόγοι συμφωνούν πως στην ελληνική γλώσσα έχουμε πέντε! 

Δεν ξέρω αν κάποιοι γονείς ζαλιστήκατε διαβάζοντας όλα αυτά. Σίγουρα όχι όσοι είναι εκπαιδευτικοί και ειδικά όσοι έχουν σπουδάσει φιλολογία. Για τους άλλους όμως ίσως το άρθρο αυτό δώσει το ερέθισμα να σκεφτούν πως δεν πρέπει στο σπίτι να διαβάζουν το παιδί λέγοντάς του διαφορετικά πράγματα από αυτά που διδάσκει το σχολείο. Ή πως πρέπει να ρωτάτε τους δασκάλους των παιδιών σας και να σας λύνουν τυχόν απορίες, όπως δηλαδή προσπαθήσαμε να κάνουμε κι εμείς στο άρθρο αυτό. Γιατί ντροπή δεν είναι να μην ξέρεις κάτι μα να παριστάνεις ότι τα ξέρεις όλα...  Ουδείς πάνσοφος. Ούτε κι εμείς οι δάσκαλοι που μάλιστα η λαϊκή σοφία μάς έχει προσάψει και το:

Ουδείς μωρότερος των ιατρών αν δεν υπήρχαν οι διδάσκαλοι! 

Από κει και πέρα. Στα μικρά παιδιά της πρώτης δε θα αναλύσουμε όσα το άρθρο αναφέρει. Θα τα μπερδέψουμε χειρότερα. Με τρόπο όμως κατάλληλο για την ηλικία τους ο δάσκαλος στο σχολείο φροντίζει να κάνει τη διάκριση ανάμεσα σε φθόγγους και γράμματα. Συγκεκριμένα ζητάμε από τα παιδιά να μας αναφέρουν με ποια φωνούλα αρχίζει κάθε λέξη του προφορικού λόγου, εννοώντας με ποιο φθόγγο.  Αντίστοιχα στο γραπτό λόγο ζητάμε να μας δείξουν με ποιο γραμματάκι αρχίζει η λέξη προσέχοντας να μην τους βάλουμε ερωτήσεις που χρειάζονται προχωρημένες γνώσεις. Πχ στη λέξη "είναι" που ήδη έχει διδαχτεί στην ανάγνωση δεν εστιάζουμε στο γράμμα που ξεκινά αλλά ζητάμε στα παιδιά να τη μάθουν με την ολική της μορφή, χωρίς δηλαδή να αναλύσουμε σε συλλαβές και γράμματα όπως κάνουμε στην "πατάτα", στο "τόπι" κλπ. 

Θα έρθει αργότερα η ώρα, στο δεύτερο εξάμηνο της πρώτης τάξης, που τα παιδιά θα διδαχτούν αναλυτικά τα δίψηφα φωνήεντα, τα δίψηφα σύμφωνα και τους συνδυασμούς αυ και ευ. Ακόμη όμως είναι νωρίς να μπλέξουμε τα παιδιά με αυτά και λέξεις όπως το "είναι", το "και", το "που" θα δίνονται ως ολική εικόνα και θα ζητάμε από το παιδί να τις διαβάζει χωρίς να τις συλλαβίζουμε και να τις σπάμε σε γράμματα. 

Και πάλι εδώ αν χρειαστεί και ρωτήσουν τα παιδιά ο δάσκαλος θα τους πει κάποια μικρή ιστορία, ένα παραμυθάκι, για να εξηγήσει το φαινόμενο χωρίς να χρειαστεί να μπει σε λεπτομέρειες και σίγουρα δε θα διδάξει γραμματική με κανόνες σε τόσο μικρά παιδιά. Παράδειγμα: 

Μια μέρα το ο και το υ πήγανε βόλτα στο δάσος και γίνανε φίλοι. Αποφασίσανε λοιπόν όταν θα συναντάνε το ένα το άλλο να φωνάζουν μαζί [ου]! 

Ανάλογα για το αι, το ει κλπ. Και σίγουρα δε θα τα αποκαλούμε ακόμη άλφα γιώτα και έψιλον γιώτα. Ούτε θα κάνουμε το τεράστιο λάθος να τα λέμε διφθόγγους, δεν είναι δίφθογγοι, είναι δίψηφα φωνήεντα! 

Όλα αυτά, τα περί γραμμάτων και φθόγγων, παίζουν τεράστιο ρόλο για τη διδασκαλία της πρώτης ανάγνωσης και της πρώτης γραφής. Ο μικρός μαθητής έρχεται στο σχολείο ξέροντας να μιλάει τη μητρική του γλώσσα (προφορικός λόγος) όχι όμως και να τη γράφει. Σε ένα σημαντικό βαθμό τον προφορικό λόγο τον έχει διδάξει στο παιδί η οικογένεια και βέβαια έχει βάλει την πινελιά του και το νηπιαγωγείο. Αν το παιδί για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορεί να μιλήσει ελληνικά, (πχ παιδί με αλλοδαπούς γονείς) το έργο του σχολείου και της Πρώτης δημοτικού γίνεται πολύ δύσκολο. Επομένως ο ρόλος της οικογένειας στην εκμάθηση του προφορικού λόγου είναι εκ των ων ουκ άνευ και μάλιστα παραμένει σπουδαίος και κατά τη διάρκεια της φοίτησης του παιδιού στο δημοτικό. Θέλουμε λοιπόν από την οικογένεια να συνεχίσει να μας βοηθάει στον τομέα αυτό. Το γραπτό όμως λόγο θα αναλάβει κυρίως το σχολείο να τον διδάξει. Εκτός αν οι γονείς διαθέτουν ειδικές γνώσεις. 

Το "κυρίως" που αναφέρθηκε πριν σημαίνει ότι σε ένα βαθμό μπορεί και  η οικογένεια να βοηθήσει το παιδί να προσεγγίσει το γραπτό λόγο (έχουμε δώσει αρκετές προτάσεις πώς μπορεί να γίνει αυτό) και να κάνει όσο πιο ομαλά γίνεται και αβίαστα το πέρασμα από τον προφορικό λόγο στο γραπτό. Μια τέτοια περίπτωση ήταν και η συνέντευξη που ζητήσαμε χτες από τα παιδιά να πάρουν από τη μητέρα τους. Να τη ρωτήσουν πώς τη λένε, ποιο επάγγελμα κάνει, κλπ και εκείνη να καταγράψει σε ένα φύλλο του ντοσιέ και τις ερωτήσεις του παιδιού και τις απαντήσεις της. Ήδη σήμερα αρκετά πιτσιρίκια έφεραν τις συνεντεύξεις τους στο σχολείο. 

Παρόμοια εργαζόμαστε και στο σχολείο. Πχ τα παιδιά διηγήθηκαν χτες προφορικά πώς πέρασαν το Σαββατοκύριακο και η δασκάλα κατέγραψε στον πίνακα της τάξης τη διήγησή τους. Σε επόμενο στάδιο θα ζητηθεί από τα παιδιά να βοηθούν στο γράψιμο γράφοντας εκείνα κάποια γράμματα ή λέξεις ώσπου να έρθει η στιγμή που τελείως μόνα τους να μπορούν να γράψουν μια μικρή ιστορία. 

Χρήσιμη τακτική στη φάση αυτή είναι να προτρέπουμε τα παιδιά να συνοδεύουν τις ζωγραφιές τους με λέξεις και φράσεις ή να τους δίνουν τίτλο. Στη διαδικασία αυτή βοηθά πολύ να συζητούμε με τα παιδιά τι βλέπουν σε μια εικόνα του βιβλίου τους, κάνοντας κατάλληλες ερωτήσεις και αφήνοντάς τα ελεύθερα να εκφραστούν προφορικά. 

