Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα

Αναδημοσίευση άρθρου από http://www.e-paidi.gr

Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα

Πώς θα διακρίνω αν ένα παιδί εμφανίζει συμπτώματα της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα ή πρόκειται απλά γι’αυτό που εννοούμε λέγοντας «ζωηρό παιδί»;

Η παραπάνω ερώτηση προβληματίζει συχνά γονείς αλλά και εκπαιδευτικούς όταν έρχονται σε επαφή με ένα παιδί που φαίνεται να μη μπορεί να μείνει προσηλωμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μία ασχολία, να είναι υπερκινητικό, με χαμηλή επίδοση στο σχολείο, αφηρημένο και δυσπροσαρμοστικό σε προγράμματα και στη συνεργασία με άλλα παιδιά.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Όταν μιλάμε για Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα εννοούμε την αναπτυξιακή διαταραχή με βασικά συμπτώματα τη δυσκολία συγκέντρωσης, την υπερκινητικότητα και την παρορμητική συμπεριφορά. Τα παιδιά που παρουσιάζουν τη διαταραχή αντιμετωπίζουν δυσκολία να οργανώνουν το παιχνίδι τους και να ακολουθούν πολύπλοκες οδηγίες. Είναι συνήθως παιδιά αδέξια, με ροπή στα ατυχήματα, νευρικά και αφηρημένα. Δυσκολεύονται επίσης στο να συνεργάζονται με άλλα παιδιά, κυρίως γιατί χαρακτηρίζονται από ανυπομονησία και εγωκεντρισμό και παρουσιάζουν μαθησιακά προβλήματα. Τέλος χαρακτηρίζονται από χαμηλή αυτοεκτίμηση και δυσκολία στη δημιουργία και διατήρηση σχέσεων με άλλα άτομα.

Η διαταραχή είναι συνηθέστερη στα αγόρια με αναλογία 4 αγόρια προς 1 κορίτσι και εντοπίζεται ευκολότερα στην ηλικία των 5-7 ετών. Συναντάται στο 3-5% του συνολικού πληθυσμού και η διάγνωσή της μπορεί να γίνει μόνο από εξειδικευμένους ψυχολόγους, παιδοψυχιάτρους και παιδονευρολόγους.

Η συνηθέστερη ψυχολογική θεραπεία των παιδιών με διαταραχή Διάσπασης της προσοχής και Υπερκινητικότητα είναι η συμπεριφοριστική θεραπεία. Με τη βοήθεια του ειδικού το παιδί σταδιακά αυξάνει το χρόνο διατήρησης της προσοχής του σε μια δραστηριότητα και μειώνει την παρορμήτικότητά του. Με τις τεχνικές την γνωσιακής συμπεριφοριστικής θεραπείας το παιδί οργανώνει καλύτερα το πρόγραμμα και τα βήματά του, επιβραβεύοντας κάθε αποτελεσματική του προσπάθεια. Μαθαίνει να γίνεται πιο υπομονετικό και ενισχύεται θετικά για πιο σταθερές και υγιείς σχέσεις με τους άλλους. Συμπληρωματικά η εκπαίδευση και συμβουλευτική των γονέων βοηθάει τους ίδιους αλλά και τα παιδιά για μια πιο ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της διαταραχής χωρίς φαρμακευτική αγωγή.

Προκειμένου λοιπόν να λύσετε την αρχική απορία ρίξτε μια ματιά στα συμπτώματα. Αν σας φαίνεται πως το παιδί σας ταιριάζει στην εικόνα που σας παρουσιάζεται ρωτήστε τον παιδίατρο σας και απευθυνθείτε σε κάποιον εξειδικευμένο ψυχολόγο. Με τη σωστή καθοδήγηση το παιδί σας θα ξεπεράσει τις μαθησιακές δυσκολίες, την παρορμητικότητα, την υπερκινητικότητα, θα αποκτήσει την ικανότητα για δημιουργία αρμονικών σχέσεων με τους άλλους και τέλος θα νιώσει πιο σίγουρο για τον εαυτό του, ενισχύοντας την αυτοπεποίθηση του. 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Κατσαμά Αγγελική - Κλινική Ψυχολόγος

_______________________________

Σχόλιο Ιστολογίου: Αναδημοσιεύουμε το άρθρο ως προβληματισμό και μόνο. Δε σημαίνει ότι συμφωνούμε απόλυτα με όσα λέγει. Η διαταραχή για την οποία μιλάει, γνωστή με τα αρχικά ΔΕΠΥ, είναι στην πραγματικότητα ένα σύνδρομο και μάλιστα στις σοβαρές του μορφές είναι τελείως απαραίτητη η φαρμακευτική αγωγή. Μπορεί οι ψυχολόγοι να νομίζουν ότι όλα λύνονται με τις δικές τους μεθόδους αλλά στα σοβαρά περιστατικά απαιτείται ειδικός γιατρός και όχι ψυχολόγος. Αυτό δηλαδή που "ξέχασε" η κλινική ψυχολόγος να πει στο άρθρο της είναι το πρώτο και κύριο που αναφέρουν σε ιστοσελίδα τους άτομα που έχουν τα ίδια ΔΕΠΥ:

http://www.adhdhellas.org/index.php?act=depi

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) - διεθνώς ADHD: Attention Deficit Hyperactivity Disorder - είναι μια από τις συχνότερες νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Εμφανίζεται στο 5-7% του μαθητικού πληθυσμού (αρκετές μελέτες δίνουν ένα ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό), όμως, παρόλο που πρόκειται για μια τόσο συχνή κατάσταση, συνεχίζει να είναι ελάχιστα κατανοητή στην κοινότητα και να μην είναι αποδεκτή από όλες τις επιστημονικές και κοινωνικές ομάδες. Αν και είναι μια από τις πιο μελετημένες και τεκμηριωμένες παιδοψυχιατρικές διαταραχές παγκοσμίως, έχει συγχρόνως προκαλέσει τις περισσότερες συζητήσεις και εξακολουθεί να υποδιαγιγνώσκεται σε πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. 

Από τον ίδιο σύνδεσμο παραθέτουμε και τα εξής σημαντικά:

Ποια είναι η αιτία της ΔΕΠΥ;

Όπως συμβαίνει με αρκετά νοσήματα, η ακριβής αιτιολογία της ΔΕΠΥ δεν είναι γνωστή. Καθώς όλο και περισσότερο οι επιστήμονες βρίσκουν αποδείξεις ότι προέρχεται από βιολογικές αιτίες, μέχρι σήμερα ξέρουμε ότι:

η ΔΕΠΥ είναι ως ένα βαθμό κληρονομική. Το 76% των παιδιών με ΔΕΠΥ έχουν συνήθως ένα συγγενή με αυτή τη διαταραχή.

ο εγκέφαλος των παιδιών με ΔΕΠΥ παρουσιάζει διαφορές από εκείνον των συνομηλίκων τους στη δομή, το μεταβολισμό και τη λειτουργία συγκεκριμένων περιοχών.

Επιπλέον η πρόωρη γέννηση, το κάπνισμα, η χρήση αλκοόλ και το υπερβολικό στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο εγκεφαλικός τραυματισμός ή η έκθεση σε τοξικές ουσίες μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της ΔΕΠΥ.

Είναι μύθος ότι η ελλιπής γονική φροντίδα προκαλεί τη ΔΕΠΥ, όμως πληθώρα οικογενειακών χαρακτηριστικών (πχ ασταθής δομή και δυσλειτουργία στην οικογένεια ή έλλειψη γονικού ελέγχου) μπορεί να συμβάλλουν στην επιδείνωση της ΔΕΠΥ και στην εμφάνιση επιπλοκών στη συναισθηματική κατάσταση ή συμπεριφορά. 

Με αφορμή λοιπόν τα παραπάνω καλό είναι όταν ένας γονιός έχει υποψίες είτε για ΔΕΠΥ είτε για άλλο πρόβλημα μάθησης ή συμπεριφοράς να απευθύνεται σε πραγματικά ειδικούς και να ζητά διάγνωση για το παιδί του.  Και κυρίως να μην πέφτει θύμα πάνω στην αγωνία του να βοηθήσει το παιδάκι του διαφόρων που θέλουν απλά να βγάλουν χρήματα...  

Μία από τις υπηρεσίες που αναλαμβάνουν να βοηθήσουν το γονιό υπεύθυνα σε τέτοιες περιπτώσεις είναι και το ΚΕΔΔΥ (Κέντρο Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης) και για να έρθετε σε επαφή μαζί του μπορείτε να απευθυνθείτε στο Διευθυντή του Σχολείου καθώς είναι δημόσια υπηρεσία που συνεργάζεται άμεσα με το σχολείο και δίνει οδηγίες και στον εκπαιδευτικό για τη σωστή αντιμετώπιση του παιδιού. Μπορείτε  όμως και άμεσα να επικοινωνήσετε, αν κι εφόσον δεν επιθυμείτε να το γνωρίζει το σχολείο, στα τηλέφωνα 26650 28964  και 26650 29266. 

Στη διάθεση του γονιού υπάρχει επίσης το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Ηγουμενίτσας, στο Λαδοχώρι, τηλ. 26650 21551 και 26650 21549, το Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο 26510 68185 και 26510 67388 και η Ψυχοκοινωνική υπηρεσία του Δήμου 26650 99854. 

Και να θυμάστε. Είναι καλύτερα να γνωρίζουμε τι ακριβώς συμβαίνει στο παιδί μας και όχι να περιμένουμε μοιρολατρικά να περάσει από μόνο του. Αν πραγματικά του συμβαίνει και δεν είναι συνηθισμένα συμπτώματα της παιδικής ηλικίας, όχι μόνο δε θα περάσει χωρίς σωστή αντιμετώπιση αλλά πιθανόν να επιδεινωθεί η κατάσταση και να παρουσιαστούν και δευτερογενή συμπτώματα. 

Να σημειώσουμε ότι σε πολλές από τις περιπτώσεις προβλημάτων συμπεριφοράς ή και μάθησης είναι απαραίτητη η εξέταση από ομάδα ειδικών διαφορετικών ειδικοτήτων και όχι μόνο από έναν επιστήμονα έστω και εξειδικευμένο. Γι' αυτό από κάθε άποψη είναι προτιμότερο να απευθυνόμαστε σε δημόσιες υπηρεσίες σαν αυτές που αναφέραμε και όχι σε ιδιώτες. 

Ένα μικρό καράβι έκανε στάση στο Καραβοστάσι!

Παρασκευή χτες και τα Πρωτάκια μας έκλεισαν ήδη τρεις περίπου εβδομάδες στο νέο τους σχολειό. Ο καιρός, ονειρεμένος! Καλοκαιρινός! Και τα παιδιά σίγουρα γεμάτα όρεξη να τον χαρούν!

Έτσι το τετράδιο της αντιγραφής αποφάσισε να κάνει Σαββατοκύριακο στο σχολείο! Και το πράσινο και το κίτρινο. Να ξεκουραστεί λιγάκι και αυτό. Τι στο καλό; Εδώ ακόμη και οι μεγάλοι έχουν κατακτήσει πενθήμερο στις εργασίες τους!

Μην ψάχνετε λοιπόν, αγαπητοί γονείς, να δείτε τι έχει το παιδί να γράψει στο σπίτι. Δεν έχει. Εκτός από μερικά δυαράκια στο τετράδιο Μαθηματικών...

Εσείς όμως έχετε ένα μεγάλο κατάλογο με δραστηριότητες, σας τον στείλαμε και έντυπο την περασμένη Παρασκευή, για να βοηθήσετε το παιδί σας. Διαλέξτε ποια σας αρέσει και βάλτε την σε εφαρμογή. Να, για παράδειγμα, πώς αξιοποίησα προσωπικά το χτεσινό ηλιόλουστο απόγευμα:



Επίσκεψη στο υπέροχο και ερημικό αυτή την εποχή Καραβοστάσι. Να χαλαρώσουμε ψυχικά και σωματικά από το φόρτο της εβδομάδας που πέρασε. Κι έπειτα αξιοποίηση του χώρου για συλλογή υλικών από τη φύση:



Χρωματιστά βοτσαλάκια που θα τα χρησιμοποιήσουμε στην τάξη για να κτίσουμε γράμματα, με βάση   την ιδέα που δημοσιεύσαμε σε προηγούμενη ανάρτηση. Μπορείτε κι εσείς να αποκτήσετε τη δική σας συλλογή με βότσαλα για να παίζετε με το παιδί σας στο σπίτι. Θα το χαρεί περισσότερο αν οι πετρούλες τού  θυμίζουν και όμορφες στιγμές δίπλα στην απεραντοσύνη της θάλασσας.

Ένας ωκεανός και η γνώση. Και ταξίδι μεγάλο αυτό που τώρα ξεκινούν τα Πρωτάκια. Που δεν αρχίζει και τελειώνει μόνο στις σελίδες των βιβλίων και των τετραδίων αλλά συνεχίζεται και στον αληθινό κόσμο.



Κατόπιν ήρθε η ώρα της ανάγνωσης. Πού αλλού καλύτερα μπορείς να απολαύσεις ένα βιβλίο παρά δίπλα στο κύμα; Η σιωπή του ξερόχορτου. Του συντοπίτη μας συγγραφέα κ. Σωτήρη Δημητρίου. Το έχετε διαβάσει; Σας το συστήνω ανεπιφύλακτα! Και όχι μόνο γιατί ο Δημητρίου είναι Θεσπρωτός. Ούτε για να προάγω την ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων. Μα γιατί μεγαλώνετε παιδιά...  Διαβάστε το και θα καταλάβετε τι εννοώ.