Συνεχίζουμε επίσης να διαβάζουμε στα παιδιά παραμύθια και ιστορίες. Προσοχή: Να διαβάζουμε, όχι να αφηγούμαστε απέξω. 

Μπορούμε επίσης να καταγράψουμε με τη βοήθεια του παιδιού τα αγαπημένα του τραγούδια και στη συνέχεια να τα διαβάζουμε μαζί. Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε με ποιήματα, αινίγματα, λαχνίσματα κλπ. 

Μια αβίαστη λοιπόν μέθοδος σύνδεσης του προφορικού λόγου με τον γραπτό. Και όχι διδασκαλία των γραμμάτων ή  της αντιστοίχησης φθόγγων ή γραμμάτων. 

Βέβαια μπορούμε να παίζουμε και διάφορα παιγνίδια με το παιδί που θα το βοηθήσουν στην εκμάθηση του γραπτού λόγου. Του ζητάμε να μας βρει σε ένα γραπτό κείμενο ένα γραμματάκι που ξέρει, πχ να βάλει σε κύκλο όλα τα α. Το ίδιο και με λέξεις που γνωρίζει. πχ να μας βρει πού γράφει τόπι, παπί κλπ. Ή να του δείξουμε εμείς μια λέξη και να ζητήσουμε να τη διαβάσει. 

Για τη διάκριση φθόγγων μπορούμε να ζητήσουμε από το παιδί να μας πει λέξεις που αρχίζουν από ένα συγκεκριμένο φθόγγο κι εμείς να τις γράφουμε στο χαρτί. Πχ να μας πει ονόματα ανθρώπων που αρχίζουν από κ. 

Παιχνίδι διασκεδαστικό για τα παιδιά είναι και τα καρτελάκια. Γράφουμε σε λωρίδες από χαρτόνι λέξεις που τις έχει διδαχτεί (πχ πατάτα) και τις τεμαχίζουμε σε συλλαβές με το ψαλίδι. Ανακατεύουμε τις συλλαβές και ζητάμε από το παιδί να τις βάλει στη σωστή σειρά ώστε να σχηματιστεί ξανά η λέξη. Το ίδιο παιχνίδι μπορεί να γίνει με γράμματα ανακατεμένα και αργότερα και με ολόκληρες λέξεις για σχηματισμό πρότασης. 

"Να χτίσουμε τα γράμματα"! Άσκηση - Παιχνίδι με πέτρες (ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ) που θα γίνουν γράμματα.

Η βιωματική κατασκευή των γραμμάτων μέσα απο εναλλακτικούς τρόπους πέρα απο τη γραφή είναι απαραίτητη. Για τα παιδιά που μόλις μαθαίνουν τα γράμματα αλλά και για τα μεγαλύτερα παιδιά που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες και δυσκολεύονται στον ορθό σχηματισμό των γραμμάτων ο δρόμος είναι η "εμπειρία". Εμπειρία σημαίνει ότι συμμετέχουν περισσότερες αισθήσεις και ότι  "εγώ συμμετέχω πιο ενεργά σε αυτό που φτιάχνω". Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία αποτυπώνεται καλύτερα και η πρόσληψη πληροφοριών είναι πιο ολοκληρωμένη.

Μια άσκηση-παιχνίδι που μπορεί να γίνει με πέτρες και βότσαλα απο τη παραλία είναι: "Να χτίσουμε τα γράμματα"!

Υλικά: βότσαλα παραλίας

Άσκηση-Παιχνίδι: Με τις πετρούλες που έχουμε μαζέψει προτρέπουμε το παιδί να σχηματίσει γράμματα που γνωρίζει. Προσπαθούμε η φορά σχηματισμού να είναι ορθή* πχ. για το /ο/ να είναι αριστερόστροφη και να φτιάξει μόνο του όσα γράμματα μπορεί.

Διάφορες παραλλαγές που θα κάνουν το παιχνίδι πιο ενδιαφέρον αλλά και παιδαγωγικά πιο αποτελεσματικό είναι:

Να σχηματίσετε το μισό γράμμα, να του πείτε ποιο είναι και να ζητήσετε να το ολοκληρώσει.
Να σχηματίσετε το μισό γράμμα, να ρωτήσετε ποιο θα μπορούσε να είναι και να το ολοκληρώσει.
Να σχηματίσετε έναν κύκλο και να ζητήσετε να συνεχίσει το παιδί με τις πέτρες για να φτιάξει το /α/, το /δ/, το /ρ/, το /σ/. Κάνοντας αυτό επισημάνετε τις διαφορές μεταξύ τους δηλ. "Είδες, το /σ/ θέλει μια γραμμούλα προς τα δεξιά και το /ρ/ μια γραμμούλα προς τα κάτω"! ή "Το /δ/ είναι πιο ψηλό απο όλα!

Βασικά tips: Πρόκειται για ένα παιχνίδι που σκοπό έχει να εσωτερικευτεί αποτελεσματικότερα ο σχηματισμός των γραμμάτων. Αυτοσχεδιάστε και βάλτε όσο το δυνατόν περισσότερες παραλλαγές θέλετε. Η διάρκεια θα είναι όσο το παιδί ανταποκρίνεται. Ειδικά για παιδιά που δυσκολεύονται μπορεί να είναι και μόνο ένα γράμμα κάθε φορά.

Απευθύνεται: Σε παιδιά Νηπιαγωγείου που μαθαίνουν τα γράμματα, στις πρώτες τάξεις του δημοτικού και ιδιαίτερα σε παιδιά σχολικής ηλικίας με μαθησιακές δυσκολίες για ενίσχυση στη δημιουργία των γραμμάτων. Γίνεται απο γονείς, εκπαιδευτικούς και θεραπευτές.

Άσπα Μητρακάκη

Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος

ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας

email: amitrakaki@gmail.com

______________________________________________

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ κ. ΜΗΤΡΑΚΑΚΗ

http://dyslexiaathome.blogspot.gr/2012/07/blog-post_17.html

στο οποίο οι γονείς μπορούν να βρουν πλούσιο υλικό για πολλά ακόμη θέματα μαθησιακών δυσκολιών που τους απασχολούν.

ΣΧΟΛΙΑ ΔΙΚΟΥ ΜΑΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ

* Ποια είναι η σωστή φορά κατασκευής των γραμμάτων; Η βασική αρχή της κατασκευής τους ειδικά για την πρώτη δημοτικού ακολουθεί τον κανόνα από πάνω προς τα κάτω και από αριστερά προς τα δεξιά. 

Επίσης: Αντί για πετρούλες μπορούμε να κατασκευάσουμε το γράμμα από ένα χαρακτηριστικό υλικό και που το όνομά του να θυμίζει στο παιδί το γράμμα που εκείνη τη στιγμή κατασκευάζει. Συγκεκριμένα προτείνουμε τα εξής υλικά ανά γράμμα:

Α αμύγδαλα ή αρακάς (σε μορφή ξηρού καρπού)
Β βότσαλα ή βίδες (ζυμαρικό) ή βελουτέ χαρτί ή βαμπάκι
Γ γαρίφαλα (μπαχαρικό)  ή γαριδάκια
Δ ξερό δυόσμο  ή φύλλα δάφνης ή δεντρολίβανο ή δέρμα ή δαμάσκηνα
Ε ελιές ή εφημερίδα
Ζ ζάχαρη ή ζυμάρι
Η ηλιόσποροι
Θ θυμάρι
Ι σταγόνες από ιώδιο ή ινδική καρύδα ή φύλλα ιτιάς
Κ καραμέλες ή ξυλάκια κανέλας ή καρύδια ή κουμπιά ή κουλουράκι ή καπάκια ή καλαμπόκι ή σπόροι καφέ
Λ λουλούδια (φρέσκα ή αποξηραμένα)  ή φλούδες λεμονιού
Μ μακαρόνια (μακαρονάκι) ή μαστίχα (σε μικρά κομματάκια)
Ν νάιλον (κομμάτια) ή νιφάδες (πχ καλαμποκιού, ρυζιού κλπ)
Ξ ξύσματα μολυβιού ή ξύλο (σε μικρά κομματάκια)
Ο όστρακα ή όσπρια ή … οδοντόκρεμα…
Π φλούδα πορτοκαλιού ή πασατέμπο ή ποπ κορν ή σπόρους πιπεριού ή πατατάκια
Ρ ρύζι  ή ρεβίθια  ή ρίγανη ή ροκανίδι
Σ σοκολατάκια ή συνδετηράκια ή σχοινί ή σύρμα ή σιτάρι ή στραγάλια ή σταφίδες
Τ τραχανάς ή τορτελίνια
Υ ύφασμα ή υαλοβάμβακας
Φ φακές ή φασόλια
Χ χαρτοπετσέτες ή χυλοπίτες ή χαμομήλι ή δύο χάρακες ή χουρμάδες
Ψ ψωμί (μπαλίτσες ή μπουκίτσες ή και ψίχουλα)
Ω Δε βρήκαμε κατάλληλο υλικό - εκτός και βάλουμε "ώκιμο", δηλαδή βασιλικό! Ή αν βρούμε αρκετές ωτασπίδες…

Με τα υλικά αυτά μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μικρό εργαστήρια της κυρίας Αλφαβήτας. Να συγκεντρώσουμε δηλαδή τα υλικά σε βαζάκια και να βάλουμε στο καθένα το όνομα του υλικού που περιέχει ή  το πρώτο γράμμα του ονόματος (κεφαλαίο και πεζό)

Εκτός από το χτίσιμο των γραμμάτων μπορούμε να εφαρμόσουμε και τη μέθοδο της "χαρακτικής". Πχ να πάρουμε ένα πιατάκι με αλεύρι και να χαράξουμε με το δάχτυλο το γράμμα άλφα ή ακόμη καλύτερα πάμε στην παραλία και γράφουμε το άλφα πάνω στην άμμο. Όμοια μπορούμε να "χαράξουμε"  το ζήτα σε ζάχαρη, το χι σε χώμα, το γάμα σε γιαούρτι, το βήτα σε βούτυρο κλπ. Το σημαντικό είναι τα παιδιά να παίζουν και να διασκεδάζουμε με κάθε καινούργιο γραμματάκι! Μάλιστα καλό είναι να τα καλούμε να ανακαλύψουν μόνα τους τι ταιριάζει σε κάθε γράμμα και όχι να τους φέρνουμε έτοιμο το υλικό και να τα βάζουμε να γράψουν... Έτσι το παιδί μπαίνει στη διαδικασία να αναζητήσει την πρώτη φωνή της λέξης ανάμεσα στο λεξιλόγιο που κατέχει και με την ευκαιρία να σημειώσουμε ότι οι "φωνές" δεν είναι ταυτόσημη έννοια με τα γράμματα της αλφαβήτας - μια ματιά στην καινούργια γραμματικής των μεγάλων τάξεων μπορεί να μας βοηθήσει... 

Το εργαστήριο της αλφαβήτας μπορεί να εμπλουτιστεί και με ένα ράφι για χρώματα: ασημί (άσπρο), βυσσινί (βεραμάν), γαλάζιο, δαμασκηνί, ερυθρό (εκρού), ζαχαρί (ζαφειρί) , ηχόχρωμα!!! (και εξηγούμε πως δεν υπάρχει χρώμα από ήτα γιατί αυτό το γράμμα θέλει να το ακούνε και όχι να το βλέπουν!!!), θαλασσί,  ιώδες (ιβουάρ), κίτρινο (καφετί), λαδί (λεμονί, λευκό), μαύρο, νερό!!! (κι εξηγούμε πως το χρώμα αυτό είναι διάφανο!!!), ξανθό, ολόλευκο, πράσινο, ροζ, σταχτί, τιρκουάζ, υπόλευκος, φούξια, χρυσαφί, ψ......  (Εδώ κολλήσαμε, ολόκληρο Μπαμπινιώτη ψάξαμε αλλά πουθενά χρώμα από ψι. Μόνο  με τη φαντασία μας μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτόν το σκόπελο  και να συμπληρώσουμε το χρωματολόγιο της κυρίας αλφαβήτας ή βάζοντας στο βαζάκι του ψι μερικές ψηφίδες διαφόρων χρωμάτων, ή ψυχρά χρώματα - δηλαδή μπλε, πράσινο, ροζ, μοβ, φούξια - ή ακόμη σε πιο προωθημένη εκδοχή θα μπορούσαμε να μιλήσουμε και για την  ψυχεδέλεια στην τέχνη, δηλαδή τα έντονα και λαμπερά χρώματα πολύπλοκων σχεδίων.  Η δική μας προτίμηση είναι να χρησιμοποιήσουμε τον όρο ψυχρά χρώματα και αντίστοιχα μπορούμε στο ζήτα να αξιοποιήσουμε τον όρο ζεστά χρώματα - δηλαδή κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, καφέ). Και για το ωμέγα; Φυσικά το χρώμα της ώχρας! Με αυτή την παλέτα χρωμάτων μπορούμε να ζωγραφίσουμε το κάθε γράμμα με ταιριαστό χρώμα και ταυτόχρονα να εμπεδώσουν τα παιδιά όχι μόνο τα βασικά χρώματα αλλά και διάφορες ενδιάμεσες  αποχρώσεις και ταυτόχρονα να ασκηθούν σε λεκτικούς τρόπους απόδοσής τους. 

ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΜΑΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΠΡΩΤΑΚΙΑ:

http://protaki.blogspot.gr/2008/11/blog-post_29.html

Με το μικρό μας καραβάκι σαλπάραμε την Παρασκευή για ένα νέο λιμάνι, το λιμάνι του Η και του η. Το λιμάνι του ήλιου. Όχι πως δεν το ξέραμε κιόλας αυτό το γραμματάκι, με την καινούρια μέθοδο αλλά και τα νέα προγράμματα της Προσχολικής Αγωγής, τα Πρωτάκια γνωρίζουν ή πιο σωστά: αναγνωρίζουν, όλα σχεδόν τα γραμματάκια. Άλλο όμως αυτό και άλλο η κατάκτηση του μηχανισμού της ανάγνωσης.

Έτσι στο χτεσινό μας μάθημα πραγματοποιήσαμε την επίσημη επίσκεψη στο Η και η με πολλές παράλληλες δραστηριότητες για εμπέδωση και εξάσκηση. Μία από αυτές και η κατασκευή του γράμματος που παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες στην πεζή του μορφή για τα χεράκια των μικρών.

Πέρα από τις κλασσικές προσεγγίσεις, γραφή στον αέρα, γραφή στο τετράδιο και πλάσιμο του γράμματος με πλαστελίνη, δουλέψαμε και με ένα υλικό που η πρώτη του φωνούλα είναι το η. Με ηλιόσπορους:

Η εργασία μας έδωσε την ευκαιρία και για ομαδοσυνεργατική μορφή διδασκαλίας, σημαντική διάσταση της νέας παιδαγωγικής που εφαρμόζει σήμερα το σχολείο.