Η μέρα έκλεισε με ένα εκπληκτικό ηλιοβασίλεμα και μια ολόλαμπρη πανσέληνο να μας συνοδεύει στο ταξίδι του γυρισμού...

Σήμερα, στο πνεύμα του χτεσινού βιβλίου, ξαναδιάβασα το γνωστό παραμύθι:

Η ΚΟΥΚΟΥΒΑΓΙΑ Κ’ Η ΠΕΡΔΙΚΑ

Μια μέρα συνάχτηκαν όλα τα πουλιά και συμφώνησαν να βάλουν τα παιδιά τους στο σχολείο να μάθουν γράμματα. Ηύραν και δάσκαλο και τον διώρισαν. Άνοιξε το σχολείο κ’ επήραν τα παιδιά τους και τα έγραψαν. 

Ύστερα από λίγες μέρες μερικά παιδιά πήγαν στο σχολείο και δεν ήξεραν το μάθημά τους. Ο δάσκαλος τα άφησε νηστικά το μεσημέρι. 

Μέσα στα παιδιά που έμειναν τιμωρία ήταν και το παιδί της κουκουβάγιας. 

Η κουκουβάγια, άμα είδε πως εσχόλασαν τα παιδιά το μεσημέρι και το μωρό της δεν εσχόλασε, επήρε λίγο ψωμί κ’ επήγε στο σχολείο να του το δώση. 

Καθώς επήγαινε, την έφτασεν η πέρδικα. Έμεινε κ’ εκείνης το μωρό της νηστεία, κ’ επήγαινε να του δώση λίγο ψωμί. Λέγει η πέρδικα της κουκουβάγιας:

- Να χαρής τα μάτια σου, γείτονα. έχω πολλή δουλειά και σε παρακαλώ να πάρης και του μωρού μου το φαΐ του. 

- Το παίρνω, γειτόνισσα, λέγει η κουκουβάγια, αλλά δεν ξέρω το μωρό σου ποιο είναι. 

- Ω, λέγει η πέρδικα, όσο γι’ αυτό είναι πολύ εύκολο να το βρης. Το μωρό μου είναι το πιο όμορφο μωρό του σχολείου! 

Η κουκουβάγια πήγε στο σχολείο. Παρακάλεσε το δάσκαλο κι αυτός εδέχτηκε να δώση το ψωμί του μωρού της. Ύστερα είπε του δασκάλου να την αφήσει να δη όλα τα παιδιά. Εκοίταξε καλά – καλά, δεν ηύρε το μωρό της πέρδικας. Εγύρισε πίσω, επήγε και ηύρε την πέρδικα και της έδωσε το ψωμί και της λέει: 

- Τι να σου κάμω! Εκοίταζα μιαν ώρα και δεν το ηύρα το μωρό σου, γιατί μέσ’ στο σχολείο δεν ήταν ομορφότερο μωρό από το δικό μου! 

Γ. Α. ΜΕΓΑ, «Ελληνικά Παραμύθια», σειρά δευτέρα, σελίδα 26

(τηρήθηκε η ορθογραφία του βιβλίου)

_______________________

Σας το αφιερώνω και σας το στέλνω ως πρόσκληση για τη συνάντηση που όρισε ο κ. διευθυντής για τη Δευτέρα το απόγευμα στο σχολειό μας. Ώρα 6. Να συζητήσουμε γονείς και δάσκαλοι για τη φετινή χρονιά. Τη συνεργασία που πρέπει να έχουμε, ιδέες για να κάνουμε το σχολειό μας ακόμη καλύτερο.

ΥΓ  Ελπίζω κάποια στιγμή να καταφέρουμε να επισκεφθούμε και μαζί το Καραβοστάσι. Αυτόν τον εκπληκτικό τόπο της Θεσπρωτίας που περήφανα στην άκρη του στέκει ο λόφος του Δυμόκαστρου ή Ελινόκαστρου. Ένας απίστευτος συνδυασμός και της φυσικής ομορφιάς της ιδιαίτερης πατρίδας μας αλλά και της μακραίωνης ιστορίας της. 



Το Καραβοστάσι όπως φαίνεται από το Δυμόκαστρο. Η φωτογραφία είναι του κ. Μιχάλη Πασιάκου. 

* Για την αρχαία Ελίνα και το Δυμόκαστρο διαβάστε περισσότερα στις σελίδες του Υπουργείου Πολιτισμού:

http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=5994

[...] Ο αρχαιολογικός χώρος του Δυμοκάστρου (ή Ελλημο-/Ελληνοκάστρου) βρίσκεται σε λόφο νότια του όρμου Καραβοστάσι της Κοινότητας Πέρδικας του Νομού Θεσπρωτίας. Πρόκειται για τειχισμένο παράλιο οικισμό, ο οποίος ταυτίζεται με την αρχαία Ελίνα, που αναφέρεται σε μολύβδινη επιγραφή από τη Δωδώνη. Το όνομα είναι παράγωγο του εθνικού ονόματος Ελινοί, γνωστού από το Στέφανο Βυζάντιο θεσπρωτικού φύλου, το οποίο θεωρείται ότι κατοικούσε στην περιοχή Μαργαριτίου - Δυμοκάστρου.

Ο τειχισμένος οικισμός δημιουργείται κατά την περίοδο των ύστερων κλασικών χρόνων. Το μεγαλύτερο μέρος των τειχών χτίστηκε κατά τον 4ο π.Χ. αιώνα (περίμετρος 2.000 μ.), συγχρόνως με αυτά των μεγαλύτερων αρχαίων οικισμών της Θεσπρωτίας, της Ελέας (Βέλιανη), της Γιτάνης και της Φανοτής (Ντόλιανης). Την περίοδο αυτή η έκταση του οχυρωμένου οικισμού ήταν εβδομήντα περίπου στρέμματα.

Κατά την ελληνιστική εποχή, η οχύρωση επεκτείνεται προς τα δυτικά, περικλείοντας συνολική έκταση εκατόν πενήντα περίπου στρεμμάτων και καταλήγοντας στην ακτή, σε ένα αρκετά ασφαλισμένο μικρό λιμάνι, τη Σκάλα Ελληνικού, επιβεβαιώνοντας έτσι την ανάπτυξη του οικισμού κατά τον 3ο και 2ο αι. π.Χ. Ο πληθυσμός της πόλης την περίοδο της ακμής της υπολογίζεται ότι έφτανε τους 6.000 κατοίκους.

H θέση του οχυρωμένου οικισμού είναι εξαιρετική, δίπλα στον όρμο Καραβοστάσι, ο οποίος στην αρχαιότητα θα πρέπει να εισχωρούσε βαθύτερα στον κάμπο, δημιουργώντας ένα μεγάλο φυσικό λιμάνι, όπως δηλώνει και το νεότερο όνομά του. [...]

* Όσο για το δικό μας "Μικρό Καράβι" θυμίζουμε ότι αποτελεί την ονομασία του περιβαλλοντικού προγράμματος που θα εκπονήσουμε φέτος. Χτες έκανε στάση στο Καραβοστάσι μα το ταξίδι συνεχίζεται και έχουμε πολλές ακόμη στάσεις να κάνουμε μέχρι να φτάσουμε "Ιθάκη"...

"Να χτίσουμε τα γράμματα"! Άσκηση - Παιχνίδι με πέτρες (ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ) που θα γίνουν γράμματα.

Η βιωματική κατασκευή των γραμμάτων μέσα απο εναλλακτικούς τρόπους πέρα απο τη γραφή είναι απαραίτητη. Για τα παιδιά που μόλις μαθαίνουν τα γράμματα αλλά και για τα μεγαλύτερα παιδιά που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες και δυσκολεύονται στον ορθό σχηματισμό των γραμμάτων ο δρόμος είναι η "εμπειρία". Εμπειρία σημαίνει ότι συμμετέχουν περισσότερες αισθήσεις και ότι  "εγώ συμμετέχω πιο ενεργά σε αυτό που φτιάχνω". Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία αποτυπώνεται καλύτερα και η πρόσληψη πληροφοριών είναι πιο ολοκληρωμένη.

Μια άσκηση-παιχνίδι που μπορεί να γίνει με πέτρες και βότσαλα απο τη παραλία είναι: "Να χτίσουμε τα γράμματα"!

Υλικά: βότσαλα παραλίας

Άσκηση-Παιχνίδι: Με τις πετρούλες που έχουμε μαζέψει προτρέπουμε το παιδί να σχηματίσει γράμματα που γνωρίζει. Προσπαθούμε η φορά σχηματισμού να είναι ορθή* πχ. για το /ο/ να είναι αριστερόστροφη και να φτιάξει μόνο του όσα γράμματα μπορεί.

Διάφορες παραλλαγές που θα κάνουν το παιχνίδι πιο ενδιαφέρον αλλά και παιδαγωγικά πιο αποτελεσματικό είναι:

Να σχηματίσετε το μισό γράμμα, να του πείτε ποιο είναι και να ζητήσετε να το ολοκληρώσει.
Να σχηματίσετε το μισό γράμμα, να ρωτήσετε ποιο θα μπορούσε να είναι και να το ολοκληρώσει.
Να σχηματίσετε έναν κύκλο και να ζητήσετε να συνεχίσει το παιδί με τις πέτρες για να φτιάξει το /α/, το /δ/, το /ρ/, το /σ/. Κάνοντας αυτό επισημάνετε τις διαφορές μεταξύ τους δηλ. "Είδες, το /σ/ θέλει μια γραμμούλα προς τα δεξιά και το /ρ/ μια γραμμούλα προς τα κάτω"! ή "Το /δ/ είναι πιο ψηλό απο όλα!

Βασικά tips: Πρόκειται για ένα παιχνίδι που σκοπό έχει να εσωτερικευτεί αποτελεσματικότερα ο σχηματισμός των γραμμάτων. Αυτοσχεδιάστε και βάλτε όσο το δυνατόν περισσότερες παραλλαγές θέλετε. Η διάρκεια θα είναι όσο το παιδί ανταποκρίνεται. Ειδικά για παιδιά που δυσκολεύονται μπορεί να είναι και μόνο ένα γράμμα κάθε φορά.

Απευθύνεται: Σε παιδιά Νηπιαγωγείου που μαθαίνουν τα γράμματα, στις πρώτες τάξεις του δημοτικού και ιδιαίτερα σε παιδιά σχολικής ηλικίας με μαθησιακές δυσκολίες για ενίσχυση στη δημιουργία των γραμμάτων. Γίνεται απο γονείς, εκπαιδευτικούς και θεραπευτές.

Άσπα Μητρακάκη

Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος

ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας

email: amitrakaki@gmail.com

______________________________________________

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ κ. ΜΗΤΡΑΚΑΚΗ

http://dyslexiaathome.blogspot.gr/2012/07/blog-post_17.html

στο οποίο οι γονείς μπορούν να βρουν πλούσιο υλικό για πολλά ακόμη θέματα μαθησιακών δυσκολιών που τους απασχολούν.

ΣΧΟΛΙΑ ΔΙΚΟΥ ΜΑΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ

* Ποια είναι η σωστή φορά κατασκευής των γραμμάτων; Η βασική αρχή της κατασκευής τους ειδικά για την πρώτη δημοτικού ακολουθεί τον κανόνα από πάνω προς τα κάτω και από αριστερά προς τα δεξιά. 

Επίσης: Αντί για πετρούλες μπορούμε να κατασκευάσουμε το γράμμα από ένα χαρακτηριστικό υλικό και που το όνομά του να θυμίζει στο παιδί το γράμμα που εκείνη τη στιγμή κατασκευάζει. Συγκεκριμένα προτείνουμε τα εξής υλικά ανά γράμμα:

Α αμύγδαλα ή αρακάς (σε μορφή ξηρού καρπού)
Β βότσαλα ή βίδες (ζυμαρικό) ή βελουτέ χαρτί ή βαμπάκι
Γ γαρίφαλα (μπαχαρικό)  ή γαριδάκια
Δ ξερό δυόσμο  ή φύλλα δάφνης ή δεντρολίβανο ή δέρμα ή δαμάσκηνα
Ε ελιές ή εφημερίδα
Ζ ζάχαρη ή ζυμάρι
Η ηλιόσποροι
Θ θυμάρι
Ι σταγόνες από ιώδιο ή ινδική καρύδα ή φύλλα ιτιάς
Κ καραμέλες ή ξυλάκια κανέλας ή καρύδια ή κουμπιά ή κουλουράκι ή καπάκια ή καλαμπόκι ή σπόροι καφέ
Λ λουλούδια (φρέσκα ή αποξηραμένα)  ή φλούδες λεμονιού
Μ μακαρόνια (μακαρονάκι) ή μαστίχα (σε μικρά κομματάκια)
Ν νάιλον (κομμάτια) ή νιφάδες (πχ καλαμποκιού, ρυζιού κλπ)
Ξ ξύσματα μολυβιού ή ξύλο (σε μικρά κομματάκια)
Ο όστρακα ή όσπρια ή … οδοντόκρεμα…
Π φλούδα πορτοκαλιού ή πασατέμπο ή ποπ κορν ή σπόρους πιπεριού ή πατατάκια
Ρ ρύζι  ή ρεβίθια  ή ρίγανη ή ροκανίδι
Σ σοκολατάκια ή συνδετηράκια ή σχοινί ή σύρμα ή σιτάρι ή στραγάλια ή σταφίδες
Τ τραχανάς ή τορτελίνια
Υ ύφασμα ή υαλοβάμβακας
Φ φακές ή φασόλια
Χ χαρτοπετσέτες ή χυλοπίτες ή χαμομήλι ή δύο χάρακες ή χουρμάδες
Ψ ψωμί (μπαλίτσες ή μπουκίτσες ή και ψίχουλα)
Ω Δε βρήκαμε κατάλληλο υλικό - εκτός και βάλουμε "ώκιμο", δηλαδή βασιλικό! Ή αν βρούμε αρκετές ωτασπίδες…