Η τάξη μας, όπως έχουμε ξαναπεί, έχει χωριστεί από τις πρώτες κιόλας μέρες σε μικρές ομάδες. Η σύνθεση των ομάδων στηρίζεται σε πολλές παραμέτρους και ανάλογα με τις αλλαγές που παρατηρεί ο δάσκαλος αλλάζει κατά διαστήματα. Να τονίσουμε ότι όταν λέμε ομάδα, δεν εννοούμε πως απλά και μόνο τα παιδιά κάνουν όλα μαζί κάτι. Με αργά και σταθερά βήματα τα παιδιά εισάγονται στη διαδικασία της συνεργασίας με τα άλλα μέλη της ομάδας, στην τήρηση κανόνων, στην ανάληψη ρόλων κλπ. Βασική προϋπόθεση αποτελεί η ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών για αυτοσυντονισμό. Ένα από τα μέλη της ομάδας αναλαμβάνει χρέη συντονιστή (αρχηγού) και φροντίζει σε συνεργασία με το δάσκαλο να εκτελεί η ομάδα του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις δραστηριότητες που κάθε φορά ανατίθενται. Άλλο παιδί έχει το ρόλο του ταχυδρόμου, μεταφέροντας από και προς το δάσκαλο διάφορα υλικά. Άλλος έχει το ρόλο του εκφωνητή σε απαντήσεις που καλείται η ομάδα να δώσει και άλλο του γραμματέα που πρέπει να γράψει κάτι εκ μέρους όλης της ομάδας. Στόχος είναι όλα τα παιδιά να εκπαιδεύονται σε όλους τους ρόλους και όχι να παγιώνονται σε έναν και μόνο.

Ο χωρισμός της τάξης σε ομάδες διευκολύνει και την ευγενή άμιλλα χωρίς τους κινδύνους που προκύπτουν από τον ατομικό ανταγωνισμό. Οι ομάδες συναγωνίζονται η μία την άλλη αλλά καθώς όλες οι ομάδες διαθέτουν μαθητές που έχουν αυξημένα προσόντα σε κάποιον τομέα, έχουν ίσες πιθανότητες να υπερτερήσουν. Έτσι ούτε εγωιστικές τάσεις παρατηρούνται ούτε συναισθήματα μειονεξίας και απογοήτευσης. Είναι επίσης λυτρωτικό το συναίσθημα πως ακόμη και η αποτυχία επιμερίζεται σε όλα τα πρόσωπα της ομάδας και δε σημαδεύει ένα παιδί και μόνο.

Προκειμένου η διαδικασία αυτή να πλησιάζει στον κόσμο των παιδιών, η κάθε ομάδα διαλέγει ένα όνομα τα αγαπημένα πλασματάκια των μικρών, τα ζωάκια. Έτσι στην τάξη μας αυτή τη στιγμή έχουμε τους Καρχαρίες, τα Λιοντάρια, τους Αστερίες, τις Τίγρεις και τα Σκυλάκια. Όπως έχουμε και μικρά δίστιχα και άλλα αυτοσχέδια τραγουδάκια που ιδιαίτερα αρέσουν στα παιδιά.

Μέσα σ' αυτά τα πλαίσια έγινε και η κατασκευή του Η και του η. Εδώ να τονίσουμε πως στην παρούσα φάση αποφεύγουμε την ονομασία των γραμμάτων όπως τα συναντάμε στην αλφαβήτα. Τα αποκαλούμε μόνο με τη φωνούλα τους και όχι Άλφα, Βήτα κλπ. Αυτό θα πρέπει να το προσέχουν και οι γονείς. Η εκμάθηση της Αλφαβήτας θα γίνει μόνο όταν ολοκληρωθεί η διδασκαλία όλων των γραμμάτων.

Οι ομάδες λοιπόν παρέλαβαν τα χαρτιά και τα σποράκια από τη δασκάλα, ετοίμασαν κόλλες και χρώματα και στρώθηκαν στη δουλειά:

Πρώτα χάραξαν τα γράμματα με μολύβι κι έπειτα κόλλησαν τους ηλιόσπορους. Έπειτα ήρθε η ώρα της ζωγραφικής.

Δίπλα στα γράμματα ζωγραφίσαμε τον ήλιο, καθώς αυτό το η είναι το η του ήλιου.

Στην κατασκευή και την όλη σύνθεση συμμετείχαν όλα τα μέλη της ομάδας. Πάντα βέβαια με το συντονισμό του αρχηγού τους και την επίβλεψη της δασκάλας της τάξης.

Και ιδού ολοκληρωμένα μερικά από τα έργα μας! Το Η και η του ήλιου φτιαγμένο με ηλιόσπορους.

Περιττό να σας πούμε τι κάναμε τους ηλιόσπορους που περίσσεψαν. Δε σας έχουμε ξαναπεί ότι όχι μόνο θα μαθαίνουμε το καινούριο γράμμα αλλά και θα το τρώμε;

Παίζω με εικόνες και λέξεις κλειδιά

ΠΑΙΖΩ ΜΕ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

View more presentations or Upload your own.

__________________________

Διασκεδαστικό παιχνίδι για παιδιά της Πρώτης τάξης αρκεί να έχουν διδαχτεί τα γράμματα που χρειάζονται σε κάθε λέξη. Μικρό πρόβλημα εντοπίσαμε στις εικόνες και συγκεκριμένα να καταλάβουμε τι παριστάνουν... Με λίγη προσπάθεια όμως και φαντασία ή και δοκιμάζοντας στην τύχη γράμματα μέχρι να βρεις το σωστό, τα καταφέρνεις. Καλή επιτυχία! ___________________________ Μετά από αρκετές ώρες βρήκαμε τη λύση στο πρόβλημα. Και είναι εδώ:

Λέξεις Κλειδιά from persidou on Vimeo.

Δείτε πρώτα αυτό το βίντεο και έπειτα κάντε τις ασκήσεις που ζητάει το πρώτο... και στα δυο βίντεο χρησιμοποιούνται οι ίδιες λέξεις - κλειδιά!

Παίζουμε με τη Μαγική Γραμμή - μαθαίνουμε τα γράμματα

Κάνουμε κλικ  ΕΔΩ για να παίξουμε με τη Μαγική Γραμμή. Πρόκειται για λογισμικό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου που βοηθά στο μάθημα της Γλώσσας τα παιδιά της Πρώτης και της Δεύτερης τάξης του Δημοτικού Σχολείου. 

Επιλέξτε το παράθυρο της Μαγικής Γραμμούλας που είναι και το πλέον κατάλληλο για το διάστημα αυτό και το αρχικό στάδιο διδασκαλίας των γραμμάτων. 

Κάθε γράμμα παρουσιάζεται ξεχωριστά, με δικές του ασκήσεις, και το πρόγραμμα διαθέτει και βοήθεια (πατήστε τη νεραϊδούλα στο κάτω μέρος της σελίδας για να σας βοηθήσει). 

Από την επιλογή "Χωριό" κατάλληλο παιγνίδι είναι ο Κηπουρός, που βοηθά τα παιδιά να εντοπίζουν το αρχικό γράμμα μιας λέξης. 

Μη βιαστείτε να βάλετε το παιδί να κάνει όλα τα γράμματα και όλες τις δραστηριότητες. Ακουλουθήστε το πρόγραμμα του βιβλίου της Γλώσσας και παίξτε με το παιδί σας με τα γράμματα που έχει ήδη διδαχτεί στο σχολείο - αυτά δηλαδή που έχει γράψει και στο τετράδιο της Αντιγραφής  με τη μορφή του κεφαλαίου και του πεζού, πχ Αα ή Οο κλπ. Μην το κουράζετε και το απογοητεύετε ζητώντας του να κάνει δραστηριότητες που ακόμη δεν είναι σε θέση. 

Καλό είναι επίσης ο γονιός να παίξει πρώτα ο ίδιος και να κατανοήσει τη λογική που διέπει το πρόγραμμα ή και να εντοπίσει τυχόν προβλήματα και μετά να καλέσει και το παιδί να λάβει μέρος. 

Σε κατάλληλο χρόνο τις δραστηριότητες του προγράμματος θα τις κάνουμε και στο σχολείο, στο εργαστήριο πληροφορικής, και θα δοθεί η ευκαιρία και σε όσα παιδιά δεν έχουν ίντερνετ στο σπίτι να βοηθηθούν από τα αγαθά της τεχνολογίας. 

Το αλφάβητο των ζώων

Αλφάβητο Ζώων με φωνές from persidou on Vimeo.

Ένα εκπληκτικό βίντεο που εντοπίσαμε στο διαδίκτυο: http://blogs.sch.gr/

Περιλαμβάνει ένα αλφάβητο φτιαγμένο από ονόματα ζώων και μάλιστα ακούγονται και οι φωνές των ζώων!!! Μόνο γράμμα που έμεινε παραπονεμένο είναι το ωμέγα, κανένα ζωάκι δε βρέθηκε να αρχίζει  το όνομά του από το γράμμα αυτό...

Το αλφαβητάρι της Θεσπρωτίας

Με αφορμή την προηγούμενη ανάρτηση, και τα παιχνίδια που προτείνουμε για τη διδασκαλία των γραμμάτων της αλφαβήτας, φτιάξαμε ένα αλφαβητάρι ειδικά για πρωτάκια της Θεσπρωτίας. Ένα αλφαβητάρι με πόλεις, χωριά, ποτάμια, βουνά και άλλα σημαντικά της Θεσπρωτίας. Σας το παρουσιάζουμε:


ΑΧΕΡΟΝΤΑΣ
ΒΡΥΣΕΛΑ
ΓΛΥΚΗ
ΔΡΕΠΑΝΟ
ΕΓΝΑΤΙΑ
ΖΕΡΒΟΧΩΡΙ
ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ
ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ
ΙΟΝΙΟ
ΚΑΛΑΜΑΣ
ΛΑΔΟΧΩΡΙ
ΜΟΥΡΓΚΑΝΑ
ΝΕΡΑΪΔΑ
ΞΕΧΩΡΟ
ΟΡΗ ΣΟΥΛΙΟΥ
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
ΡΑΪ
ΣΑΓΙΑΔΑ
ΤΡΙΚΟΡΥΦΟ
ΥΓΡΟΤΟΠΟΣ ΔΡΕΠΑΝΟΥ
ΦΙΛΙΑΤΕΣ
ΧΡΥΣΑΥΓΗ
ΨΑΚΑ
ΩΡΑΙΑ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ

Είναι αλήθεια και φαίνεται αυτό και από το αλφαβητάρι ότι δεν ήταν εύκολο να συμπληρώσουμε όλα τα γράμματα. Σε κάποια, όπως στο Π, δεν είχαμε τι να πρωτοδιαλέξουμε, σε άλλα σπάσαμε το κεφάλι μας! 

Ελπίζουμε όμως οι ζαβολιές που κάναμε (πχ στο Υ και στο Ω) να σας αρέσουν και να αξιοποιήσετε το αλφαβητάρι που προτείνουμε. Μπορείτε να το κάνετε με πολλούς τρόπους, πχ με καρτελάκια που ανακατεύουμε και τα παιδιά βρίσκουν αυτό που ζητάμε, με χάρτη του νομού Θεσπρωτίας που κρεμούμε στην τάξη μας και καλούμε τα παιδιά να βρουν αυτά τα ονόματα ή και να τοποθετήσουν στο χάρτη στο κατάλληλο μέρος τα καρτελάκια. 

Φυσικά το παιγνίδι μπορεί να συμπληρωθεί καλώντας τα παιδιά να βρουν με το νου τους μια πόλη ή ένα χωριό της Θεσπρωτίας που αρχίζει από το γράμμα που εκείνη τη μέρα διδάσκουμε. Και ποιος ξέρει, εκείνα με τη φαντασία τους ίσως βρουν πολύ ωραιότερες ιδέες για το αλφαβητάρι αυτό του τόπου μας! 

Κάντε κλικ στον παραπάνω χάρτη για μεγαλύτερη προβολή. (τον παραθέσαμε για να διευκολύνουμε όσους δε γνωρίζουν καλά τη γεωγραφία της Θεσπρωτίας... )

Παρόμοιο παιχνίδι μπορεί να παίξει ο εκπαιδευτικός με τους μαθητές του με τους δρόμους της γειτονιάς του σχολείου και αναρτώντας στον τοίχο της τάξης τον αντίστοιχο χάρτη.

Δίνουμε προς διευκόλυνση τον ηλεκτρονικό χάρτη της γειτονιάς του δικού μας σχολείου και μπορείτε να τον "περπατήσετε" και να βρείτε τη δική σας γειτονιά:

Κάντε κλικ στον παραπάνω χάρτη για μεγαλύτερη προβολή.
____________________________________________


Προβολή 2ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ σε χάρτη μεγαλύτερου μεγέθους

Πιθανόν να χρειαστεί και στην περίπτωση αυτή να κάνουμε μικρές ζαβολιές προσθέτοντας στο χάρτη αξιόλογα σημεία της γειτονιάς μας.

Είτε χρησιμοποιήσουμε το χάρτη της Θεσπρωτίας, είτε το χάρτη της γειτονιάς, μπορούμε να επεκτείνουμε τη δραστηριότητα καλώντας τα παιδιά να σημειώσουν είτε το χωριό που κατάγονται είτε το δρόμο που μένουν. Στην περίπτωση αυτή βάζουμε στο χάρτη καρτελάκια με τα ονόματα των παιδιών και καλούμε τους μαθητές να απαντήσουν από ποιο χωριό κατάγεται ο κάθε συμμαθητής τους ή σε ποιο δρόμο μένει.

Οι δραστηριότητες αυτές μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε στα πλαίσια της Μελέτης Περιβάλλοντος είτε και στις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης αν κι εφόσον δημιουργήσουμε ένα ανάλογο πρότζεκτ γνωριμίας των παιδιών με τον τόπο τους.

Κι ακόμη. Αφού συμπληρώσουμε όλο το αλφαβητάρι μπορούμε να καλέσουμε τα παιδιά να επιλέξουν ένα μέρος της Θεσπρωτίας που θα ήθελαν να επισκεφτούν. Παρόμοια, κάθε φορά που πραγματοποιούμε διδακτική επίσκεψη, εμπλουτίζουμε το χάρτη με το όνομα του τόπου που επισκεφθήκαμε.