Με τα υλικά αυτά μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μικρό εργαστήρια της κυρίας Αλφαβήτας. Να συγκεντρώσουμε δηλαδή τα υλικά σε βαζάκια και να βάλουμε στο καθένα το όνομα του υλικού που περιέχει ή  το πρώτο γράμμα του ονόματος (κεφαλαίο και πεζό)

Εκτός από το χτίσιμο των γραμμάτων μπορούμε να εφαρμόσουμε και τη μέθοδο της "χαρακτικής". Πχ να πάρουμε ένα πιατάκι με αλεύρι και να χαράξουμε με το δάχτυλο το γράμμα άλφα ή ακόμη καλύτερα πάμε στην παραλία και γράφουμε το άλφα πάνω στην άμμο. Όμοια μπορούμε να "χαράξουμε"  το ζήτα σε ζάχαρη, το χι σε χώμα, το γάμα σε γιαούρτι, το βήτα σε βούτυρο κλπ. Το σημαντικό είναι τα παιδιά να παίζουν και να διασκεδάζουμε με κάθε καινούργιο γραμματάκι! Μάλιστα καλό είναι να τα καλούμε να ανακαλύψουν μόνα τους τι ταιριάζει σε κάθε γράμμα και όχι να τους φέρνουμε έτοιμο το υλικό και να τα βάζουμε να γράψουν... Έτσι το παιδί μπαίνει στη διαδικασία να αναζητήσει την πρώτη φωνή της λέξης ανάμεσα στο λεξιλόγιο που κατέχει και με την ευκαιρία να σημειώσουμε ότι οι "φωνές" δεν είναι ταυτόσημη έννοια με τα γράμματα της αλφαβήτας - μια ματιά στην καινούργια γραμματικής των μεγάλων τάξεων μπορεί να μας βοηθήσει... 

Το εργαστήριο της αλφαβήτας μπορεί να εμπλουτιστεί και με ένα ράφι για χρώματα: ασημί (άσπρο), βυσσινί (βεραμάν), γαλάζιο, δαμασκηνί, ερυθρό (εκρού), ζαχαρί (ζαφειρί) , ηχόχρωμα!!! (και εξηγούμε πως δεν υπάρχει χρώμα από ήτα γιατί αυτό το γράμμα θέλει να το ακούνε και όχι να το βλέπουν!!!), θαλασσί,  ιώδες (ιβουάρ), κίτρινο (καφετί), λαδί (λεμονί, λευκό), μαύρο, νερό!!! (κι εξηγούμε πως το χρώμα αυτό είναι διάφανο!!!), ξανθό, ολόλευκο, πράσινο, ροζ, σταχτί, τιρκουάζ, υπόλευκος, φούξια, χρυσαφί, ψ......  (Εδώ κολλήσαμε, ολόκληρο Μπαμπινιώτη ψάξαμε αλλά πουθενά χρώμα από ψι. Μόνο  με τη φαντασία μας μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτόν το σκόπελο  και να συμπληρώσουμε το χρωματολόγιο της κυρίας αλφαβήτας ή βάζοντας στο βαζάκι του ψι μερικές ψηφίδες διαφόρων χρωμάτων, ή ψυχρά χρώματα - δηλαδή μπλε, πράσινο, ροζ, μοβ, φούξια - ή ακόμη σε πιο προωθημένη εκδοχή θα μπορούσαμε να μιλήσουμε και για την  ψυχεδέλεια στην τέχνη, δηλαδή τα έντονα και λαμπερά χρώματα πολύπλοκων σχεδίων.  Η δική μας προτίμηση είναι να χρησιμοποιήσουμε τον όρο ψυχρά χρώματα και αντίστοιχα μπορούμε στο ζήτα να αξιοποιήσουμε τον όρο ζεστά χρώματα - δηλαδή κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, καφέ). Και για το ωμέγα; Φυσικά το χρώμα της ώχρας! Με αυτή την παλέτα χρωμάτων μπορούμε να ζωγραφίσουμε το κάθε γράμμα με ταιριαστό χρώμα και ταυτόχρονα να εμπεδώσουν τα παιδιά όχι μόνο τα βασικά χρώματα αλλά και διάφορες ενδιάμεσες  αποχρώσεις και ταυτόχρονα να ασκηθούν σε λεκτικούς τρόπους απόδοσής τους. 

ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΜΑΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΠΡΩΤΑΚΙΑ:

http://protaki.blogspot.gr/2008/11/blog-post_29.html

Με το μικρό μας καραβάκι σαλπάραμε την Παρασκευή για ένα νέο λιμάνι, το λιμάνι του Η και του η. Το λιμάνι του ήλιου. Όχι πως δεν το ξέραμε κιόλας αυτό το γραμματάκι, με την καινούρια μέθοδο αλλά και τα νέα προγράμματα της Προσχολικής Αγωγής, τα Πρωτάκια γνωρίζουν ή πιο σωστά: αναγνωρίζουν, όλα σχεδόν τα γραμματάκια. Άλλο όμως αυτό και άλλο η κατάκτηση του μηχανισμού της ανάγνωσης.

Έτσι στο χτεσινό μας μάθημα πραγματοποιήσαμε την επίσημη επίσκεψη στο Η και η με πολλές παράλληλες δραστηριότητες για εμπέδωση και εξάσκηση. Μία από αυτές και η κατασκευή του γράμματος που παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες στην πεζή του μορφή για τα χεράκια των μικρών.

Πέρα από τις κλασσικές προσεγγίσεις, γραφή στον αέρα, γραφή στο τετράδιο και πλάσιμο του γράμματος με πλαστελίνη, δουλέψαμε και με ένα υλικό που η πρώτη του φωνούλα είναι το η. Με ηλιόσπορους:

Η εργασία μας έδωσε την ευκαιρία και για ομαδοσυνεργατική μορφή διδασκαλίας, σημαντική διάσταση της νέας παιδαγωγικής που εφαρμόζει σήμερα το σχολείο.

Η τάξη μας, όπως έχουμε ξαναπεί, έχει χωριστεί από τις πρώτες κιόλας μέρες σε μικρές ομάδες. Η σύνθεση των ομάδων στηρίζεται σε πολλές παραμέτρους και ανάλογα με τις αλλαγές που παρατηρεί ο δάσκαλος αλλάζει κατά διαστήματα. Να τονίσουμε ότι όταν λέμε ομάδα, δεν εννοούμε πως απλά και μόνο τα παιδιά κάνουν όλα μαζί κάτι. Με αργά και σταθερά βήματα τα παιδιά εισάγονται στη διαδικασία της συνεργασίας με τα άλλα μέλη της ομάδας, στην τήρηση κανόνων, στην ανάληψη ρόλων κλπ. Βασική προϋπόθεση αποτελεί η ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών για αυτοσυντονισμό. Ένα από τα μέλη της ομάδας αναλαμβάνει χρέη συντονιστή (αρχηγού) και φροντίζει σε συνεργασία με το δάσκαλο να εκτελεί η ομάδα του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις δραστηριότητες που κάθε φορά ανατίθενται. Άλλο παιδί έχει το ρόλο του ταχυδρόμου, μεταφέροντας από και προς το δάσκαλο διάφορα υλικά. Άλλος έχει το ρόλο του εκφωνητή σε απαντήσεις που καλείται η ομάδα να δώσει και άλλο του γραμματέα που πρέπει να γράψει κάτι εκ μέρους όλης της ομάδας. Στόχος είναι όλα τα παιδιά να εκπαιδεύονται σε όλους τους ρόλους και όχι να παγιώνονται σε έναν και μόνο.

Ο χωρισμός της τάξης σε ομάδες διευκολύνει και την ευγενή άμιλλα χωρίς τους κινδύνους που προκύπτουν από τον ατομικό ανταγωνισμό. Οι ομάδες συναγωνίζονται η μία την άλλη αλλά καθώς όλες οι ομάδες διαθέτουν μαθητές που έχουν αυξημένα προσόντα σε κάποιον τομέα, έχουν ίσες πιθανότητες να υπερτερήσουν. Έτσι ούτε εγωιστικές τάσεις παρατηρούνται ούτε συναισθήματα μειονεξίας και απογοήτευσης. Είναι επίσης λυτρωτικό το συναίσθημα πως ακόμη και η αποτυχία επιμερίζεται σε όλα τα πρόσωπα της ομάδας και δε σημαδεύει ένα παιδί και μόνο.

Προκειμένου η διαδικασία αυτή να πλησιάζει στον κόσμο των παιδιών, η κάθε ομάδα διαλέγει ένα όνομα τα αγαπημένα πλασματάκια των μικρών, τα ζωάκια. Έτσι στην τάξη μας αυτή τη στιγμή έχουμε τους Καρχαρίες, τα Λιοντάρια, τους Αστερίες, τις Τίγρεις και τα Σκυλάκια. Όπως έχουμε και μικρά δίστιχα και άλλα αυτοσχέδια τραγουδάκια που ιδιαίτερα αρέσουν στα παιδιά.

Μέσα σ' αυτά τα πλαίσια έγινε και η κατασκευή του Η και του η. Εδώ να τονίσουμε πως στην παρούσα φάση αποφεύγουμε την ονομασία των γραμμάτων όπως τα συναντάμε στην αλφαβήτα. Τα αποκαλούμε μόνο με τη φωνούλα τους και όχι Άλφα, Βήτα κλπ. Αυτό θα πρέπει να το προσέχουν και οι γονείς. Η εκμάθηση της Αλφαβήτας θα γίνει μόνο όταν ολοκληρωθεί η διδασκαλία όλων των γραμμάτων.

Οι ομάδες λοιπόν παρέλαβαν τα χαρτιά και τα σποράκια από τη δασκάλα, ετοίμασαν κόλλες και χρώματα και στρώθηκαν στη δουλειά:

Πρώτα χάραξαν τα γράμματα με μολύβι κι έπειτα κόλλησαν τους ηλιόσπορους. Έπειτα ήρθε η ώρα της ζωγραφικής.

Δίπλα στα γράμματα ζωγραφίσαμε τον ήλιο, καθώς αυτό το η είναι το η του ήλιου.

Στην κατασκευή και την όλη σύνθεση συμμετείχαν όλα τα μέλη της ομάδας. Πάντα βέβαια με το συντονισμό του αρχηγού τους και την επίβλεψη της δασκάλας της τάξης.

Και ιδού ολοκληρωμένα μερικά από τα έργα μας! Το Η και η του ήλιου φτιαγμένο με ηλιόσπορους.

Περιττό να σας πούμε τι κάναμε τους ηλιόσπορους που περίσσεψαν. Δε σας έχουμε ξαναπεί ότι όχι μόνο θα μαθαίνουμε το καινούριο γράμμα αλλά και θα το τρώμε;

Εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών με τέκνα υποχρεωτικής εκπαίδευσης και χαμηλά εισοδήματα

Αναδημοσίευση από το σάιτ της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσπρωτίας

http://dipe.thesp.sch.gr/dipe_last/index.php?option=com_content&view=article&id=1082:29122012&catid=41:2010-10-13-09-45-14&Itemid=70


ΘΕΜΑ : «Εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών με τέκνα υποχρεωτικής εκπαίδευσης
και χαμηλά εισοδήματα»

Επειδή η Υπηρεσία μας γίνεται καθημερινά αποδέκτης παραπόνων σχετικά με την
έλλειψη ενημέρωσης για την εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών με τέκνα υποχρεωτικής
εκπαίδευσης και χαμηλά εισοδήματα, σας διαβιβάζουμε, εκ νέου, τις αριθ. 2/46354/0026
(ΦΕΚ2204/26-07-2012 τ. Β΄) και 2 2/37645/0020 (ΦΕΚ902/17-07-2002 τ. Β΄) υπουργικές
αποφάσεις και παρακαλούμε για την άμεση ενημέρωση των γονέων, μέσω των μαθητών του
Σχολείου σας :

1. Δικαιούχοι

Δικαιούχοι της εισοδηματικής ενίσχυσης είναι οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων και των
μονογονεϊκών, Ελλήνων υπηκόων και υπηκόων κρατών-μελών της Ε.Ε., που έχουν ανήλικα τέκνα που φοιτούν σε δημόσια σχολεία υποχρεωτικής εκπ/σης, εφόσον το ετήσιο οικογενειακό
εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων ευρώ (3.000 €)

2. Ύψος εισοδηματικής ενίσχυσης

Το ύψος της εισοδηματικής ενίσχυσης ανέρχεται στο ποσό των τριακοσίων (300,00 €) ετησίως
για κάθε παιδί-μαθητή υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

Η οικονομική ενίσχυση καταβάλλεται μόνο εφόσον το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του
δικαιούχου δεν υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων ευρώ (3.000,00 €).

Ως ετήσιο οικογενειακό εισόδημα νοείται το συνολικό ετήσιο φορολογούμενο πραγματικό ή
τεκμαρτό, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο, εισόδημα του
φορολογούμενου, της συζύγου του και των ανήλικων τέκνων του, από κάθε πηγή. Η παραπάνω
εισοδηματική ενίσχυση δε λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ετήσιου οικογενειακού
εισοδήματος με βάση το οποίο χορηγείται αυτή.