____________________________________

Συμπληρωματικά στοιχεία για  το Αλφαβητάρι της Θεσπρωτίας:


ΑΧΕΡΟΝΤΑΣ: ποταμός με περιβαλλοντικό αλλά και αρχαιολογικό ενδιαφέρον
ΒΡΥΣΕΛΑ: Χωριό στο οποίο λειτουργεί το ΚΠΕ Φιλιατών και ήδη το έχουμε εντάξει στους προορισμούς των διδακτικών μας επισκέψεων.
ΓΛΥΚΗ: αξιόλογος τουριστικός προορισμός και με πολλά σπορ  στον παρακείμενο ποταμό Αχέροντα
ΔΡΕΠΑΝΟ: Η μεγάλη παραλία της πόλης μας
ΕΓΝΑΤΙΑ: Ο μεγάλος δρόμος που άλλαξε το προφίλ της Θεσπρωτίας
ΖΕΡΒΟΧΩΡΙ: Χωριό της Παραμυθιάς με αξιόλογα αρχαιολογικά ευρήματα (μάρμαρα Ζερβοχωρίου)
ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ: Η πόλη μας και η πρωτεύουσα του νομού μας
ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ: Ο νομός μας και η ονομασία του τόπου μας από αρχαιοτάτων χρόνων
ΙΟΝΙΟ: Η θάλασσα που βρέχει την ιδιαίτερη πατρίδα μας
ΚΑΛΑΜΑΣ: Ένα ποτάμι που δίνει ζωή στη Θεσπρωτία και έπαιξε τεράστιο ρόλο στην ιστορική εξέλιξη του τόπου
ΛΑΔΟΧΩΡΙ: Η γειτονιά του σχολείου μας
ΜΟΥΡΓΚΑΝΑ: Σημαντικός ορεινός όγκος της Θεσπρωτίας και σύνορο φυσικό ανάμεσα στην Ελλάδα και στη γειτονική Αλβανία
ΝΕΡΑΪΔΑ: Ένα από τα μεγάλα χωριά της Θεσπρωτίας όπου δόθηκε και η ιστορική μάχη της Μενίνας
ΞΕΧΩΡΟ: Τίποτε το ξεχωριστό για το Ξέχωρο, ένα μικρό χωριό στην ξεχασμένη πλευρά της Θεσπρωτίας. Τουλάχιστον ας το βάλουμε στο Αλφαβητάρι να μας θυμίζει όλα τα ξεχασμένα χωριά μας...
ΟΡΗ ΣΟΥΛΙΟΥ: Εδώ γράφτηκε η εποποιία των Σουλιωτών και ένα κορυφαίο γεγονός όχι μόνο της τοπικής μας ιστορίας αλλά και της ιστορίας ολόκληρης της Ελλάδας
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ: Σημαντικό αστικό κέντρο της Θεσπρωτίας, έδρα Δήμου και με πλούσια τοπική παράδοση και ιστορία.
ΡΑΪ: Ένα σημαντικό μνημείο της Θεσπρωτίας βρίσκεται στο Ράι, ο ομώνυμος πύργος Ραΐου ή Ραγίου
ΣΑΓΙΑΔΑ: Ένα πανέμορφο ακριτικό ψαροχώρι της Θεσπρωτίας που κάποτε αποτελούσε και το επίνειο του νομού
ΤΡΙΚΟΡΥΦΟ: Χωριό της επαρχίας Φιλιατών, ελλείψει άλλης καλύτερης επιλογής από ταυ...
ΥΓΡΟΤΟΠΟΣ ΔΡΕΠΑΝΟΥ: Τεράστια η οικολογική σημασία του υγροτόπου αυτού που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το σχολείο μας και έχει ενταχθεί στο δίκτυο Νατούρα 2000.
ΦΙΛΙΑΤΕΣ: Ένα ακόμη αστικό κέντρο της Θεσπρωτίας, έδρα του ομώνυμου Δήμου και παλιά πρωτεύουσα του νομού
ΧΡΥΣΑΥΓΗ: Μικρό χωριό της Παραμυθιάς αλλά με μεγάλη ιστορία - τόσο στην αρχαία εποχή αφού εκεί κοντά είναι η αρχαία Ελέα, όσο και στη νεότερη και στα χρόνια της Κατοχής.
ΨΑΚΑ: Ένα ακόμη χωριουδάκι της Θεσπρωτίας, κοντά στην Παραμυθιά
ΩΡΑΙΑ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ: Μπορεί να μη βρήκαμε τίποτε από ωμέγα αλλά ετούτη η επιλογή και μάλιστα στο τέλος του καταλόγου μοιάζει λίγο και με συμπέρασμα ταιριαστό επίλογο στο προηγούμενο οδοιπορικό των άλλων γραμμάτων...

Κάθε γράμμα και μια γιορτή! (Ιδέες για το μάθημα της Γλώσσας)

Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

Η Πρώτη τάξη είναι έτσι κι αλλιώς γιορτή για τα Πρωτάκια. Σε καμιά άλλη τάξη τα παιδιά δεν είναι τόσο ορεξάτα να μάθουν και να κατακτήσουν όσα διδάσκει το σχολείο. Καλό όμως είναι στη γιορτή αυτή να συμμετέχει και η οικογένεια. Να δίνει έμφαση σε όσα καινούργια έμαθε το παιδί στο σχολείο  και να βοηθά με όμορφες δραστηριότητες να γίνει η εμπέδωση της διδασκαλίας. Ειδικά στο μάθημα της Γλώσσας και την περίοδο που θα διδάσκονται τα γράμματα της Αλφαβήτας.

Τι μπορούν να κάνουν τα παιδιά και οι γονείς στο σπίτι; Ενδεικτικά αναδημοσιεύουμε την ακόλουθη ανάρτηση από ένα άλλο ιστολόγιο που είχαμε δημιουργήσει στο παρελθόν για την Πρώτη τάξη του Δημοτικού:

http://protaki.blogspot.gr/2008/10/blog-post_14.html

Αααα! Σήμερα είχαμε μεγάαααλη γιορτή στην Α΄ τάξη. Τη γιορτή του Α.

Α, όπως λέμε άνθρωπος. Α, όπως λέμε αγάπη. Και α, όπως λέμε αρχή! Καλή μας αρχή στη γνωριμία με τα γράμματα της αλφαβήτας.

Ξεκινήσαμε το μάθημα με λεξούλες που αρχίζουν από α:

αλάτι, άμμος, αστέρι, αυτοκίνητο, αχλάδι, ανανάς, αχλάδι, άλογο, αγελάδα, αλεπού, αστερίας...

Κι έπειτα σκεφτήκαμε πως έχουμε και παιδάκια στην τάξη μας που αρχίζει το όνομα τους με αυτό το γράμμα. Αλλά με Α κεφαλαίο, όπως όλα τα ονόματα των ανθρώπων:

Άγγελος, Αθηνά, Αναστασία, Αθανασία, Αλέξανδρος, Άρτεμις

Οι φίλοι μας με το Α σηκώθηκαν στον πίνακα και έγραψαν το όνομά τους. Να δούμε και να καμαρώσουμε όλα αυτά τα ονόματα που αρχίζουν από το καινούριο γραμματάκι. Κι έπειτα πήραμε τα καρτελάκια με τα ονόματα όλης της τάξης και ψάξαμε να τα βρούμε. Ποιο λέει Άγγελος; Ποιο Άρτεμις;

Κατόπιν ήρθε η ώρα να το γράψουμε. Και πού νομίζετε; Ααααα, εδώ σας έχουμε την έκπληξη. Σε ένα ταψάκι με αααααα... ναι; το βρήκατε; Είναι άσπρο και γλυκό... Και αρχίζει από α. Ε, βέβαια, σε άχνη το γράψαμε. Και με πλυμένα τα χεράκια για να μπορούμε και να το δοκιμάσουμε. Αααααα, τι γλυκό γραμματάκι είναι αυτό, φώναξαν όλα τα πρωτάκια. Πολύ μας αρέσει το Α!