3. Διαδικασία

α) Με τη λήξη του σχολικού έτους οι δικαιούχου της εισοδηματικής ενίσχυσης υποβάλλουν
σχετικές αιτήσεις στο Διευθυντή του οικείου σχολείου , ο οποίος και εκδίδει βεβαίωση , από την
οποία να προκύπτει η εγγραφή του μαθητή σε τάξη υποχρεωτικής εκπαίδευσης και η κανονική
παρακολούθηση των μαθημάτων κατά το σχολικό έτος που έληξε.

β) Οι αιτήσεις των δικαιούχων μαζί με την προαναφερόμενη βεβαίωση και τα λοιπά
δικαιολογητικά διαβιβάζονται στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, η οποία μετά τη
συγκέντρωση όλων των δικαιολογητικών από τα σχολεία, θα προβαίνει στις απαραίτητες
ενέργειες που απαιτούνται, προκειμένου να προωθηθούν στη Υπηρεσία Δημοσιονομικού
Ελέγχου για την έκδοση του σχετικού χρηματικού εντάλματος.

4.Δικαιολογητικά

1) Αίτηση του δικαιούχου (ΕΠΙΣΥΝΑΠΤΕΤΑΙ)
2) Βεβαίωση του Διευθυντή ή Προϊστάμενου του Σχολείου (ΕΠΙΣΥΝΑΠΤΕΤΑΙ)
3) Αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματος φόρου εισοδήματος οικονομικού έτους για το οποίο
αιτείται η εισοδηματική ενίσχυση (εισοδήματα προηγούμενου έτους)
4) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του δικαιούχου
5) Υπεύθυνη δήλωση Ν.1599/1986 του δικαιούχου, περί της μη είσπραξης της οικονομικής
ενίσχυσης άλλη φορά
6) Φωτοτυπία πρώτης σελίδας βιβλιαρίου καταθέσεων με τον αριθμό IBAN.

Η Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Θεσπρωτίας ξεκινά τα φετινά προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων

Αναδημοσίευση από το σάιτ της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσπρωτίας:

http://dipe.thesp.sch.gr/dipe_last/index.php?option=com_content&view=article&id=1090

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ 2012 - 2013

Έχετε ποτέ νιώσει ότι εσείς και οι μαθητές σας σκέφτεστε πολύ περιορισμένα ή αλλιώς"μέσα σε ένα κουτί" (inside the box);

Αν η απάντηση είναι "Ναι", τότε ήρθε η ώρα να μετατρέψετε την τάξη σας σε έναν χώρο κατάλληλο για αλληλεπίδραση, δημιουργικότητα, εξερεύνηση και αναστοχασμό. Είναι ώρα να δείτε τον εαυτό σας σαν πρωτοπόρους στην εκπαιδευτική καινοτομία, τα σχολεία σας ως τους πιο θερμούς υποστηρικτές σας και τους μαθητές σας σαν το μεγαλύτερό σας κίνητρο. Ήρθε η ώρα να ταρακουνήσετε τους μαθητές σας, δημιουργώντας για αυτούς ένα περιβάλλον που να τους εμπνέει. Ένα περιβάλλον που θα προάγει τη δημιουργική σκέψη μέσα από τις ομαδικές δραστηριότητες. Είναι ώρα να εφαρμόσετε Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας ή Πολιτιστικών Θεμάτων!

Καλή και δημιουργική Σχολική χρονιά!

H Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων Π.Ε. Θεσπρωτίας

Ειρήνη Παπαχρήστου

Δείτε το βίντεο που ακολουθεί και προβληματιστείτε για το αν μπορούμε πάντα να αντιληφθούμε τη δημιουργικότητα των παιδιών.

Αλφαβητάρι με χρώματα και αρώματα (το αλφαβητάρι των λουλουδιών)

View all

Get your own

 Αλφαβητάρι με χρώματα και αρώματα, ένα αλφαβητάρι δηλαδή φτιαγμένο με λουλούδια!

Είναι μια πρώτη προσπάθεια προσέγγισης στο θέμα. Περισσότερο το δημοσιεύουμε ως ιδέα για δημιουργία ενός αλφάβητου που θα κρεμάσουμε στην τάξη μας ή θα καλέσουμε τα πιτσιρίκια να κατασκευάσουν σε μορφή φυτολογίου.

Οφείλουμε πάντως να σημειώσουμε ότι κάποια άνθη έχουν ιδιαίτερη σχέση με τον τόπο μας. Μερικά γιατί τα φωτογραφίσαμε μόνοι μας εδώ, στη Θεσπρωτία. Κι άλλα γιατί ανήκουν σε σπάνια κατηγορία που τη συναντά κανείς στα όρη και τα βουνά μας...

Τέτοια περίπτωση ο ασφόδελος. Που φωτογραφήθηκε στο Δρέπανο της Ηγουμενίτσας και διακρίνεται η πόλη μας στο βάθος:



ή  η ανεμώνη που τη συναντήσαμε στον παλιό δρόμο Ηγουμενίτσας - Ιωαννίνων και όμοια και η άγρια  ίριδα:





Ξεχωριστά όμως θα σημειώσουμε την παρουσία στον κατάλογο της ευφορβίας (τη βρήκαμε στο εξαιρετικό ιστολόγιο La Bastia του Σαγιαδινού Μιχάλη Πασιάκου http://labastia.blogspot.gr  και από το ίδιο ιστολόγιο δανειστήκαμε τη φριτιλλάρια που φέρει το προσωνύμιο epirotica, δηλαδή είδος ενδημικό της Ηπείρου και δικαίως του λόγου ο συντοπίτης μας την αποκαλεί "μια κούκλα Ηπειρώτισσα".

Η πλέον αξιόλογη περίπτωση είναι η ραμόνδα η σερβική, φωτογραφημένη όμως στο φαράγγι του δικού μας Καλαμά από τον ιδιοκτήτη του La Bastia*:



Και από το βιβλίο "Βλαχώρι - πορεία στο χρόνο" του Φιλοπρόοδου Συλλόγου Πολυδροσιτών Θεσπρωτίας (σελ. 16)  - άρθρο του Θωμά Φώτση - σημειώνουμε:

"Αξίζει να αναφερθεί η παρουσία σπάνιων φυτών  όπως ορισμένα χασμόφυτα στους γκρεμούς του φαραγγιού (σ.σ. του Καλαμά) και τα παλαιοενδημικά των Βαλκανίων όπως η Ραμόνδα η Σερβική, δηλαδή είδη που υπάρχουν εδώ και 20 τουλάχιστον εκατομμύρια χρόνια. Αυτά, μια και επιβίωσαν από τους παγετώνες μας δίνουν πληροφορίες για τα όρια της εξάπλωσης των παγετώνων στην Ήπειρο."

Έτσι το αλφαβητάρι των λουλουδιών θα αποτελέσει και ερέθισμα να γνωρίσουμε καλύτερα τη χλωρίδα της Θεσπρωτίας και όχι μόνο την αλφαβήτα...   Και ίσως ίσως οδηγήσει και στην εκπόνηση σχετικού πρότζεκτ στα πλαίσια της Ευέλικτης ζώνης και στο πνεύμα της διαθεματικής προσέγγισης της ύλης.

* Επισκεφθείτε το ιστολόγιο La Bastia για να βρείτε πληροφορίες για πολλά ακόμη άνθη που δημοσιεύουμε τις φωτογραφίες τους και σας φαίνεται παράξενο και άγνωστο το όνομά τους καθώς και για να θαυμάσετε μια ατέλειωτη συλλογή από ορχιδέες. 

Το προσωρινό πρόγραμμα μαθημάτων

Μας ανακοινώθηκε από τη διεύθυνση του σχολείου το προσωρινό πρόγραμμα μαθημάτων - ποιοι συνάδελφοι και ποιες ώρες θα διδάσκουν πέρα από τη δασκάλα της τάξης. Με βάση λοιπόν την ανακοίνωση της διεύθυνσης συντάξαμε το ακόλουθο σχέδιο προγράμματος για την τάξη μας και που θα ισχύσει από τη Δευτέρα, 24 Σεπτεμβρίου 2012:

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Η Αισθητική Αγωγή περιλαμβάνει Μουσική και Εικαστικά (ζωγραφική, χαρτοκοπτική κλπ) Αν αργότερα τοποθετηθεί μουσικός στο σχολείο μας θα διδάσκεται από εκείνον η μία ώρα μουσικής που προβλέπεται για την πρώτη τάξη. Προς το παρόν δύο ώρες Αισθητικής Αγωγής θα διδάσκονται από το δάσκαλο κ. Αρ. Δώδα και μία από τη δασκάλα της τάξης, κ. Μ. Λαμπρίδου.

Η Φυσική Αγωγή είναι η Γυμναστική, μία ώρα θα διδάσκεται από το γυμναστή του σχολείου και μία προσωρινά από τη δασκάλα κ. Κώτση.

Η Ευέλικτη Ζώνη δεν είναι ένα ξεχωριστό μάθημα. Περιλαμβάνει διάφορες διαθεματικές προσεγγίσεις και ενασχόληση των μαθητών με προγράμματα (πρότζεκτ) που σχετίζονται με τα μαθήματα που διδάσκονται αλλά και με τα ενδιαφέροντά τους. πχ Στην ώρα της Ευέλικτης Ζώνης  θα ασχοληθούμε με θέματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, αγωγής υγείας, αγωγής καταναλωτή, παραμύθια, παραδοσιακά παιχνίδια,  ηλεκτρονικούς υπολογιστές,  θεατρικό παιχνίδι κλπ

Η ανακοίνωση για το Πρόγραμμα θα δοθεί σε έντυπη μορφή στους μαθητές αύριο.

Μπορείτε αν θέλετε να εκτυπώσετε την ανακοίνωση για το πρόγραμμα κάνοντας κλικ εδώ

https://sites.google.com/site/prwtakia/programma-mathematon

και πατώντας στη συνέχεια ΛΗΨΗ για το αρχείο word που θα βρείτε εκεί με το όνομα:

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 1.doc

________________________

Να υπενθυμίσουμε ότι τα μαθήματα αρχίζουν στις 8.10 κάθε μέρα με την πρωινή προσευχή. Αμέσως μετά οι μαθητές περνούν στις αίθουσες και αρχίζει το πρώτο δίωρο που συνήθως καλύπτεται με το μάθημα της Γλώσσας.

Στις 9.40 χτυπά το κουδούνι για το πρώτο διάλειμμα και ξαναμπαίνουμε για μάθημα στις 10 ακριβώς. 

Ακολουθεί ένα ακόμη δίωρο και συνήθως τα Μαθηματικά είναι που διδάσκονται στην αρχή αυτού του δίωρου, δηλαδή την τρίτη ώρα των μαθημάτων.

Στις 11.30 χτυπά το κουδούνι για το δεύτερο διάλειμμα και που διαρκεί 15 λεπτά. 

Στις 12.45 μπαίνουμε για την τελευταία ώρα και συνήθως την ώρα αυτή θα κάνουμε Μελέτη Περιβάλλοντος.

Στις 12.25 το κουδούνι σημαίνει λήξη μαθημάτων για την πρώτη και δεύτερη τάξη του σχολείου. Οι γονείς παραλαμβάνουν τα παιδιά τους και στο σχολείο παραμένουν μόνο όσα παιδιά έχουν δηλώσει Ολοήμερο ή όσα μένουν αναγκαστικά στη "φύλαξη" για να μεταφερθούν με τα μαθητικά δρομολόγια στα σπίτια τους. 

Παραμύθι, μύθι μύθι το κουκί και το ρεβίθι! (Νύτσατσε η Μπούμπα)

Ένα από τα πρότζεκτ που φέτος θα υλοποιήσει η τάξη μας θα αφορά τα παραμύθια. Ο τίτλος του προγράμματος:

"Νύτσατσε η Μπούμπα"

κλεμμένος από παραμύθι του τόπου μας, του ορεινού χωριού Πολύδροσο (πρώην Βλαχώρι) Θεσπρωτίας. Το παραμύθι ολόκληρο δεν καταφέραμε να το μάθουμε, μόνο τη φράση για την Μπούμπα και την πληροφορία πως λεγόταν στα μικρά παιδιά που δεν ήθελαν να πάνε για ύπνο. Έτσι και φτιάξαμε το δικό μας παραμύθι με τον ίδιο τίτλο:

ΝΥΤΣΑΤΣΕ Η ΜΠΟΥΜΠΑ, ΝΥΤΣΑΤΣΑ ΚΙ ΕΓΩ

Bronzino: Τζιοβάνι των Μεδίκων

Ήταν μια φορά κι έναν καιρό ένα χαριτωμένο και μοσχαναθρεμμένο παιδάκι. Ζούσε με τους γονείς του σε ένα αγρόκτημα και μεγάλωνε όμορφα, με παιγνίδια και χαρές.

Μια μέρα που έπαιζε ευτυχισμένο και αθώο στον κήπο, είδε μια μικρή κατακόκκινη πεταλούδα.

- Στάσου να σε πιάσω! είπε το παιδάκι και άπλωσε τα στρουμπουλά του δαχτυλάκια.

Η πεταλουδίτσα ούτε που του έδωσε σημασία. Εξάλλου οι πεταλουδίτσες δεν ξέρουν τη γλώσσα των ανθρώπων.

Το παιδάκι παράτησε τα παιγνίδια του και βάλθηκε να κυνηγά τη μικρή πεταλούδα. Έτρεχε εκείνη από λουλούδι σε λουλούδι, έτρεχε και το παιδάκι.

Ούτε που κατάλαβε πως άφησε πίσω τον κήπο των γονιών του και βγήκε έξω στη μεγάλη δημοσιά. Τα ματάκια του έβλεπαν μόνο την πεταλούδα και η λαχτάρα του να την πιάσει επιτέλους, το έκανε να ξεχνά κάθε τι άλλο.

Λίγο πιο κάτω άρχιζαν τα σταροχώραφα. Η πεταλούδα τρύπωσε να ξεκουραστεί πάνω σε ένα σιταράκι. Τρύπωσε και το παιδί.

- Σ' έπιασαααααα, φώναξε.

Μα η πεταλούδα, σαν πεταλούδα, πρόλαβε και πάλι να πετάξει μακριά.

Έτρεχαν τώρα μέσα στα σιταράκια, που με γλυκό θρόισμα χάιδευαν τον μικρούλη και του ψιθύριζαν:

- Πού πας; Η μαμά σου θα σε ψάχνει. Γύρνα στο σπίτι σου, γύρνα στην αγκαλιά της μανούλας σου.

Ο μικρούλης όμως δεν ήξερε τη δική τους γλώσσα. Και συνέχιζε να κυνηγάει την κόκκινη πεταλούδα και να την παρακαλάει:

- Στάσου, πεταλουδίτσα μου, στάσου να σε τσακώσω, δε σα σου τσαλακώσω κασόλου τα φτελά.

Η πεταλούδα δε σταμάτησε. Κι όταν τα σταροχώραφα τελείωσαν, χώθηκε στο μεγάλο δάσος.

Πέταγε από ξέφωτο σε ξέφωτο παίζοντας με τις ακτίνες και ψάχνοντας για τα μικρά λουλουδάκια του δάσους.

Η ώρα περνούσε. Και οι ακτίνες όλο και λιγόστευαν. Ώσπου χάθηκαν τελείως και χάθηκε και η πεταλουδίτσα.

Αποκαμωμένο το παιδάκι έγειρε στη ρίζα ενός μεγάλου δέντρου. Ποτέ δεν είχε ξαναβρεθεί στο δάσος. Και δεν ήξερε τι είναι το δάσος. Και μάλιστα ένα δάσος τη νύχτα.

Μέσα στο γλυκό σούρουπο πουλάκια κελαϊδούσαν. Κι έλεγαν κι αυτά, στη δική τους γλώσσα:

- Γύρνα στο σπίτι σου, μικρούλη. Το δάσος δεν είναι μέρος για παιδάκια.

Εκείνος όμως δεν ήξερε ούτε τη γλώσσα των πουλιών. Η μανούλα του μόνο τη γλώσσα των ανθρώπων προσπαθούσε να του μάθει. Του έδειχνε το φαγάκι και του έλεγε:

- Μαμ, μαμ.

Μαμ, έλεγε και το παιδάκι και έτρωγε ευχαριστημένο το νόστιμο φαγάκι της μαμάς του, σίγουρο πως έτσι λένε το φαγάκι γιατί το φτιάχνει η μαμ-ά. Κι έπειτα άνοιγε τόοοοοοσα τα μικρά του χεράκια και την αγκάλιαζε τρισευτυχισμένο:

- Σ' αγαπώ, μαμ-ά! έλεγε.

Κι εκείνη το έπνιγε στα φιλιά και στα χάδια.

Τώρα όμως η μανούλα του δεν ήταν εδώ. Κι αυτό κρύωνε και πεινούσε και τα ποδαράκια του πονούσαν από το τόσο τρέξιμο.

Γύρισε και κοίταξε τα πουλάκια.

- Τσίου, τσίου, πού είναι η μαμά μου; τα ρώτησε.

Και τότε τα πουλάκια, του ξαναείπαν: "Τσίου, τσίου" και κούνησαν τις φτερουγίτσες του πολύ ανήσυχα.

Ένα πουλάκι μάλιστα, με χρυσαφί ράμφος και κατακόκκινη λαιμουδιά, κατέβηκε από το κλαδί του και τρύπωσε στο μικρό χεράκι του παιδιού.

- Έλα, του είπε, πάμε να σου δείξω το δρόμο. Εγώ θα σε πάω στη μαμά σου. Δεν πρέπει να μείνεις άλλο εδώ.

- Τσίου, τσίου, κελάηδησε πάλι το παιδάκι. Κι ήταν πολύ χαρούμενο που είχε ένα ολόκληρο πουλάκι δικό του.

Ξαφνικά ένας θόρυβος ακούστηκε πίσω του. Τα ξερά φύλλα έτριζαν κρατς κρουτς κι αν το παιδάκι ήξερε τη γλώσσα των φύλλων, θα καταλάβαινε πως του φώναζαν τρομαγμένα να φύγει γρήγορα, όσο είναι καιρός.

Το παιδάκι δεν ήξερε τη γλώσσα των φύλλων. Γύρισε αθώα το κεφαλάκι του και τότε είδε κάτι που δεν είχε ξαναδεί...



Μια τίγρη. Μια αληθινή τίγρη.

Στεκόταν μέσα στις φυλλωσιές και κοίταγε με τα μεγάλα της μάτια το μικρό παιδάκι.

Εκείνο όμως δεν ήξερε τι είναι η τίγρη. Δεν ήξερε καν πως τη λένε τίγρη.

Το θηρίο κούνησε την ουρά του. Και η γατούλα τους είχε ουρά. Και την κουνούσε πέρα δώθε κάθε φορά που η μαμά της έβαζε φαγάκι.

- Μαμ, μαμ, είπε το παιδάκι στην τίγρη.

Και τα πεινασμένα του ματάκια κοίταγαν γύρω τριγύρω να βρουν το φαγητό. Αχ, και να είχε τώρα λίγο φαγάκι. Και το κρεβατάκι του να είχε. Να χωθεί κάτω από τις ζεστές του κουβερτούλες και να κλείσει τα ματάκια του. Και η μαμά να του τραγουδάει εκείνα τα όμορφα τραγουδάκια που μόνο εκείνη ήξερε να λέει.

Η μανούλα του όμως δεν ήταν τώρα εδώ. Και μόνο αυτό το ζωάκι με την κίτρινη γούνα και τις μαύρες ρίγες στεκόταν εκεί μπροστά του.

Η τίγρη τότε άνοιξε το τεράστιο στόμα της.

Το παιδάκι δεν είχε ξαναδεί τόσο μεγάλο στόμα. Ακόμη και το στόμα του παππού, όταν κουρασμένος έγερνε στη μεγάλη πολυθρόνα και χασμουριόταν, ήταν μικρότερο.

- Νύτσατσε η μπούμπα; Ακούστηκε η φωνούλα του παιδιού.

Και τα πουλάκια όλα σώπασαν. Σώπασαν και τα ξερά φύλλα. Και μόνο το μικρό πουλάκι με το χρυσαφένιο ράμφος και την κόκκινη λαιμουδιά, φτερούγισε ξαφνικά και χάθηκε στο σκοτάδι.

- Νύτσατσα κι εγώ, ξαναείπε το παιδάκι.

Κι έκλεισε τα ματάκια του...

_______________________________

ΓΡΑΨΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Τι νομίζεις ότι έγινε μετά; [...] 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παραμύθι της Μπούμπας είναι από τη συλλογή "ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΟΡΗΣ", και βασίζεται σε λαϊκές παραδόσεις της περιοχής Πολυδρόσου Θεσπρωτίας, στην Ήπειρο. Συγκεκριμένα με τη φράση "Νύτσατσε η μπούμπα, νύτσατσα κι εγώ", προσπαθούσαν οι μεγάλοι να πείσουν τα πιτσιρίκια εκείνης της εποχής να πάνε στο κρεβατάκι τους και να κοιμηθούν. Το παραμύθι που έλεγαν τότε οι γιαγιάδες έχει ξεχαστεί στις μέρες μας, μιλούσε πάντως σίγουρα για μία "μπούμπα" που συνάντησε κάποιο παιδάκι...

Οι δύο τελευταίοι πίνακες είναι του Ρουσσώ, όχι του παιδαγωγού, του ζωγράφου Henri Rousseaux (1844-1910), του θεμελιωτή της ναΐφ τεχνοτροπίας. Το παρατσούκλι του ήταν ο Τελώνης, λόγω του κυριότερου επαγγέλματός του.

Ο Ρουσσώ ήταν ως άνθρωπος αρκετά αφελής, και συνήθιζε με την ίδια αφέλεια να διηγείται και διάφορες φανταστικές ιστορίες για τη ζωή του. Ένας παραμυθάς δηλαδή και του λόγου και του χρωστήρα, όπως μαρτυρούν οι πίνακές του.

Αξίζει να πούμε ότι ο τελευταίος πίνακας, που έχει τίτλο: "Έκπληξη! Τίγρις"! ενέπνευσε στο Λουΐ Βοξέλ τον όρο της ζωγραφικής "φοβισμός", από το φοβ = άγριο θηρίο στα γαλλικά.

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΤΕΤΑΡΤΑΚΙΑ: http://tetartaki.blogspot.gr/2010/01/blog-post_05.html

Με αφορμή λοιπόν αυτό το παραμύθι που μόνο μία του φράση έφτασε σε μας αλλά και ένα υπέροχο βιωματικό εργαστήρι που διοργανώνεται φέτος στα Ιωάννινα για τους εκπαιδευτικούς με τίτλο "Παραμύθια, μύθοι και όνειρα",  συν το γεγονός ότι η τάξη μας έχει παιδιά έξι ετών και που λατρεύουν ακριβώς γι' αυτό τα παραμύθια,  σκεφτήκαμε να εντάξουμε το παραμύθι στα προγράμματα που θα υλοποιήσουμε φέτος σε συνεργασία και με την υπεύθυνη των Σχολικών Δραστηριοτήτων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσπρωτίας, κ. Ειρήνη Παπαχρήστου.

Ήδη στην τάξη από τις πρώτες μέρες εκμεταλλευτήκαμε τη φάση προετοιμασίας των μαθητών στο μάθημα της Γλώσσας και διαβάσαμε κιόλας τα πρώτα παραμύθια. Καθώς σκεφτόμαστε να εντάξουμε στο πρόγραμμα και έρευνα και καταγραφή παραμυθιών του τόπου μας προτιμήσαμε ως πρώτη πηγή παραμυθιών να αξιοποιήσουμε τα βιβλία του μεγάλου λαογράφου και ακαδημαϊκού, Γεωργίου Μέγα. Συγκεκριμένα τη συλλογή του Ελληνικά Παραμύθια  και που στηρίζεται στην καταγραφή παραμυθιών της λαϊκής μας παράδοσης. Παραθέτουμε ένα από αυτά που το έχουμε ήδη διαβάσει στην τάξη:


ΑΠΟ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ - ΕΚΛΟΓΗ Γ. Α. ΜΕΓΑ

ΕΙΚΟΝΕΣ ΦΩΤΙΟΥ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ ΚΑΙ ΡΑΛΛΗ ΚΟΨΙΔΗ
ΕΚΔΟΤΑΙ Ι. Δ. ΚΟΛΛΑΡΟΣ ΚΑΙ ΣΙΑ - ΑΘΗΝΑΙ
Σειρά Πρώτη - Δωδέκατη έκδοση - σελ. 27

Ο ΚΑΒΟΥΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΦΙΔΙ

Μια φορά κ' έναν καιρό ένα φίδι κατέβηκε στην ακρογιαλιά κι αντάμωσε έναν κάβουρα και του είπε:

- Καημένε κάβουρα, θέλω να κάμω έναν θαλασσινό από σας κουμπάρο, να κατεβαίνω καμιά φορά να τρώω κανένα θαλασσινό, κ' εκείνος πάλι, άμα θέλη, να έρχεται στη φωλιά μου να τρώη κανένα χορταράκι τρυφερό. Ε, τι λες; θέλεις να γίνωμε κουμπάροι;

Και ο κάβουρας, αφού σκέφθηκε, σκέφθηκε,

- Ας γίνουμε, του λέγει.

Τότε δώσανε τα χέρια και αμέσως καθήσανε να φάνε. Του έφερε ο κάβουρας διάφορα θαλασσινά, γαρίδες και χορτάρια της θάλασσας.

Άμα τέλειωσε το φαγί, το φίδι ήρθε στο κέφι και όλο "γεια σου κουμπάρε" και "γεια σου κουμπάρε" και αγκάλιαζε τον κακόμοιρο τον κάβουρα.

Ο κουμπάρος ο κάβουρας, σαν ντρεπότανε και λίγο, του έλεγε όμως:

- Πολύ με σφίγγεις, κουμπάρε.

- Μα σ' αγαπώ, κουμπάρε, του έλεγε το φίδι.

Πάλι σε λιγάκι:

- Γεια σου κουμπάρε, και όλο τον έσφιγγε.

.

- Μα πολύ με σφίγγεις, κουμπάρε, και θα σκάσω.

Και το φίδι, που είχε το σκοπό του:

- Μα δε μπορώ, κουμπάρε, σ' αγαπάω.

- Κ' εγώ σ' αγαπάω, κουμπάρε, απαντούσεν ο κάβουρας, μα έβλεπε που δεν πηγαίνανε καλά` το φίδι όλο τον έσφιγγε, όσο πήγαινε, και δεν τον απόλαε καθόλου. 