Παίξαμε πολλά ακόμη παιχνίδια με το νέο γράμμα. Το κυκλώσαμε στα ονόματα των συμμαθητών μας, το ανακαλύψαμε στα μαγνητικά καρτελάκια, το γράψαμε στον αέρα και φυσικά και στα βιβλία μας.

Μετά πιάσαμε να διαβάζουμε. Λεξούλες αλλά και ολόκληρες προτασούλες. Κι ας μην ξέρουμε ακόμη όλα τα γράμματα. Γι' αυτό δεν έχουμε τη δασκάλα μας; Να μας βοηθάει σε όλα τα δύσκολα. Όπως θα μας βοηθήσουν και οι γονείς μας στο σπίτι... Γιατί ναι, σήμερα πήραμε και δουλίτσα για το σπίτι. Λίγο γράψιμο και πολύ ζωγραφική. Αλλά και χαρτοκολλητική. Και όλα με το Α. Αυτό θα ζωγραφίσουμε, και το μικρό και μεγάλο, κι αυτό θα βρούμε σε εφημερίδες και περιοδικά να το κολλήσουμε στο βιβλιαράκι του Α. Και εξηγούμε για να μην μπερδευτούμε: Θα ψάξουμε λεξούλες που αρχίζουν από α, θα τις κόψουμε και θα τις κολλήσουμε.

Κι έπειτα θα γράψουμε στο τετράδιο:

Αα, μαμά, έλα!

Να έρθει γρήγορα. Γιατί βρήκαμε έναν αχινό! Μην τρομάζετε, καλέ. Στο βιβλίο μας τον βρήκαμε, όχι στ' αλήθεια. Μα ούτε και στα παραμύθια. Στο βιβλίο μας, εκεί που θα βρίσκουμε πια όλα τα κρυμμένα στις λεξούλες μυστικά. Γιατί μεγαλώσαμε και ήρθε ο καιρός να τα μάθουμε όλα, και τα Άλφα και τα Βήτα και τα Γάμα και τα Δέλτα.

Κι όλα τα βιβλία φέρτα!

Και μολύβι και χαρτί

για να μάθω καθετί!

• Ιδέες για να μας βοηθήσετε στο σπίτι:

Ζητήστε μας να βάλουμε σε κύκλο το Α και το α σε ένα μικρό κείμενο από εφημερίδα ή περιοδικό.

Βάλτε μας να ψάξουμε στο σπίτι για πράγματα που αρχίζουν από α. Ειδικά στο ντουλάπι της κουζίνας. Δεν πειράζει αν μας βοηθήσετε και λίγο... Πχ Ποιο είναι άσπρο και αλμυρό; Ποιο είναι άσπρο και το κάνουμε ζυμάρι; Το τρώμε και βραστό, το τρώμε και τηγανητό, ποιο είναι; Είναι πράσινο και δροσερό και το αγοράζουμε από το μανάβη...

Το ίδιο μπορείτε να κάνετε με τους ανθρώπους που αγαπάμε. Ευκαιρία να τους θυμηθούμε όλους όσους αρχίζουν από το νέο γραμματάκι. Εσείς που είστε μεγάλοι μπορείτε και να μας γράψετε σε ένα χαρτί τα ονόματά τους. Αλλά και να τα μπερδέψετε και με άλλα που δεν αρχίζουν με το Α. Εμείς, να είστε σίγουροι, θα καταφέρουμε να τα ξεμπερδέψουμε.

Στο παιχνίδι με το Α μπορούν να παίξουν και τα ονόματα πόλεων, χωρών, νησιών κλπ. Πχ. Αθήνα - Αγγλία - Άνδρος. Αρκεί βεβαίως να τους ξέρουμε αυτούς τους τόπους, μη μας βάλετε και πολύ δύσκολα. Είπαμε πως μεγαλώσαμε αλλά όχι και τόσο πολύ που να ξέρουμε όλη τη γεωγραφία.

Σε λίγες μέρες θα σας φέρουμε και υλικό για καρτελάκια. Μας έδειξε η δασκάλα μας πώς θα τα φτιάξουμε αλλά θέλουμε και τη δική σας βοήθεια. Θα πάρουμε τα χαρτόνια τα κανσόν (όποιο χρώμα θέλουμε) και θα κολλήσουμε τα χαρτάκια με τις εικονίτσες, τις λεξούλες και τα γραμματάκια. Να, δείτε για παράδειγμα, τα καρτελάκια με το α:

Προσοχή: Η εικονίτσα και η λέξη "αεροπλάνο" θα μπουν στο ίδιο καρτελάκι, το ένα από τη μια μεριά και το άλλο από πίσω. Το γράμμα "α" θα μπει σε ξεχωριστό καρτελάκι. Και μετά θα αρχίσουν τα παιγνίδια. Βρες πού γράφει αεροπλάνο; Εγώ θα το βρίσκω και θα γυρίζω πίσω το καρτελάκι για να δω αν μάντεψα σωστά. Ή μπορώ ακόμη να βάζω δίπλα στην εικονίτσα το γραμματάκι που ταιριάζει. Το α δίπλα στο αεροπλάνο, το ο δίπλα στην ομπρέλα κλπ.

Για να μη χαλάσουν τα καρτελάκια μας, μπορείτε να μας τα ντύσετε με διαφανές αυτοκόλλητο. Κι εμείς για να τα ομορφύνουμε μπορούμε να τα ζωγραφίσουμε με τους μαρκαδόρους μας.

Μπορείτε ακόμη να μας αγοράσετε ένα κουτί πλαστελίνη για το σπίτι. Και κάθε φορά που μαθαίνουμε ένα γραμματάκι, να το πλάθουμε και με πλαστελίνη. Θα είναι όμως μεγαλύτερη διασκέδαση αν το φτιάχνουμε και με κάτι πιο ταιριαστό για το κάθε γράμμα. Το Α σας είπαμε πως το γράψαμε στην άχνη. Θα μπορούσαμε να το φτιάξουμε και πάνω στο αλεύρι. Το Β στο βούτυρο, το Γ στο γιαούρτι, το Δ ... Πώς θα σας φαινόταν αν φροντίζατε να πάρετε λίγο δυόσμο και να το κολλήσουμε πάνω στο χαρτί φτιάχνοντας το Δ;

• Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και για το Ε, με ελίτσες νόστιμες ή και με εφημερίδες... Τις τσαλακώνουμε και τους δίνουμε το σχήμα που θέλουμε. Αν τις βρέξουμε και σε αραιό ζυμαράκι (πολύ αραιό) τότε όταν στεγνώσει το Ε και το ε, θα είναι υπέροχα! Θα μπορούμε ακόμη και να το κρεμάσουμε στον τοίχο του δωματίου μας! Αλλά και με απλές λουριδίτσες χαρτιού από εφημερίδες, όμορφο θα γίνει και πάλι. Όρεξη να υπάρχει για παιχνίδι, και όλο και θα βρίσκετε ιδέες να παίξουμε με τα γραμματάκια. Εμείς πάντως έχουμε αρκετή. Εσείς;

Μια ακόμη καταπληκτική ιδέα είναι να μαγειρεύουμε ή να τρώμε όσα αρχίζουν με το νέο γράμμα. Για το τ υπάρχει το τυρί αλλά και ο τραχανάς. Για το μ τα μακαρόνια και για το ρ το ρύζι. Για το φ οι φακές. Για το ψ το ψάρι. Και για κ το κέικ! Να φάμε και κανένα γλυκάκι! Όπως μπορούμε να φάμε και σταφίδες για το σ. Ή φουντούκια για το φ. Κι αμυγδαλάκια για το Α.