Πάλι σε λιγάκι τον έσφιξε τόσο, που ο κάβουρας απελπίσθηκε και γυρίζει και του βάνει τις δαγκούνες του στο λαιμό, και τότε πια τον απόλυκε το φίδι και απλώθηκε στη φωλιά του κάβουρα, όσο μακρύ ήτανε. Τότε του είπεν ο κάβουρας:

- Να, έτσι είναι καλά! Ίσια κουμπάρε, όχι με μάζωνες να με πνίξης!

_______________

ΥΓ Η ορθογραφία ακολούθησε το κείμενο του βιβλίου, εκτός του πολυτονικού συστήματος τονισμού. 

Μη βία τους παίδας, αλλά παίζειν τρέφει - Μαθαίνουμε Μαθηματικά παίζοντας!

Την αξία του παιχνιδιού στην ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών πολλοί ύμνησαν, πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες. Κατά τον  Πλάτωνα λοιπόν: "Μη βία τους παίδας, αλλά παίζειν τρέφει"! Και κατά το σύγχρονο Έλληνα παιδαγωγό Δημήτρη Λιαντίνη εξηγούμε για να μην παρεξηγηθεί την πλατωνική ρήση ως εξής:

"Παιδεύω σημαίνει ασκώ το έργο της αγωγής, μορφώνω. Ταυτόχρονα όμως σημαίνει και υποβάλλω σε δοκιμασία. Ο Πλάτων έχοντας συλλάβει τη βασανιστική χροιά του φαινομένου συνιστούσε το παιδευτικό γεγονός να επιτελείται στο μεταίχμιο του παιδεμού και του παιχνιδιού (της παιδείας και της παιδιάς)." Δ. Λιαντίνης, Homo Educandus - Φιλοσοφία της Αγωγής, σελ. 30

Σ' αυτά τα πλαίσια κι εμείς προσπαθούμε το μάθημα στο σχολείο να λαμβάνει και παιγνιώδη μορφή. Όπως προχτές που είχαμε να μελετήσουμε γεωμετρικά σχήματα και στερεά στα Μαθηματικά. Πέρα από τις ασκήσεις επί χάρτου μοιράστηκε στις ομάδες των παιδιών κατάλληλο παιδαγωγικό υλικό και τους ζητήθηκε να το συναρμολογήσουν με βάση τα προτεινόμενα στη σελίδα 14 του βιβλίου τους. Και ιδού τα αποτελέσματα των μικρών δημιουργών:

.

.

.

.

Παρατηρώντας πώς εργάστηκαν τα παιδιά βλέπουμε ότι πέρα από τη δημιουργία σχεδίων με γεωμετρικά σχήματα εφάρμοσαν και - χωρίς να τους ζητηθεί -  αρχές της συμμετρίας και με εντυπωσιακό μάλιστα τρόπο ειδικά στην τελευταία κατασκευή και που όπως φαίνεται από τα χεράκια των δημιουργών ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας και ομαδικής δουλειάς. 

Μας θύμισαν έτσι χωρίς να το ξέρουν όσα ο μεγάλος παιδαγωγός J. Dewey (1859 - 1952) υποστήριξε  για τον τρόπο εργασίας και οργάνωσης του σχολείου και ιδιαίτερα τη διδακτική του αρχή:

Learning by doing. 

Υμνείται με αυτή την αρχή η χειρωνακτική δράση του παιδιού και καταδικάζεται η παθητική στάση του μαθητή σε ρόλο ακροατή και θεατή του δασκάλου. Ο Dewey ήταν επίσης που εισηγήθηκε τη δημοκρατική οργάνωση του σχολείου, την ενθάρρυνση για πρωτοβουλίες των μαθητών και την προσαρμογή της εργασίας του σχολείου στα ενδιαφέροντα των ίδιων των παιδιών κι όχι σε μια  άνωθεν επιβεβλημένη διδακτέα ύλη. Και από το βιβλίο του παλιού μου δασκάλου, κ. Θανάση Τριλιανού, "Μεθοδολογία της Διδασκαλίας", τομ. 1, σελ. 49, παραθέτω και τα ακόλουθα:

"Το πρόγραμμα που προτείνει για την επίτευξη του σκοπού των μαθητών, είναι πρόγραμμα εμπειριών της καθημερινής ζωής, το οποίο επιβάλλει στους μαθητές να πράξουν και να δοκιμάσουν. Ο Dewey  περιλαμβάνει δηλαδή στο πρόγραμμά του ασχολίες κυρίως του σπιτιού (το σχολείο είναι γι' αυτόν προέκταση της οικογένειας και της κοινωνίας), όπως κηπουρική, ξυλουργική, ραπτική και μαγειρική, όχι γιατί ήθελε να βγάλει από το σχολείο του επαγγελματίες, αλλά επειδή οι ασχολίες αυτές δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά να μυηθούν στη βοτανική, αριθμητική, χημεία, οικονομικά και σε άλλες επιστήμες. Επί πλέον ένα πρόγραμμα εμπειρίας δεν παρέχει πληροφορίες που έχουν αποθηκευθεί στα διάφορα βιβλία, αλλά διευκολύνει το μαθητή με την πείρα του παρελθόντος "να εξερευνήσει το παρόν  και να οικοδομήσει το μέλλον". Δηλαδή με το πρόγραμμα εμπειρίας ο μαθητής μπορεί να φτάσει στη γνώση, όταν με βάση την πείρα του παρελθόντος κάνει προβλέψεις, οι οποίες θ' αποδειχθούν ορθές. 

Η προηγούμενη άποψη δείχνει ότι η γνώση δεν προσφέρεται έτοιμη από το δάσκαλο στο παιδί. Αντίθετα ο μαθητής οφείλει να προβληματιστεί και να ενεργήσει για την κατάκτηση της γνώσης. Προβληματισμός και δράση με την ανασύνθεση της πείρας του παρελθόντος αποτελούν τη βάση κάθε μάθησης. Είναι εξάλλου γνωστή η διδακτική αρχή του Dewey για τη μάθηση που προκύπτει από τη χειρωνακτική δράση του παιδιού (Learning by doing), η οποία επηρέασε ευρύτατα τον τρόπο διδασκαλίας. Σ' αυτή τη μάθηση πολύ θα βοηθήσει η διαμόρφωση των περιεχομένων της διδασκαλίας υπό μορφή προβλημάτων. Ο δε Dewey για την επίτευξη αυτής της μάθησης που θέλει το μαθητή επιστήμονα - ερευνητή, προτείνει την περίφημη "μέθοδο του προβλήματος". 

[...] Όσον αφορά στις σχέσεις δασκάλου και μαθητών ο Dewey πίστευε ότι ένα κλίμα δημοκρατικότητας, συνεργασίας και αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ τους δημιουργεί τις καλύτερες προϋποθέσεις για αποτελεσματική μάθηση. Ο δάσκαλος πρέπει να πάψει να συμπεριφέρεται στην τάξη ως αυθεντία ή ως δικτάτορας. Αντίθετα οφείλει να ενεργεί έτσι, ώστε να επικρατούν στην τάξη και στο σχολείο η δημοκρατία και το κοινωνικό πνεύμα, τα οποία αποτελούν ευνοϊκούς παράγοντες για την απρόσκοπτη διεξαγωγή της σχολικής εργασίας. 

Ειδικά για τη σημασία του κοινωνικού πνεύματος στο σχολείο ο Dewey υποστήριζε ότι εμφανίζεται με τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών. Το σχολείο πρέπει να αποτελεί το ίδιο ένα είδος κοινωνικής ζωής και να περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που την συνθέτουν. Κοινωνικές αντιλήψεις και ενδιαφέροντα μπορούν ν' αναπτυχθούν μόνο σε ένα γνήσιο περιβάλλον, όπου η κοινή εμπειρία οικοδομείται από ένα δούναι - λαβείν μεταξύ των ατόμων. Το σχολείο δεν είναι ένας τόπος εκμάθησης μαθημάτων, ξέχωρος από την κοινωνική ζωή. Γι' αυτό ορθότερο είναι να εξοπλίζεται με παιχνιδότοπους, καταστήματα, χώρους δουλειάς, εργαστήρια, τα οποία όχι μόνο κατευθύνουν τις φυσικές και ενεργητικές ροπές των παιδιών, αλλά και ευνοούν την επικοινωνία, τη συνεργασία και γενικά τις στενές διαπροσωπικές σχέσεις. Το σχολείο πρέπει να γίνει τόπος συντροφικότητας και κοινής δραστηριότητας. Ο κυριότερος λόγος απομόνωσης του σχολείου είναι ότι το κοινωνικό περιβάλλον δεν λαμβάνεται υπόψη κατά την επιλογή των γνώσεων, οι οποίες κρίνονται απαραίτητες για τη μόρφωση των παιδιών. Τέτοιες γνώσεις καθίστανται ανεφάρμοστες στη ζωή κι άγονες για την καλλιέργεια του χαρακτήρα. 

Αφού λοιπόν το σχολείο επιβάλλεται να οργανωθεί πάνω σε κοινωνικές βάσεις, κατά συνέπεια και η σχολική τάξη είναι ανάγκη να διαρρυθμιστεί σύμφωνα με το κοινωνικό πνεύμα. Ο ίδιος προτείνει να διευθετούνται τα θρανία της τάξης κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να ευνοείται η συζήτηση μεταξύ των μαθητών, οι οποίοι πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο μέσα στην τάξη. Ακόμα συνηγορεί για τη δημιουργία μαθητικών επιτροπών που θ' αναλάβουν τη σύνταξη καταλόγου για τις εβδομαδιαίες δραστηριότητες της τάξης. Σχετικά με τον καθορισμό των διδακτικών στόχων και την επιλογή των υπό εξέταση θεμάτων, συνιστά τη στενή συνεργασία μαθητών και δασκάλου, ο οποίος συμμετέχει στις δραστηριότητες της τάξης ως ισότιμο μέλος. Για τον Dewey η αγωγή δεν είναι μέσον για τη ζωή, αλλά η ίδια η ζωή." 

Οι απόψεις αυτές του Dewey εξηγούν σε σημαντικό βαθμό τον τρόπο εργασίας που φέτος θα ακολουθήσουμε στην τάξη μας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα τις αντιγράψουμε παθητικά και δε θα λάβουμε υπόψη και τις απόψεις άλλων μεγάλων παιδαγωγών, και παλαιών και σύγχρονων. Όπως επίσης θα λάβουμε υπόψη και την εμπειρία του δικού μας παρελθόντος, εφαρμόζοντας και εμείς στην πράξη το learning by doing... 

Με το απόσπασμα που παραθέσαμε γίνεται ελπίζουμε κατανοητό και το μοντέλο της βοήθειας εκ μέρους των γονιών στο έργο του σχολείου. Δε ζητάμε να μεταφερθεί εκεί το βάρος της σχολικής εργασίας και το σχολείο να επιβάλει νέες συνήθειες στην οικογένεια, αλλά να συνεχίσει η οικογένεια τη διαπαιδαγώγηση που εφάρμοζε μέχρι σήμερα, εμπλουτισμένη και από νέες ιδέες. Ζητήσαμε λοιπόν από τους γονείς να παίζουν με τα παιδιά τους και όχι να στήνονται στο γραφείο να γράφουν και να διαβάζουν κατεβατά. Εξάλλου σύμφωνα με τις οδηγίες του υπουργείου Παιδείας οι κατ' οίκον σχολικές εργασίες για ένα Πρωτάκι δεν πρέπει να ξεπερνούν τα είκοσι λεπτά της ώρας ημερησίως. 

Αντίθετα θα είμαστε εμείς στο σχολείο που θα διαθέσουμε χρόνο ώστε να γίνουμε προέκταση της οικογένειας και της κοινωνίας. Σε όλα μας τα μαθήματα και κυρίως τις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης που θα επιλέγει τα αντικείμενά της με βάση τα ενδιαφέροντα των παιδιών και όσα συμβαίνουν γύρω τους. 

Θέλουμε ένα σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία και στη ζωή. Ένα σχολείο που δε θα είναι ούτε αυταρχικό ούτε και παιδοκεντρικό μα συμμετοχικό! Σχολείο δηλαδή που θα στηρίζεται στην ενεργή και ισότιμη συμμετοχή όλων, και των παιδιών και των δασκάλων και των γονιών και όλων των άλλων φορέων αγωγής. 

Εξάλλου και η συμμετρία που ανακάλυψαν τα παιδιά παίζοντας αυτό μας διδάσκει...  την εμορφιά που προκύπτει από την αρμονία και διδάσκει καθημερινά η φύση γύρω μας. Ρωτάτε πώς θα βοηθήσετε το παιδί σας να μάθει γράμματα και δε θα κουραστώ να σας λέω πως μια βόλτα στην εξοχή, το παιχνίδι και η παρατήρηση εκεί, θα μας βοηθήσουν πολύ περισσότερο από το να βάλετε το παιδί σας να γράφει με τις ώρες και να το εξαντλήσετε να διαβάζει ξανά και ξανά το μάθημα που έκανε στο σχολειό. Θα μας βοηθήσετε επίσης αν βρείτε τρόπους να αναπτυχθούν φιλικές σχέσεις μεταξύ των παιδιών και εκτός σχολείου αλλά και μεταξύ των γονιών και φυσικά ανάμεσα στην οικογένεια και στο σχολείο. 

Τι λέτε; μπορούμε κι εμείς να παίξουμε σαν τα παιδιά; Και να οικοδομήσουμε τα δικά μας αρμονικά σύνολα; Όπου ο καθένας θα μπορεί να βρει τη θέση του και να συμβάλει με τον τρόπο του και όπου η  διαφορετικότητα θα αξιοποιείται ως στοιχείο εμορφιάς; Στα χέρια μας είναι! Ας τα απλώσουμε κι εμείς όπως τα πιτσιρίκια μας! 

Η τάξη μας (ματιές στην αίθουσά μας)

Η τάξη μας

   

 Η Α΄1 του 2ου Δημοτικού Σχολείου Ηγουμενίτσας

   

 Και οι μαθητές, 8 αγόρια και 11 κορίτσια. Τα Πρωτάκια!

   

 Οι πρώτες μας ζωγραφιές

   

 η γωνιά της Γλώσσας και τα μαγνητικά γραμματάκια:

 

 

 η γωνιά των Μαθηματικών

   

 η δανειστική μας βιβλιοθήκη

   

 τα ... όργανα της ορχήστρας της τάξης! δηλαδή τα μουσικά κουτιά που φτιάξαμε μόνοι μας αξιοποιώντας "άχρηστα" υλικά του σπιτιού (μεταλλικά κουτιά με πλαστικό καπάκι και για εμπλουτισμό της γκάμας των ήχων προσθέσαμε και λίγα όσπρια στο εσωτερικό)

   

 η γωνιά της Helmepa Junior, δηλαδή η γωνιά της περιβαλλοντικής αγωγής

   

 και η πρώτη μας συλλογή υλικών της φύσης (βότσαλα, όστρακα και ένας αστερίας)

Παίζω με εικόνες και λέξεις κλειδιά

ΠΑΙΖΩ ΜΕ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ

View more presentations or Upload your own.

__________________________

Διασκεδαστικό παιχνίδι για παιδιά της Πρώτης τάξης αρκεί να έχουν διδαχτεί τα γράμματα που χρειάζονται σε κάθε λέξη. Μικρό πρόβλημα εντοπίσαμε στις εικόνες και συγκεκριμένα να καταλάβουμε τι παριστάνουν... Με λίγη προσπάθεια όμως και φαντασία ή και δοκιμάζοντας στην τύχη γράμματα μέχρι να βρεις το σωστό, τα καταφέρνεις. Καλή επιτυχία! ___________________________ Μετά από αρκετές ώρες βρήκαμε τη λύση στο πρόβλημα. Και είναι εδώ:

Λέξεις Κλειδιά from persidou on Vimeo.

Δείτε πρώτα αυτό το βίντεο και έπειτα κάντε τις ασκήσεις που ζητάει το πρώτο... και στα δυο βίντεο χρησιμοποιούνται οι ίδιες λέξεις - κλειδιά!

Παίζουμε με τη Μαγική Γραμμή - μαθαίνουμε τα γράμματα

Κάνουμε κλικ  ΕΔΩ για να παίξουμε με τη Μαγική Γραμμή. Πρόκειται για λογισμικό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου που βοηθά στο μάθημα της Γλώσσας τα παιδιά της Πρώτης και της Δεύτερης τάξης του Δημοτικού Σχολείου. 

Επιλέξτε το παράθυρο της Μαγικής Γραμμούλας που είναι και το πλέον κατάλληλο για το διάστημα αυτό και το αρχικό στάδιο διδασκαλίας των γραμμάτων. 

Κάθε γράμμα παρουσιάζεται ξεχωριστά, με δικές του ασκήσεις, και το πρόγραμμα διαθέτει και βοήθεια (πατήστε τη νεραϊδούλα στο κάτω μέρος της σελίδας για να σας βοηθήσει). 

Από την επιλογή "Χωριό" κατάλληλο παιγνίδι είναι ο Κηπουρός, που βοηθά τα παιδιά να εντοπίζουν το αρχικό γράμμα μιας λέξης. 

Μη βιαστείτε να βάλετε το παιδί να κάνει όλα τα γράμματα και όλες τις δραστηριότητες. Ακουλουθήστε το πρόγραμμα του βιβλίου της Γλώσσας και παίξτε με το παιδί σας με τα γράμματα που έχει ήδη διδαχτεί στο σχολείο - αυτά δηλαδή που έχει γράψει και στο τετράδιο της Αντιγραφής  με τη μορφή του κεφαλαίου και του πεζού, πχ Αα ή Οο κλπ. Μην το κουράζετε και το απογοητεύετε ζητώντας του να κάνει δραστηριότητες που ακόμη δεν είναι σε θέση. 

Καλό είναι επίσης ο γονιός να παίξει πρώτα ο ίδιος και να κατανοήσει τη λογική που διέπει το πρόγραμμα ή και να εντοπίσει τυχόν προβλήματα και μετά να καλέσει και το παιδί να λάβει μέρος. 

Σε κατάλληλο χρόνο τις δραστηριότητες του προγράμματος θα τις κάνουμε και στο σχολείο, στο εργαστήριο πληροφορικής, και θα δοθεί η ευκαιρία και σε όσα παιδιά δεν έχουν ίντερνετ στο σπίτι να βοηθηθούν από τα αγαθά της τεχνολογίας. 

Το αλφάβητο των ζώων

Αλφάβητο Ζώων με φωνές from persidou on Vimeo.

Ένα εκπληκτικό βίντεο που εντοπίσαμε στο διαδίκτυο: http://blogs.sch.gr/

Περιλαμβάνει ένα αλφάβητο φτιαγμένο από ονόματα ζώων και μάλιστα ακούγονται και οι φωνές των ζώων!!! Μόνο γράμμα που έμεινε παραπονεμένο είναι το ωμέγα, κανένα ζωάκι δε βρέθηκε να αρχίζει  το όνομά του από το γράμμα αυτό...

Πώς θα βοηθήσω το παιδί μου στο σπίτι;

Με αφορμή την αγωνία που εκφράζουν κάποιοι γονείς για το πώς θα βοηθήσουν το παιδί τους στο σπίτι, υπενθυμίζω όσα είπαμε στην πρώτη μας συνάντηση - και για όσους ήταν παρόντες και για όσους δεν κατάφεραν να έρθουν. 

Πρώτο και σημαντικό. Το σχολείο έχει το δικό του ρόλο και η οικογένεια το δικό της. Σε καμία περίπτωση δεν είναι σωστό να ζητάμε οι δάσκαλοι από τους γονείς να κάνουν τη δουλειά τη δική μας εκείνοι. Σαφώς και θέλουμε τους γονείς συνεργάτες και είναι πολλά εκείνα που θα μπορούσαν να κάνουν για να μας βοηθήσουν, δε θέλουμε όμως να τους μετατρέψουμε σε δασκάλους και δε γίνεται κιόλας! 

Δεύτερο. Βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή της σχολικής χρονιάς και τα παιδιά ακόμη διανύουν φάση προσαρμογής. Ειδικά για τα Πρωτάκια η προσαρμογή στο σχολείο είναι πιο δύσκολη και θα χρειαστεί  αρκετό χρόνο, ανάλογα και το παιδί. Μας ενδιαφέρει το διάστημα αυτό να βοηθήσουμε το παιδί να δει θετικά το νέο του περιβάλλον και αυτό δε θα συμβεί αν το πιέσουμε υπερβολικά, ακόμη δεν άρχισε το σχολείο, να μάθει να γράφει και να διαβάζει. 

Θυμηθείτε επίσης ότι κάποτε ήσασταν κι εσείς παιδιά. Ελάτε στη θέση τους. Και κυρίως μην ξεχνάτε πως η λέξη παιδί συγγενεύει ετυμολογικά αλλά και ουσιαστικά με το παιχνίδι. Οι δραστηριότητες που θα κάνετε με το παιδί σας να έχουν πάντα τη μορφή του παιχνιδιού. 

Για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο προτείνονται στους γονείς οι εξής δραστηριότητες: 

1. Διαβάζουμε στα παιδιά παραμύθια. Διακόπτουμε την αφήγηση σε κάποιο σημείο και ζητάμε από το παιδί να μαντέψει τη συνέχεια. Αφού διαβάσουμε ολόκληρο το παραμύθι ζητάμε από το παιδί τη γνώμη του, αν του άρεσε, ποια γνώμη σχημάτισε για τους ήρωες κλπ. Το καλούμε αν θέλει να ζωγραφίσει με βάση όσα άκουσε ή και να παίξουμε μια σκηνή από το παραμύθι (δραματοποίηση). 

2. Παίζουμε παιχνίδια σχετικά με τις μαθηματικές έννοιες. Εξασκούμε το παιδί στο μέσα, έξω, πάνω, κάτω, μπροστά, πίσω, αριστερά, δεξιά κλπ. Κρύβουμε πράγματα και του ζητάμε να τα βρει χρησιμοποιώντας αυτές τις έννοιες, πχ είναι πίσω σου, είναι δεξιά σου κλπ. 

3. Δίνουμε τη δυνατότητα στο παιδί να γυμνάσει τα χεράκια του και να ετοιμαστεί για τη γραφή. Η πλαστελίνη και το πλάσιμο με τα δαχτυλάκια βοηθάει πολύ. Παρόμοια και η βοήθεια της ζωγραφικής καθώς και εργασίες με χρωματιστά χαρτιά. 

4. Με καλαμάκια ή οδοντογλυφίδες και λίγη πλαστελίνη φτιάχνουμε μαζί με το παιδί μας γεωμετρικά σχήματα και γεωμετρικά στερεά (τετράγωνα και κύβους, ορθογώνια, πυραμίδες). Με πλαστελίνη φτιάχνουμε σφαίρες και κυλίνδρους ενώ με κάποιο κυλινδρικό κουτί κόβουμε κύκλους σε χαρτόνι. 

5. Του ζητάμε να μας πει τα τραγουδάκια που έμαθε στο σχολείο. Φτιάχνουμε και για το σπίτι ένα μουσικό κουτί. Αν έχουμε τη δυνατότητα εμπλουτίζουμε τη δισκοθήκη του σπιτιού μας με κατάλληλα ακούσματα για παιδιά και το ασκούμε στην ακρόαση ποιοτικής μουσικής. Η δημοτική μας παράδοση δεν πρέπει να απουσιάζει... 

6. Κάνουμε περιπάτους στην εξοχή και καλούμε το παιδί να παρατηρήσει τι βλέπει. Μπορούμε επίσης να ξεκινήσουμε διάφορες συλλογές με φυσικά υλικά και τα οποία στη συνέχεια θα τα χρειαστούμε και στο σχολείο για εργασίες στο μάθημα της χειροτεχνίας. Πχ βότσαλα, που θα τα χρωματίσουμε με τα πινέλα μας. Ή ακόμη φύλλα και λουλούδια που θα τα αποξηράνουμε. 

7. Παίρνουμε ιδέες από τα μαθήματα που διδάσκεται το παιδί στο σχολείο στη Μελέτη Περιβάλλοντος  και κάνουμε σχετικές συζητήσεις μαζί του. Το ρωτάμε πώς είναι η τάξη του. Πόσα αγόρια και πόσα κορίτσια έχει, τα ονόματά τους, με ποια παιδιά παίζει. Μαθαίνουμε από το παιδί ποιους κανόνες έχει το σχολείο και η τάξη και του μιλάμε για τη δική μας ζωή στο σχολείο και ποιους κανόνες είχαμε και εμείς. Βάζουμε στο παιχνίδι και τον παππού και τη γιαγιά, να μιλήσουν κι εκείνοι με τα παιδιά για τα παιδικά τους χρόνια και τη σχολική τους εμπειρία. 

8. Γράφουμε σε καρτελάκια τα ονόματα των μελών της οικογένειας και ζητάμε από το παιδί να τα αναγνωρίσει. Του ζητάμε να δώσει στον καθένα το όνομά του και φυσικά το βοηθάμε όπου δυσκολευτεί. Κάνουμε το ίδιο με διάφορα αντικείμενα του σπιτιού και κολλάμε τα καρτελάκια στα αντικείμενα με λίγο σελοτέιπ ή μπλου τακ. Πχ καρτελάκια με τη λέξη ψυγείο, τηλεόραση, ντουλάπα κλπ. Παράλληλα ζητούμε από το ίδιο το παιδί να παρατηρήσει πώς είναι το δωμάτιό του, το σπίτι, η γειτονιά. Συζητάμε μαζί του από ποια μέλη αποτελείται η οικογένεια, και η στενή και η ευρύτερη, και το βοηθάμε να ξεχωρίζει τους βαθμούς συγγένειας. Ζητάμε να μας πει προφορικά ένα γραμματάκι που θέλει να στείλει σε ένα πρόσωπο που αγαπά, πχ στη γιαγιά, κι εμείς το γράφουμε στο χαρτί και αναλαμβάνουμε να παραδώσουμε την επιστολή. Αν είναι εύκολο ζητάμε από το πρόσωπο αυτό να απαντήσει γραπτώς στο παιδί και του διαβάζουμε το γράμμα. 

9. Στο δρόμο παίζουμε το παιχνίδι με τις επιγραφές. Διαβάζουμε σε πρώτη φάση εμείς κάποιες επιγραφές και την επόμενη φορά ζητούμε από το παιδί να αναγνωρίσει τι γράφει η επιγραφή.  

10. Κόβουμε εικόνες από περιοδικά και εφημερίδες και φτιάχνουμε καρτελάκια με το όνομα του αντικειμένου της εικόνας. Παίζουμε παιχνίδια αντιστοίχισης της εικόνας και της λέξης, να βάλει δηλαδή δίπλα στη σωστή εικόνα  την κάθε λέξη, ή κρύβουμε κάτω από το καρτελάκι της λέξης την εικόνα και ζητάμε από το παιδί να βρει πού είναι η κάθε εικόνα. 