Άλλο παιχνίδι όμορφο είναι με τα χρώματα. Να βρίσκουμε ποιο χρώμα ταιριάζει στο κάθε γράμμα. Και να το προτιμάμε στη ζωγραφική του. Με κόκκινο το κ, με ροζ το ρ, με γαλάζιο το γ, με μοβ το μ κλπ.

Μπορούμε επίσης να κάνουμε συλλογές με εικονίτσες. Προτείνουμε εικονίτσες με ζωάκια και φυτά. Είναι εύκολο να τις βρούμε και ταυτόχρονα θα μάθουμε και πώς τα λένε. Πχ άλογο για το α, βόδι για το β, γάτα για το γ, δελφίνι για το δ, ελέφαντας για το ε, ζέβρα για το ζ, ημίονος για το η (ευκαιρία να μάθουμε πως έτσι λένε το μουλάρι), θαλασσαϊτός για το θ, ιππόκαμπος για το ι, κότα για το κ, λιοντάρι για το λ, μαϊμού για μ, νυφίτσα για το ν ... Ζαλιστήκατε ε; Κοιτάξτε, μπορούμε αυτό να το κάνουμε και κάπως πιο εύκολα. Να μην ψάχνουμε κάθε φορά να βρούμε ζώο ή φυτό που αρχίζει από αυτό το γράμμα, αλλά να πάρουμε ένα φυτολόγιο για μεγάλα παιδιά και να το κάνουμε Αλφαβητάρι της φύσης. Μέσα θα κολλάμε με αλφαβητική σειρά εικόνες από ζωάκια και φυτά (στην ίδια σελίδα). Αν για κάποιο γράμμα δε βρίσκουμε εικόνα από ζωάκι, δε χάλασε ο κόσμος, ας βάλουμε μόνο φυτά. Ή και το αντίθετο. Μπορούμε ακόμη να αποξηραίνουμε φυτά και να τα βάζουμε στο σωστό γράμμα.

• Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε με κάρτες από άλλες χώρες. Είναι τόσες πολλές που δε θα δυσκολευτούμε να βρούμε κάρτες για όλα τα γράμματα. Καλό είναι στο τέλος του άλμπουμ να κολλήσουμε και ένα χάρτη και να βρίσκουμε εκεί πού είναι η κάθε χώρα. Είναι λίγο δύσκολη αυτή η δραστηριότητα, αλλά ρωτήστε μας... Μπορεί να κρύβουμε μέσα μας έναν μικρό Στράβωνα.


• Πιο διασκεδαστικό και εύκολο θα είναι ένα άλμπουμ αθλητικό. Αν δε βρούμε άθλημα που να αρχίζει με το γράμμα που μας ενδιαφέρει, ας σκεφτούμε και όποια άλλη λέξη ταιριάζει με τον αθλητισμό. Πχ μια ρακέτα είναι ό,τι πρέπει για το ρ. Φυσικά αυτή η δραστηριότητα ταιριάζει σε όσους από μας έχουμε ιδιαίτερη αγάπη στον αθλητισμό.


• Αν όμως έχουμε κάποιο άλλο χόμπι, ευκαιρία είναι να φτιάξουμε ένα δικό μας πρωτότυπο άλμπουμ. (πχ Άλμπουμ με τους αγαπημένους μας τραγουδιστές και ηθοποιούς) Πάντα όμως με αλφαβητική σειρά. Και καλό είναι να γεμίζουμε το κάθε γραμματάκι όταν έρθει η ώρα του. Διότι εμείς στο σχολείο δε θα ακολουθήσουμε αλφαβητική σειρά στη γνωριμία μας με τα γράμματα αλλά σειρά που θα μας βοηθήσει να τα μάθουμε καλύτερα. Σε κάθε σελίδα φροντίστε να υπάρχει χώρος για να κολλήσουμε και το ίδιο το γράμμα, και το μικρό και το κεφαλαίο. Αλλιώς δε θα είναι αλφαβητάρι... Θα το ζωγραφίζουμε σε ένα κομματάκι χαρτιού και θα το ψαλιδίζουμε ώστε να μη μένει πολύ άσπρο χαρτί τριγύρω. Έτσι θα αποφύγουμε τα "ατυχήματα" στη σελίδα του βιβλίου που θα φτιάξουμε. Καλό θα είναι κάτω από τις εικόνες να γράφουμε με μολύβι τι δείχνουν. Το πρώτο όμως γράμμα να το πατάμε με κόκκινο μαρκαδόρο για να ξεχωρίζει.


• Εννοείται ότι δε θα φτιάξουμε όλα τα άλμπουμ. Μόνο ένα το κάθε παιδάκι.

Όπως δε χρειάζεται να κάνουμε κάθε μέρα όλες τις άλλες δραστηριότητες. Διαλέγουμε κάθε φορά όποια μας αρέσει και το παιχνίδι αρχίζει. Γιατί σαν παιχνίδι πρέπει να τα δούμε όλα αυτά και όχι ως υποχρέωση. Να παίζουμε δηλαδή και να μαθαίνουμε όπως και στο σχολείο μας μαθαίνουμε παίζοντας.

Μην ξεχνάτε ότι και η δασκάλα μας θα μας δίνει ωραίες εργασίες για το σπίτι. Ακόμη όμως και γι' αυτές μπορείτε να διαλέξετε ποιες θα κάνουμε και ποιες θα αφήσουμε. Αν μας ρωτάτε θα σας λέμε και μόνοι μας ποιες κάθε φορά είναι υποχρεωτικές και ποιες όχι. (Κυρίως οι φωτοτυπίες θα είναι ως επιλογή και οι εργασίες στο τετράδιο υποχρεωτικές.) Καλό πάντως είναι σε κάθε περίπτωση να ρωτάτε και οι ίδιοι τη δασκάλα μας για τον καλύτερο τρόπο εργασίας στο σπίτι. Γιατί όπως και τα λουλουδάκια είναι διαφορετικά έτσι κι εμείς τα παιδάκια. Όπως κι εκείνα έχουν άλλες ανάγκες για νερό και φως, έτσι ακριβώς συμβαίνει και με τις δικές μας ανάγκες για μάθηση. Ποτέ μα ποτέ να μην το λησμονάμε αυτό. Πρώτη και σημαντικότερη αρχή της παιδαγωγικής είναι να σέβεται την ιδιαιτερότητα του κάθε παιδιού.

Αλήθεια, το Μπουσκάλια τον διαβάσατε; Το ΝΑ ΖΕΙΣ, ΝΑ ΑΓΑΠΑΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΕΙΣ... Καλού κακού σύντομα θα σας διηγηθούμε ένα μικρό κομματάκι από το υπέροχο αυτό βιβλίο, αυτό ακριβώς που τονίζει πως πρέπει να σεβόμαστε τη διαφορετικότητα των άλλων. Και πως η ομορφιά είναι αυτές ακριβώς οι διαφορές μας. Όπως και σε ένα ανθισμένο λιβάδι... Με χίλια χρώματα και αρώματα και σχήματα. Τέτοιο λιβάδι και τέτοιο περβόλι θέλουμε κι εμείς να γίνει η τάξη μας: ΑΑΑΑ! Α, όπως λέμε ανθισμένο! Και Α, όπως λέμε γεμάτο αγάπη. Και α όπως λέμε αλήθεια. Και κυρίως α όπως λέμε άνθρωπος!

Αλλά και Α, όπως λέμε Α΄ τάξη!

Δηλαδή εμείς, τα γλυκά ζουζουνάκια της πρώτης