11. Λέμε προφορικά λέξεις και ζητάμε από το παιδί χτυπώντας παλαμάκια να βρει από πόσες συλλαβές αποτελείται, πχ μα - μα, οι-κο-γέ-νει-α, κλπ. Ζητάμε να εντοπίσει με τι φωνούλα αρχίζει μια λέξη που ακούει, πχ μ -  μήλο, μπ - μπανάνα, τ-τηλεόραση, α-αμύγδαλο  κλπ. Το βάζουμε να βρει λέξεις που αρχίζουν από μια συγκεκριμένη φωνούλα. Πχ ζητάμε μέσα στην κουζίνα να βρει πράγματα που αρχίζουν από π (ποτήρι, πιάτο, πετσέτα κλπ).

12. Λέμε προφορικά μια μικρή ιστορία και ζητάμε από το παιδί να τη διηγηθεί με δικά του λογάκια σε μας ή ένα άλλο πρόσωπο της οικογένειας.  Προσέχουμε το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούμε και βάζουμε κάθε μέρα και νέες λέξεις στη ζωή του παιδιού. Επιμένουμε να χρησιμοποιεί προτάσεις στο λόγο του και όχι μονολεκτικές απαντήσεις. Το βοηθάμε να μάθει τις πρώτες οικογένειες λέξεων, πχ γράφω, γράμμα, γραμματάκι, γραμμή, γραμμένος, ξαναγράφω κλπ. Του ζητάμε να βρει την αντίθετη λέξη, πχ πλυμένος - άπλυτος, μέρα - νύχτα, κλπ. ή και πώς αλλιώς το λέμε (συνώνυμα) πχ αυτοκίνητο - αμάξι - λεωφορείο - φορτηγό κλπ. 

13. Με κάθε ευκαιρία μαθαίνουμε στο παιδί παροιμίες, πχ "Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν", "Άνθρωπος αγράμματος ξύλο απελέκητο" κλπ. 

14. Διασκεδαστική άσκηση για τα παιδιά είναι και οι γλωσσοδέτες. Πχ Άσπρη πέτρα ξέξασπρη κι απ' τον ήλιο ξεξασπρότερη. 

15. Δε χάνουμε ευκαιρία να μιλάμε με το παιδί μας για τον κόσμο και τη ζωή. Του εξηγούμε με λόγο κατανοητό και κατάλληλο για την ηλικία του όλα όσα βλέπει, ακούει, ζει... Ζητάμε και τη δική του γνώμη. 

16. Παίρνουμε μέρος σε διάφορες δραστηριότητες που θα διδάξουν στο παιδί έμπρακτα αξίες, ιδανικά, στάσεις ζωής.  Πχ δραστηριότητες για την προστασία του περιβάλλοντος, φιλανθρωπική δράση, επίσκεψη σε μουσεία, πολιτιστικούς συλλόγους κλπ. 

17. Αναθέτουμε στο παιδί να μας βοηθήσει σε διάφορες εύκολες δουλειές του σπιτιού. Πχ να στρώσει το κρεβάτι του, να βάλει χαρτοπετσέτες στο τραπέζι, να ποτίσει τις γλάστρες κλπ. Αξιοποιούμε τη διαδικασία αυτή για να μάθει το παιδί να εκτελεί με προσοχή οδηγίες  αλλά και να αναπτύσσουμε την ικανότητά του για διάλογο. Δεν ξεχνούμε να το ευχαριστήσουμε για τη συμμετοχή του και να το επαινέσουμε στα άλλα πρόσωπα της οικογένειας. 

18. Στο σούπερ μάρκετ ζητάμε να διαβάσει τις τιμές των προϊόντων και συζητάμε μαζί του γιατί διαλέγουμε να αγοράσουμε ετούτο και όχι το άλλο προϊόν. 

19. Παίζουμε όλοι μαζί σαν οικογένεια διάφορα παιγνίδια με το παιδί μας, γνώσεων, κατασκευών, επιδεξιότητας κλπ. 

20. Ασκούμε το παιδί σε υγιεινές συνήθειες, πχ να πλένει τα χεράκια πριν φάει, να βουρτσίζει τα δόντια του, να μη σκύβει πολύ κοντά στο βιβλίο, κλπ. Βρίσκουμε ευκαιρία σε κάθε περίπτωση να εξηγούμε το γιατί και φυσικά να αναπτύσσουμε το λόγο και τις γνώσεις του παιδιού. 

Νομίζω ότι με τόσες πολλές ιδέες δε θα υπάρξει σύντομα γονιός που θα ρωτήσει τι άλλο πρέπει να κάνει για να βοηθήσει το παιδί του. Ελπίζουμε βέβαια να μην περάσει λάθος μήνυμα ότι πρέπει όλα αυτά να τα κάνετε και μάλιστα μαζί! Διαλέξτε ιδέες από τον κατάλογο και σκεφτείτε και άλλες δικές σας.  

Όσον αφορά τις σχολικές υποχρεώσεις του παιδιού σας θα υπογραμμίσω ότι αυτή την περίοδο το μάθημα αφορούσε  να θυμάται το ίδιο το παιδί τι είχε  να κάνει στο σπίτι. Και μας ενδιέφερε περισσότερο να θυμηθεί και όχι η συγκεκριμένη δουλίτσα. 

Βέβαια από τη Δευτέρα θα μπούμε στον κανονικό ρυθμό της διδασκαλίας της ανάγνωσης και της γραφής:

- Τα παιδιά θα έχουν να διαβάσουν το μάθημα και στο σπίτι για να εξασκηθούν. Διαβάζουμε  στην αρχή μαζί με το παιδί το μάθημα που διδάχτηκε και στη συνέχεια ζητάμε να διαβάσει μόνο του, δείχνοντας πάντα με το δαχτυλάκι του ή το μολύβι τι διαβάζει. Παίζουμε μετά το παιχνίδι εντοπισμού μέσα στο κείμενο μιας λέξης, πχ ρωτάμε πού  γράφει παπάκι. 

- Κοιτάμε στο τετράδιο αντιγραφής τι έχει σημειώσει η δασκάλα να γράψουν. Επιμένουμε να κρατά σωστά το μολύβι και αν δεν ξέρουμε πώς, ρωτάμε τη δασκάλα...  Προσοχή μεγάλη δίνουμε να γράφει πάνω στις γραμμές, να αφήνει αποστάσεις ανάμεσα στις λέξεις και κυρίως να γράφει τα γράμματα με σωστή φορά: από πάνω προς τα κάτω και από αριστερά προς τα δεξιά. Σε καμία περίπτωση δε γράφουμε εμείς στο τετράδιο του παιδιού. Αν δυσκολεύεται, του ζητάμε να πατήσει πολλές φορές με το μολύβι του τα υποδείγματα που έγραψε η δασκάλα. Προσέχουμε να έχει σωστή στάση σώματος όταν γράφει, να μη σκύβει πολύ  και ο φωτισμός να είναι καλός και να πέφτει από το σωστό μέρος (να μη  δημιουργεί σκιά στο χέρι που γράφει). 

- Ελέγχουμε τις διαφανείς πλαστικές θήκες (τη μπλε για τη γλώσσα, την κόκκινη για τα μαθηματικά, την πράσινη για τη Μελέτη Περιβάλλοντος και την κίτρινη για την επικοινωνία με το σχολείο) αν έχει κάποια φωτοτυπία ή σημείωμα. Τις διορθωμένες από τη δασκάλα εργασίες του παιδιού τις κρατάμε στο σπίτι και τις τακτοποιούμε στα πλαστικά ντοσιέ με έλασμα, στο ανάλογο χρώμα την καθεμιά. 

Φροντίζουμε αν δεν το έχουμε ήδη κάνει να μείνουν στο σχολείο για να μη βαραίνει η σάκα του παιδιού τα εξής: πλαστελίνη, μπλοκ ζωγραφικής, οι δύο φάκελοι με αυτιά (ο κόκκινος και ο κίτρινος), το τετράδιο της ορθογραφίας. 

Ελέγχουμε να υπάρχουν όλα τα βασικά στην κασετίνα: Δυο ξύλινα μολύβια, ξύστρα, σβηστήρα, ξύλινα χρώματα, ψαλιδάκι χειροτεχνίας με στρογγυλές άκρες. Μαζί του χρειάζεται να έχει και κόλλα, χάρακα και λίγα συνδετηράκια. Τα συνδετηράκια τα έχουμε αφενός για να τσεκάρουμε στο βιβλίο τη σελίδα του μαθήματος και αφετέρου για να διατηρούνται σε καλή κατάσταση οι γωνίες των φύλλων και στα τετράδια και στα βιβλία. 

Βάζουμε ένα σακουλάκι για τους μαρκαδόρους ή μια δεύτερη μικρή κασετίνα(δε χρειάζεται να τους έχει όλους στο σχολείο, μόνο τα βασικά χρώματα) διότι τα κουτιά συχνά ανοίγουν και σκορπίζουν οι μαρκαδόροι στο πάτωμα.

Μην ξεχνάτε να έχει στην τσάντα του χαρτομάντιλα και καλό θα είναι να έχει και ένα μπουκαλάκι με νερό εκτός αν θέλετε να πίνει από  τις βρύσες του σχολείου ή να αγοράσει στο κυλικείο. 

Βιβλία που  θα φέρνει στο σχολείο είναι: Τα δύο της Γλώσσας, τα δύο των Μαθηματικών και τα δύο της Μελέτης Περιβάλλοντος. 

Τετράδια: Πρόχειρο, Μαθηματικών, το ένα της Αντιγραφής (το άλλο μένει στο σχολείο). Το τετράδιο - ντοσιέ μπορεί το πρώτο διάστημα να μείνει στο σπίτι, να μη βαραίνει η σάκα. Φροντίστε σε όλα τα τετράδια να γράψετε και το όνομα του παιδιού και τι τετράδιο είναι, πχ Πρόχειρο, Μαθηματικών κλπ. 

Τοποθετήστε αυτοκόλλητες ετικέτες στα βιβλία, στις πλαστικές θήκες κλπ με το όνομα του παιδιού. 

Περιμένουμε επίσης να μας στείλετε (αν δεν το έχετε ήδη κάνει) μια μικρή φωτογραφία του παιδιού, ένα μουσικό κουτί, ένα βιβλιαράκι για τη δανειστική βιβλιοθήκη της τάξης, ένα βότσαλο ή και λίγα κοχύλια, λίγα καρύδια ή αμύγδαλα. 

* Το βαλιτσάκι με τα κυβάκια ακόμη δε χρειάζεται, μπορεί να μένει στο σπίτι και θα σας πουν τα παιδιά πότε θα το χρειαστούν. Αν αποτελεί πρόβλημα, ειδικά για τα παιδιά που παίρνουν λεωφορείο, μπορεί να μένει και στο σχολείο αρκεί να έχει αυτοκόλλητη ετικέτα με το όνομα του παιδιού. 

* Στο σπίτι μένουν και τα χαρτόνια και τα χρωματιστά χαρτιά (γλασέ, βελουτέ, γκοφρέ) εκτός αν κάποιο ζητηθεί από τη δασκάλα για εργασία στο σχολείο. 

Μη διστάζετε για οτιδήποτε χρειαστείτε βοήθεια να επικοινωνήσετε με το σχολείο ή με τη δασκάλα στο κινητό της τηλέφωνο. 

Σε λίγες μέρες θα ορίσουμε και πάλι μια συνάντηση για να εξηγήσουμε και από κοντά όσες άλλες απορίες έχετε. Ως τότε αν υπάρξει ανάγκη για συνεργασία, τηλεφωνήστε στη δασκάλα για να ζητήσετε κάποιο ραντεβού ή περιμένετε μετά το τέλος των μαθημάτων και αφού αποχωρήσουν όλοι οι μαθητές να συνεννοηθείτε προφορικά μαζί της πότε μπορεί να σας δεχτεί. Λάβετε υπόψη πως αφενός η δουλειά ενός εκπαιδευτικού και ειδικά στην πρώτη τάξη είναι πολύ κουραστική και αφετέρου ενδέχεται ο δάσκαλος να είναι επιφορτισμένος και με άλλα καθήκοντα την ώρα που εσείς θέλετε να του μιλήσετε (πχ εφημερία). Δεν μπορεί λοιπόν να συνεργαστεί μαζί σας τις ώρες των διαλειμμάτων, εκτός πια και είναι επείγουσα ανάγκη, ή την ώρα αποχώρησης των μαθητών που προέχει η ασφάλεια των παιδιών και πρέπει να μοιράσει τα παιδιά σε γονείς, στο ολοήμερο και στη φύλαξη. Το καλύτερο λοιπόν είναι να υπάρχει προκαθορισμένο ραντεβού στο σχολείο ή για κάτι σύντομο επικοινωνήστε τηλεφωνικά το απόγευμα. 

Μην ξεχνάτε ότι έχουμε σε εκκρεμότητα να μιλήσουμε ατομικά όλοι οι γονείς για το παιδί τους με τη δασκάλα, να τη βοηθήσουμε να το γνωρίσει καλύτερα ώστε και να επιλέγει τον καλύτερο δυνατό τρόπο που του ταιριάζει για τη διαπαιδαγώγησή του. 

Καλό Σαββατοκύριακο! 

Φιλικά

η δασκάλα των παιδιών σας